كوردستان

kurdish weblog

My Photo
Name:
Location: Melbourne, VIC, Australia

Friday, September 30, 2005

ناهوشیاری سیاسی ئاشی ده‌سه‌ڵات ده‌گێڕێ له‌کوردستان

له‌م قۆناغه‌چاره‌نوس سازه‌دا ، که‌بۆیه‌که‌مجاره‌له‌مێژووی سیاسی عێراقداوله‌ڕێگای ڕیفڕاندۆم وده‌نگدانی گشتی وسه‌رتاسه‌ری خه‌پکی عێراقه‌وه‌ئیمکانی ئه‌وه‌هه‌یه‌ئاینده‌ی سیاسی ئه‌م وڵاته‌به‌شێوه‌یه‌کی ئاره‌زومه‌ندانه‌له‌ده‌ستوری هه‌میشه‌ییدا بچه‌سپێندرێت وڕێکبخرێته‌وه‌ ، ئه‌مه‌باشترین فرسه‌تی زێڕینی مێژوویی یه‌که‌بۆخه‌پکی کوردستان هه‌پکه‌وتوه‌ ، خه‌ڵکی کوردستان ده‌توانێت له‌ڕێگای ئه‌م ڕیفڕاندۆمه‌وه‌کۆتوبه‌ندی چوارچێوه‌ی ده‌وپه‌تی عێراقی زۆره‌ملێ وداگیرکه‌رانه‌تێک بشکێنێت و ئه‌م ده‌ستوره‌ ویه‌کپارچه‌یی خاکی عێراق ڕه‌تکاته‌وه‌ودروشم وداخوازی دامه‌زراندنی ده‌وپه‌تێکی سه‌ربه‌خۆله‌کوردستان ڕابگه‌ێنێت ، خه‌پکی کوردستان ئه‌گه‌رده‌نگ بدات به‌م ده‌ستوره‌که‌سه‌رتاپای له‌سه‌ربنه‌مای شۆڤێنستی عه‌ره‌بی وکۆنه‌په‌رستی ئیسلامی سیاسی هه‌پچنراوه‌وهیچ مافێکی قه‌ومی بۆخه‌پکی کوردستان به‌ڕۆشنی تێدانه‌چه‌سپاوه‌ ، ئیترئه‌وه‌خه‌پکی کوردستانه‌ له‌سه‌رداخوازی ئه‌حزابی ناسیۆنالیستی کورد به‌خواست وئاره‌زوی خۆی له‌دوای 14ســـاپ سه‌ربه‌خۆیی وڕزگاری ، کوردستان ده‌لکێنێته‌وه‌به‌عێراقه‌وه‌وبه‌ده‌ستوپه‌نجه‌کانی خۆی مۆری شه‌رعیه‌ت ویاسایی له‌داگیرکردنی ولاته‌که‌ی خۆی ئه‌دات وئیترجارێکی دیکه‌خه‌پکی کوردستان ناتوانێت بپێت من گه‌لێکی ژێرده‌سته‌م ونیشتمانه‌که‌م داگیرو به‌زۆردابه‌ش کراوه‌ .
ناوه‌رۆکی ئه‌وده‌ستوره‌بۆهه‌تاهه‌تایه‌خه‌پکی کوردستان ونیشتیمانه‌که‌ی ده‌کات به‌عێراقی وله‌وێشه‌وه‌ ده‌یـبه‌سـتێــته‌وه‌ به‌پاشکۆی عروبه‌ونیشتیمانی عه‌ره‌بیه‌وه‌ ، مه‌وقوله‌ی مافی چاره‌ی خۆنوسین بۆخه‌پکی کوردستان له‌ڕه‌شنوسی ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق له‌دورماوه‌شدائاماژه‌ی پێنه‌کراوه‌ونه‌چه‌سپاوه‌ ، چاره‌سه‌ری کێشه‌ی که‌رکوک که‌ناسنامه‌وفه‌لسه‌فه‌ی ناشیۆنالیزمی کورده‌ ، بۆساپی 2007 دواخراوه‌وهه‌رله‌ئێستاوه‌ده‌سه‌ڵاتی ده‌وپه‌تی ناوه‌ندخۆی له‌هه‌نگاوه‌سه‌ره‌تایه‌کانی چاره‌سه‌ری ئه‌وکێشه‌یه‌ده‌دزێته‌وه‌ ، حیزبه‌ده‌سه‌لاتداره‌کانی کوردستان هێشتا 77 کورسی پارله‌مانی عێراق یان له‌ده‌ست دایه‌وسه‌رۆک کۆمار وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌وچه‌ندین پۆستی گرنگی ئه‌م وڵاته‌ هه‌رله‌خۆیانه‌ ، به‌ڵام له‌ڕێگای ده‌سه‌ڵاتی سه‌رۆکایه‌تی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانه‌وه‌ سه‌باره‌ت به‌پارکتیزه‌کردنی بڕیاره‌کانی چاره‌نوسی سیاسی که‌رکوک وزۆرله‌مه‌سائیلی ناوخۆوده‌ره‌وه‌ ده‌ستو پێــیان که‌له‌بچه‌کراوه‌وله‌هاواروسکاڵازیاتر شتێکی دیکه‌یان له‌ده‌ست نایه‌ت ، ئه‌ی له‌دوای هه‌پبژاردنه‌کانی داهاتو که‌بێ گومان معاده‌لاتی سیاسی وهاوسه‌نگی هێزه‌سیاسی یه‌کانی عێراق ئاپوگۆڕی چه‌ندایه‌تی وچۆنایه‌تی زۆرگه‌وره‌ی به‌سه‌ردادێت وهیچ کامێکیش له‌وئاپوگۆڕانه‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی خه‌پکی کوردستاندانیه‌ ، ڕێژه‌ی ده‌سه‌ڵات وکورسی یه‌کانی ئه‌حزابی ناسیۆنالیستی کوردله‌پارله‌مانی عێراق دێته‌خواره‌وه‌ بۆئاستێکی زۆرنزم ، ئه‌وکاته‌له‌به‌رامبه‌ر ده‌سه‌ڵاتی ده‌وپه‌تی ناوه‌ندوبڕیاره‌کانی زۆرینه‌ی پارله‌مانی عێراق ناوه‌نداچیان پێ ده‌کرێت ؟ ، چ ســودوفایده‌یه‌کی هه‌یه‌سرۆک کۆماری عێراق کورد بێت وله‌کۆبونه‌وه‌ی ساڵانه‌ی کۆمه‌په‌ی نه‌ته‌وه‌یه‌کگرتوه‌کان چه‌ندقسه‌یه‌ک به‌زمانی کوردی بکات وجل وبه‌رگی کوردی بپۆشێت ، له‌کاتێکدا خه‌پکی کوردستان نه‌توانێت سه‌ربه‌ستانه‌وئازادانه‌ چاره‌نوسی سیاسی وئاینده‌ی وڵاته‌که‌ی خۆیان به‌ده‌ستی خۆیان دیاری بکه‌ن و به‌ده‌رله‌خواست وئاره‌زوی 98% له‌خه‌پکی ئه‌م وڵاته‌به‌زۆربمان لکێننه‌وه‌ به‌ده‌وپه‌تی عێراقه‌وه‌ ، ئـه‌م مه‌سه‌له‌یه‌وه‌کوئه‌وه‌وایه‌ باپنده‌یه‌ک بخه‌یته‌قه‌فه‌زه‌وه‌و شوپه‌کانی له‌زێڕبۆدروست بکه‌یت ، ته‌نهاڕێگایه‌ک که‌ئه‌حزابی ده‌سه‌ڵاتداری کوردله‌به‌رده‌می داماوه‌ته‌وه‌ هه‌ڕه‌شه‌ی پاشه‌کشه‌یه‌له‌ده‌وپه‌ته‌که‌ی ئیبراهیـم الجعفه‌ری وهه‌پوه‌شاندنه‌وه‌ی هاوپه‌یمانه‌تیه‌له‌گه‌پ لیستی ئیئتلافی عێراقی ، تازه‌له‌دوای ئه‌وه‌ی که‌ده‌ستوری ‌ه‌میشه‌یی عێراق له‌ڕێگای ده‌نگدانی خه‌پکی عێراق وکوردستانه‌وه‌ به‌پێی بۆوه‌رده‌گیرێ و کوردستانیش به‌ڕێگای قانونی ده‌بێته‌به‌شێکی دانه‌بڕاوله‌عێراق وده‌سه‌ڵاتدارانی کوردیش ده‌ستیان له‌بنی هه‌مانه‌که‌دێته‌ده‌ره‌وه‌ ، ئیترئه‌وهه‌ڕه‌شانه‌تورێکی قوڕاوی ناهێنێت وئه‌حزابی عه‌ره‌بیش پێــیان ده‌پێن تفی خۆتان بکه‌نن وبڕۆن .
ئاخربه‌ڕاستی ئه‌مه‌کاره‌ساته‌ ، حیزبه‌ده‌سه‌ڵاتداره‌کانی کوردستان ده‌یانه‌وێت ده‌ستورێک به‌سه‌رخه‌پکی کوردستاندا داسه‌پێنن که‌هیچ زه‌مانه‌تێکی دواڕۆژی مافه‌قه‌ومیه‌کانی خه‌پکی کوردستانی له‌خۆنه‌گرتوه‌وبه‌ندبه‌به‌ندی ئه‌م ده‌ستوره‌ له‌سه‌ربنه‌مای ناعه‌داله‌تی نێوان ژن وپیاو وله‌ژێرپێ نانی مافه‌کۆمه‌ڵایه‌تی یه‌کان هه‌پچنراوه‌ ، به‌هۆی ئه‌وهه‌موزوپم وسته‌مه‌زۆره‌ی که‌ڕژێمه‌یه‌ک له‌دوای یه‌که‌کانی شۆڤێنیستی عه‌ره‌بی ده‌رهه‌ق به‌خه‌پکی کوردکردویانه‌له‌عێراق ، له‌ڕاپه‌ڕینه‌مه‌زنه‌که‌ی ساپی1991به‌دواوه‌ وله‌ترسی ئه‌وه‌ی جارێکی دیکه‌ڕژێمی داگیرکه‌ری به‌عس نه‌توانێت بگه‌ڕێته‌وه‌کوردستان ، خه‌پکی کورد به‌هه‌ق وناهه‌ق وله‌شه‌ڕوئاشتی نێوان ئه‌م دوحیزبه‌دا ته‌ســــلیم به‌ئه‌مری واقع بون وکه‌م هوشیاری سیاسی خه‌پکی کوردستان درێژه‌ی به‌ته‌مه‌نی ده‌سه‌ڵاتی نادیموکراسی یانه‌ی یه‌کێتی وپارتی داوه‌ ، له‌لایه‌کی دیکه‌وه‌ به‌هۆی ئه‌وه‌ که‌ته‌واوی سه‌رچاوه‌کانی ژیانی خه‌پکی کوردستان له‌کۆپی حیزبه‌کان پێچراوه‌ ، خه‌پک بۆئه‌وه‌ی بتوانێت ده‌ستی به‌ژیانێکی مه‌مره‌ومه‌ژی بگات ، بۆئه‌وه‌ی به‌تابوری پێنج له‌قه‌په‌م نه‌درێت وله‌ژیانی ئاسای هاوڵاتی بونی خۆی مه‌حروم نه‌کرێت وله‌سه‌رکارده‌رنه‌کرێت ونان بڕاونه‌کرێت ، به‌ناچاری یان ده‌بوله‌سه‌نگه‌ری به‌رگری له‌ده‌سه‌ڵاتی یه‌کێک له‌ودوحیزبه‌داخزمه‌ت به‌ده‌سه‌ڵاتداران بکات وببێته‌زه‌خیره‌وخۆراکی گه‌رم کردنی مه‌یدانی شه‌ڕی ناوخۆله‌کوردستان ، یان ده‌بوئینتماولایه‌نگری خۆی بۆیه‌کێک له‌ودوحیزبه‌ڕابگه‌یه‌نێت وبه‌په‌ڕۆی سه‌وزوزه‌رده‌وه‌ سه‌رچۆپی بونه‌وئاهه‌نگه‌کانیان بگێڕێت ، هیچ که‌سێک له‌کوردستان به‌بێ ته‌سکیه‌ی یه‌کێک له‌ودوحیزبه‌له‌ئیداره‌کانی ده‌وپه‌تداکاری ده‌ست ناکه‌وێت ، هه‌موهێـپه‌سه‌ره‌کیه‌کانی بازرگانی له‌ده‌ره‌وه‌بۆناوه‌و به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ بۆبه‌رپرسانی حیزبی قۆرخ کراوه‌ ، ئه‌گه‌رئه‌ندامێکی چالاکی یه‌کێک له‌ودوحیزبه‌نه‌بیت وبه‌رپرسێکی گه‌وره‌له‌گه‌پتانه‌بێته‌شه‌ریک ، ناتوانیت له‌هیچ مه‌یدانێکی بازرگانی داسه‌ربه‌ستانه‌که‌سب و که‌سابه‌ت بکه‌یت وجۆره‌هابه‌ربه‌ستی قانونیت له‌به‌رده‌مداقوت ده‌که‌نه‌وه‌ ، هه‌مومپک و زه‌ویه‌به‌نرخه‌کانی ناوشاروده‌وروبه‌ری شاره‌کانیان تاڵان کردوله‌نێوان خۆیاندا دابه‌شیان کرد ، ئه‌گه‌رئه‌ندامێکی چالاکی یه‌کێک له‌ودوحیزبه‌نه‌بیت پارچه‌یه‌ک زه‌ویت به‌رناکه‌وێت ، له‌کاتی هه‌پبژاردنه‌کانیشدائه‌گه‌رگوێ له‌ڕاگه‌یاندن وڕیکلامه‌ی حیزبه‌کان بگریت خۆیان به‌نوێنه‌ری ڕاسته‌قینه‌ی خه‌پک وخزمه‌تکاری جه‌ماوه‌ر وه‌سف ده‌که‌ن ، به‌ڵام ئه‌وه‌ی له‌لای ئه‌ودوحیزبه‌حســابی له‌سه‌رنه‌کراوه‌ ئه‌نجامه‌کانی هه‌پبژاردن و ده‌نگی خه‌پک بوه‌ ، ئه‌م دوحیزبه‌هه‌رئه‌وه‌نده‌ ئیشیان به‌خه‌پک بوه‌ تابۆته‌بلیغاتی ڕوبه‌ده‌ره‌وه‌ ده‌نگیان پێ درێته‌وه‌وهه‌پده‌بژێردێنه‌وه‌وله‌دوای ئه‌وه‌نه‌ڕێزله‌ده‌نگی خه‌پک ده‌گرن ونه‌گوێش بۆداخوازیه‌کانیان ڕاده‌گرن ، ئه‌گه‌رجه‌ماوه‌ری خه‌پک له‌دژی گه‌نده‌پی ئیداره‌که‌ی ده‌سه‌ڵاتدارانی کوردستان نیگه‌رانیه‌کیش له‌خۆی نیشان بدات ، به‌ئاژاوه‌گێڕ وله‌یاساده‌رچوله‌قه‌په‌می ئه‌ده‌درێن وبه‌فیشه‌ک جوابی داخوازیه‌کانی خه‌ڵک ئه‌ده‌نه‌وه‌ .
ده‌سه‌ڵاتدارانی ئێستای کوردستان ، زیاترله‌ 40 ســـــــــاپ درێژه‌یان به‌شه‌ڕی ناوخۆدا ، له‌پێناوبه‌ده‌ست هێنانی ده‌سڵات وله‌ژێرناوی به‌ره‌ی شۆڕشگێڕی وکۆنه‌په‌رستی داوبه‌بیانوی جۆراوجۆرهه‌وپیان داوه‌شه‌رعیه‌ت وڕه‌وای به‌وشه‌ڕه‌بده‌ن وزۆربه‌ئاسانی توانیویانه‌ هێزو توانای جه‌ماوه‌ری خه‌پکی کوردستان له‌پشتیوانی ئه‌وشه‌ڕه‌هه‌پبخڕێنن ، له‌ماوه‌ی ئه‌و چل ســاپه‌دا دوحیزبه‌گه‌وره‌که‌ی کوردستان ‌هیچ ڕێگایه‌کی نامه‌شروع نه‌ماله‌دژی یه‌کتر وبه‌مه‌به‌ستی باڵاده‌ستی یه‌ک به‌سه‌رئه‌وی تردا نه‌ی گرنه‌به‌ر ، هه‌رله‌ده‌ست کێشی کردن بۆ ئیتلاعات وسوپای پاسدارانی ئێران و میت وسوپای تورک و موخابه‌رات وگاردی کۆماری ڕژێمی به‌عــس بگره‌ تاده‌گاته‌قبوپ نه‌کردنی پره‌نسیب وبنه‌ماکانی دیموکراسی وداسه‌پاندنی ده‌سه‌ڵاتی فیفتی فیفتی به‌سه‌رخه‌پکی کورداستاندا .ماوه‌ی 14 ساپه‌ له‌قۆناغی خه‌باتی شاریشدا ، له‌سه‌ربنه‌مای ناکۆکیه‌کانی ساڵانی شه‌ست وبه‌هه‌مان عه‌قلیه‌تی شاخ وبه‌شێوه‌ی جۆراوجۆر وبه‌ڕێگای نامه‌شروع ودورله‌هه‌رپرنسیـبێکی دیموکراسی یانه‌ده‌سه‌ڵاتی خۆیان به‌سه‌رخه‌پکی کوردستانداسه‌پاندوه‌ ، ماوه‌ی 14 ساپه‌کوردستان ئازادکراوه‌له‌ده‌ستی داگیرکه‌ران وئیداره‌ی وڵات دورله‌هه‌رفشارێکی ده‌ره‌کی له‌لایه‌ن پارتی ویه‌کێتی یه‌وه‌ له‌شێوه‌ی ده‌سه‌ڵاتێکی دوسه‌ربه‌ڕێوه‌ده‌چێت ، تائێـســـــتاش ئه‌م دوحیزبه‌نه‌یانـتوانیوه‌له‌گه‌پ گۆڕانکاریه‌کانی سه‌رده‌مداخۆیان بگونجێنن وله‌پێناوبه‌رژه‌وه‌ندی باڵای وڵات ده‌ست به‌رداری وکورسی زۆره‌ملێ وده‌سه‌ڵاتی نامه‌شروعی خۆیان بن وبه‌پێی پره‌نسـیـبه‌کانی دیموکراسی حکومه‌تێکی یه‌کگرتودامه‌زرێنن ، له‌ماوه‌ی 14 ســـاپ له‌ ده‌سه‌ڵاتی ئه‌م دوحیزبه‌دا دوجارهه‌پبژاردنی گشتی ئه‌نجام دراوه‌ ، هه‌ردوجاره‌که‌تائه‌وپه‌ڕی بێ ئیحترامی به‌ده‌نگی خه‌پکی کوردستان کراوه‌وبه‌هۆی قبوپ نه‌کردنی پره‌نسـیـبی دیموکراسی وڕه‌ت کردنه‌وه‌ی ده‌رئه‌نجامی هه‌پبژاردنه‌کان ، ئیداره‌ی کوردستان به‌سه‌رده‌سه‌ڵاتی ئه‌م دوحیزبه‌دا دابه‌ش کراوه‌ ، له‌م پرسه‌گرنگ وچاره‌نوس ســـازه‌ی ئێستاشدا ، حیزبه‌کوردستانیه‌کان خه‌پک ته‌شــویق ده‌که‌ن له‌وڕیفڕاندۆمه‌داکه‌بڕیاره‌ 15 ی ئۆکتۆبه‌ری ئه‌مســـاپ ئه‌نجام بدرێت ده‌نگ به‌ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق بده‌ن ، به‌پێی ڕاپرسی یه‌سه‌ره‌تایه‌کان له‌کوردستان 74% له‌خه‌پک ده‌نگ به‌ده‌ستوری نوێی عێراق ئه‌ده‌ن ، ئه‌مه‌ش جگه‌له‌ساده‌یی وگوێڕایه‌پی خه‌پک بۆپاشکۆی سیاسه‌تی هه‌په‌ونادروستی حیزبه‌ده‌سه‌ڵاتداره‌کانی کوردستان وکه‌م هوشیاری سیاسی هیچ مانایه‌کی دیکه‌ی نیه‌ .
له‌هاوینی ساپی1985 دا له‌گه‌پ کۆمه‌پێک له‌کادرانی یه‌کێتی نیشتیمانی کوردستان ، له‌گوندی چۆخماخ له‌ناوچه‌ی دۆپی جافه‌تی سه‌ردانی کاک عبداپله‌ی مهتدی مان کرد ، که‌ئه‌وکات کاک عبدالپه‌سکرتێری حیزبی کۆمۆنیستی ئێران بو ، من له‌نێوقسه‌وباسه‌کاندالێم پرسی ، ئێوه‌که‌خۆتان به‌نوێنه‌ری کرێکاران وزه‌حمه‌تکێشانی ئێران ده‌زانن ، چۆنه‌ئه‌وهه‌مو کرێکارو زه‌حمه‌ت کێشه‌له‌ده‌وری حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران کۆبونه‌ته‌وه‌ له‌کاتێکدائێوه‌ حیزبی دیموکراتی ئێران به‌حیزبێکی بورژوازی ده‌ناســێنن ؟ ، کاک عبدپله‌ له‌جوابداوتی ، ئێمه‌موشکیله‌ی ناهوشیاری خه‌پکی کوردستانمان هه‌یه‌وخه‌پکی ئێمه‌هوشیاری سیاسی که‌مه‌ ، به‌هه‌رئه‌ندازه‌خه‌پکی کوردستان له‌ئێمه‌وله‌حیزبی دیموکراتی کوردستان تێ بگات ، به‌وئه‌ندازه‌یه‌ش کرێکاران وزه‌حمه‌ت کێشان ئه‌وحیزبه‌ به‌جێ ده‌هێپن و به‌ڕیزه‌کانی ئێمه‌وه‌ په‌یوه‌ست ده‌بن ، من هه‌رئه‌وکاته‌به‌ته‌واوی باووه‌ڕم به‌وقسه‌ی کاک عبدلپه‌هه‌بو وئێستاش ئه‌م بۆچونه‌هه‌ربه‌ڕاست ده‌زانم ، هه‌رچه‌نده‌خه‌پکی کوردستانی عێراق له‌ڕیفڕاندۆمه‌که‌ی ئه‌مساپدا وله‌پاپ هه‌پبژاردنه‌گشتی یه‌کانی ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی عێراقدازۆرهوشیارانه‌ وبه‌پێچه‌وانه‌ی سیاسه‌تی ئه‌حزابی ده‌سه‌ڵاتدار 98 % ده‌نگی به‌سه‌ربه‌خۆی دا ، به‌ڵام گومانم له‌وه‌دانیه‌ته‌بلیغاتی دیماگۆگیانه‌ی حیزبه‌ده‌سه‌لاتداره‌کان زۆربه‌ئاسانی ده‌توانێت خه‌پکی کوردستان بخاته‌ژێرکاریگه‌ری سیاسه‌ته‌کانی خۆیه‌وه‌ .

28 – 9- 2005 هۆڵه‌ندا

ڕیفڕاندۆم بۆده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق له‌نێوان شکست

ڕیفڕاندۆم بۆده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق له‌نێوان شکست وسه‌رکه‌وتندا
نوسینی: ئه‌بوبکر ئه‌حمد ســلێمان

ڕێکخستنه‌وه‌ی سیستمی سیاسی وئیداره‌ی وڵات له‌ڕێگای ته‌وافــقاتی ئه‌حزاب وله‌سه‌ربنه‌مای تائیفه‌گه‌ری وڕه‌گه‌زی ومه‌زهه‌بی وله‌ژێرپاپه‌په‌ستۆی سیاسه‌تی ئه‌مریکاله‌ناوچه‌که‌دا ، که‌‌هیچ ئینسجامێکی ده‌رونی وهیچ جۆره‌ به‌رژه‌وه‌ندیه‌کی هاوبه‌ش وستراتیژی وهیچ ئیلتزام وپابه‌ندبونێکی ئاره‌زومه‌ندانه‌ ئه‌م هێزانه‌ی له‌ده‌وری یه‌ک کۆنه‌کردۆته‌وه‌ ، ده‌وپه‌ت وده‌ستورێک که‌پایه‌وبنه‌ماکانی له‌ژێرچاوه‌دێری ڕاسته‌وخۆی ده‌وپه‌تی ئه‌مریکاوبه‌پێی تاکتیکی ڕۆژانه‌وله‌سه‌ر میزاجی تائیفه‌گه‌ری وڕه‌گه‌زی بنیات نرابێت ، نه‌ک هه‌رنابێته‌ئاپــته‌رناتیڤێکی دپخوازانه‌وناتوانێت چواچێوه‌ی یه‌کگرتویی ده‌وپه‌تی عێراق بپارێزت وئاشتی وئاســـایش بۆدواڕۆژی پێکهاته‌کانی کۆمه‌پگای عێراق مســـوه‌گه‌ربکات ، به‌پکوبه‌هۆی ده‌ست تێوه‌ردانی ده‌ره‌کی له‌کاروباری ناوخۆی ئه‌م وڵاته‌و چاندنی تۆوی تائیفه‌گه‌ری ودوبه‌ره‌کی ، برینی جه‌سته‌ی خه‌پکی عێراق ده‌باته‌سه‌رئێسقان وزیاترقوپی ده‌کاته‌وه‌وئاینده‌ی ئه‌م وڵاته‌ڕۆژ به‌ڕۆژ به‌ره‌ونائارامی ده‌بات ، سیستمی نوێی ده‌سه‌ڵاتی سیاسی له‌عێراق له‌سه‌ربنه‌مای ڕه‌واج دان به‌ته‌قسیماتی تائیفی وئاینی وڕه‌گه‌زی خه‌پکی ئه‌م ڵاته‌ ده‌کێشێته‌ناوململانه‌یه‌کی نادیموکراسی یانه‌وودورنیه‌شه‌ڕێکی سه‌رتاسه‌ری ناوخۆی لێ بکه‌وێته‌وه‌ ، پرۆسه‌ی ڕیفڕاندۆم به‌ناوی بڕیاردانی خه‌پکی عێراق له‌سه‌رده‌ستوری هه‌میشه‌یی ، له‌ژێرده‌سه‌ڵاتی ده‌گیرکه‌رانه‌ی ئه‌مریکاو کاریگه‌ری ده‌ست تێوه‌ردانی ڕاسته‌وخۆی جمهوری ئیسلامی ئێران وسه‌رجه‌م ده‌وپه‌تانی ناوچه‌که‌ودنیا له‌کاروباری ناخۆی عێراق ، جگه‌له‌سینارۆیه‌کی دیماگۆگیانه‌وگاپته‌جاڕی به‌ولاوه‌هیچ مانایه‌کی دیکه‌ی نیه‌ ، به‌هه‌ردوک دیودابه‌قبوپ کردن یان ڕه‌ت کردنه‌وه‌ی ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراق له‌م ڕیفڕاندۆمه‌داکێشه‌سیاسی یه‌کانی ناوخۆی ئاپۆزترده‌کاته‌وه‌ ، ناوخۆی.
له‌وڵاتی عێراقدائه‌گه‌روئیمکانی سه‌رهه‌پدانه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵات وده‌وپه‌تێکی دیکتاتۆری له‌نمونه‌ی ڕژێمی به‌عـــس تاڕاده‌یه‌ک له‌ئارادانه‌ماوه‌ ، پرنســـیب وبنه‌ماکانی مه‌یل وگرایشی سیستمێکی دیموکراسی خه‌ریکه‌له‌م وڵاته‌دا ڕه‌گ وڕیشه‌ی خۆی داده‌کوتێت ، له‌وڵاتی ئێمه‌ش وه‌ک سه‌رجه‌م وڵاتانی دیموکراسی دونیا ئیترجه‌ماوه‌ری خه‌پک ده‌بێته‌سه‌رچاوه‌ی شه‌رعیه‌ت وده‌سه‌ڵاتی ده‌وپه‌ت وبه‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ خه‌پک له‌ڕێگای هه‌پبژاردنه‌وه‌ده‌توانێت ده‌سه‌ڵات له‌نێوان ئه‌حزابی جۆراوجۆردائاپوگۆڕپێ بکات ، سیستمی دیموکراسی وپرۆسه‌ومیکانیزمی ئه‌م حه‌ره‌که‌ته‌له‌ڕێگای جه‌ماوه‌ری خه‌پکه‌وه‌له‌توانایداهه‌یه‌سروشتی ململانه‌ی توندوتیژی ئه‌حزابیش به‌ئاڕاسته‌یه‌کی پۆزه‌تیفانه‌وله‌به‌رژه‌وه‌ندی سه‌رده‌م وخه‌پک بگۆڕێت ، ئیترهه‌رحیزب ولایه‌نێک ئه‌گه‌ربیه‌وێت سه‌رنج وبیروڕای زۆرینه‌ی خه‌پک به‌لای خۆیداڕابکێشێت وله‌ململانی سیاسی وپرۆسه‌ی هه‌پبژاردنه‌کانداببێته‌پاپه‌وانی مه‌یدان ، ته‌نهابه‌خزمه‌تی زیاترده‌بێت وله‌ڕێگای ســـندوقه‌کانی ده‌نگدانه‌وه‌ده‌بێ ده‌سه‌ڵاتی ئیداره‌ی وڵات بۆخۆی مســـوه‌گه‌ربکات .
له‌وڵاتێکی وه‌کوعێراقداکه‌پێکهاته‌یه‌کی إغه‌یره‌سروشتیانه‌ونائاره‌زومه‌ندانه‌ی هه‌یه‌ ، به‌پێی به‌رژه‌وه‌ندی ئه‌قـتابه‌کانی دنیای سه‌رمایه‌داری له‌دوای هه‌ردوجه‌نگی یه‌که‌م ودوهه‌می جیهانیه‌وه‌چه‌ندین نه‌ته‌وه‌وتیره‌وتائیفه‌له‌نمونه‌ی کوردو عه‌ره‌ب وتورک وکلدوئاشورله‌چوارچێوه‌ی ئه‌م وڵاته‌دابه‌زۆرلکێندراون به‌یه‌که‌وه‌ ، له‌دوای ڕوخانی ڕژێمی دیکتاتۆری به‌عسیش عێراقی یه‌کان به‌گشتی وخه‌پکی کوردستان به‌تایبه‌تی ئازادوسه‌ربه‌خۆنین له‌بڕیاردان سه‌باره‌ت به‌بنیات نانه‌وه‌ی عێراقێکی نوێ ، ناتوانن له‌سه‌ربنه‌مای دپخوازانه‌وبه‌ئیراده‌ی خۆیان چاره‌نوس وئاینده‌ی سیاسی ئه‌م وڵاته‌به‌ده‌ستی خۆیان له‌ده‌ستوری هه‌میشه‌ی عێراقدابنوسنه‌وه‌ ، له‌م سه‌رده‌مه‌چاره‌نوس سازه‌شدا ده‌وپه‌تی ئه‌مریکاوئینگلستان که‌له‌لایه‌ن ئه‌حزابی ناسیۆنالیستی کورده‌وه‌به‌دۆست وهاوپه‌یمانی خه‌پکی کوردستان ناوزه‌دکراون زۆربه‌ئاشکراله‌دژی مافی چاره‌ی خۆنووسین بۆ گه‌لی کورد ده‌وه‌ستنه‌وه‌ ، به‌تایبه‌تی ئه‌م دوده‌وپه‌ته‌ڕیگه‌یان نه‌داوه‌ مافی چاره‌ی خۆنوسین وه‌ک به‌ندێکی یاسای وزه‌مانه‌تێک سه‌باره‌ت به‌مافه‌قه‌ومیه‌کانی خه‌پکی کوردله‌ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراقدابچه‌سپێت وجێگای بۆبکرێته‌وه‌ ، له‌دورماوه‌شداڕێگایان له‌سه‌ربه‌خۆی خه‌پکی کوردستان گرتوه‌وئه‌م مافه‌ی خه‌پکی کوردستان یان خستۆته‌ به‌رده‌م چاره‌نوسێکی ناڕۆشن ونادیاریه‌وه‌ ، به‌ڕێگای یاسایی وله‌ده‌ستوری هه‌میشه‌ییدا ده‌ستوپێی خه‌پکی کوردستان یان له‌چوارچێوه‌ی عێراقێکی یه‌کگرتوداکه‌له‌بچه‌کردوه‌ ، بۆیه‌ئه‌م سازش وسه‌وداکاریه‌ی که‌ئه‌حزابی ده‌سه‌ڵاتدارله‌عێراق له‌ژێرپاپه‌په‌ستۆی سیاسه‌تی ده‌وپه‌تی ئه‌مریکاپێکیان هێناوه‌و ناویان لێ ناوه‌ مچالحه‌ی نیشتینمانی ، له‌گه‌پ میکانیزم وپرۆسه‌ی دیموکراتیزه‌کردنی وڵاتدانایه‌ته‌وه‌وپێچه‌وانه‌یه‌له‌گه‌پ خواست وئاره‌زوی زوربه‌ی عێراقیه‌کان به‌گشتی و خه‌پکی کوردستانبه‌تایبه‌تی ، له‌ڕیفڕاندۆمێکی ئازادانه‌داکه‌له‌سه‌ره‌تای مانگی جه‌نیوه‌ری ئه‌مساپ هاوکات له‌گه‌پ هه‌پبژاردنه‌گشتی یه‌کانی عێراقدابۆئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی به‌ڕێوه‌چو ، %98 له‌خه‌پکی کورد یه‌کپارچه‌ی خاکی عێراق یان ڕه‌ت کرده‌وه‌و ده‌نگیان به‌سه‌ربه‌خۆی دا بۆکوردستان ، ڕه‌تکردنه‌وه‌ی داخوازی سه‌ربه‌خۆی کوردستان له‌لایه‌ن وڵاتانی بڕیاربه‌ده‌ستی جیهانی له‌نمونه‌ی ئه‌مریکاو ده‌وپه‌تی ئینگلستان وداسه‌پاندنی عێراقی بون به‌سه‌رخه‌پکی کوردا ، کێشه‌ی سیاسی خه‌پکی کوردستان دیسان له‌چوارچێوه‌ی عێراقێکی یه‌کگرتوی زۆره‌ملێدابه‌چاره‌سه‌رنه‌کراوی ده‌هێـپـێته‌وه‌ .
له‌لایه‌کی دیکه‌وه‌به‌هۆی ده‌ست تێوه‌ردانی ده‌ره‌کی له‌کاروباری ناوخۆ وخوپــقاندنی کێشه‌ی مه‌زهه‌بی وتائیفی له‌ناوه‌ڕاست وله‌خواروی عێراق ، خه‌پکی ئه‌م وڵاته‌ی به‌سه‌ر دوتائیفه‌ی سه‌ره‌کی شیعه‌وسونه‌دا دابه‌ش کردوه‌وڕۆژانه‌له‌هه‌ردولابه‌دڕندانه‌ترین شێوه‌ وبه‌کۆمه‌پ خه‌پک ده‌کوژرێت وفڕێ ده‌درێنه‌ڕوباره‌کانی دیجله‌وفوڕاته‌وه‌ ، له‌ژێرناوی شه‌ڕی تائیفی ومه‌زهه‌بی شیعه‌وسونه‌گه‌راداگه‌وره‌ترین تاوان وتراژیدیاله‌دژی مرۆڤایه‌تی ئه‌نجام ئه‌درێت ، به‌جۆرێک ئه‌م کێشه‌یه‌گه‌وره‌کراوه‌ته‌وه‌که‌له‌ده‌ستوری هه‌میشه‌یی عێراقیشداڕه‌نگی داوه‌ته‌وه‌ ، به‌هۆی مه‌ترسی به‌کارهێنانی چه‌کی ئاو نه‌فت له‌نێوان شیعه‌وسونه‌داله‌ناوه‌ڕاست وخواروی عێراق له‌دژی یه‌کتری له‌ده‌ستوری هه‌میه‌شه‌ییدابه‌ندێکی تایبه‌ت به‌نه‌وت وئاو دیاری کراوه‌ ، هه‌ردو ڕوباری دیجله‌و فوڕات که‌له‌تورکیاوسوریاوه‌سه‌رچاوه‌هه‌پده‌گرن ، ڕوباری دیجله‌له‌ناوچه‌ی دهۆک به‌کوردستانداتێده‌په‌ڕێت وله‌موچپ وچلاح الدین وه‌ وله‌شاری بغداوه‌ وبه‌ناوچه‌کانی سونه‌نشینی عه‌ره‌بدا ده‌ڕوات به‌ره‌وناوه‌ڕاست وخواروی عێراق ، ڕوباری إفوڕاتیش له‌سوریاوه‌دێت وبه‌شاره‌کانی ئه‌نبار وقائیم و ڕومادی وفه‌لوجه‌دابه‌ره‌وبغداتێپه‌ڕده‌بێت وله‌وێشه‌وه‌ده‌چێته‌شاره‌کانی ناوه‌ڕاست وخواروی عێراق ، بۆیه‌ کوردو سونه‌داواده‌که‌ن که‌ئه‌وان تحکم به‌ئاوه‌کانه‌وه‌بکه‌ن وه‌ک یه‌کێک له‌سه‌رچاوه‌سروشتی یه‌کان له‌ناوچه‌کانی ژێده‌سه‌ڵاتی خۆیانداوله‌به‌رامبه‌ر نه‌وت وغازی عه‌ره‌بی شیعه‌وه‌ک چه‌کێکی سروشتی له‌دژی ده‌سه‌ڵاتی خواروی عێراق ده‌یانه‌وێت به‌کاری بهێنن .
ئه‌حزابی ده‌سه‌ڵاتدارله‌عێراق به‌پشتیوانی ده‌وپه‌تی ئه‌مریکا ئه‌گه‌ریش بتوانن ده‌ستوری هه‌میشه‌یی به‌ته‌زویروفرت وفێپ وساخته‌کاری له‌تاقی کردنه‌وه‌ی ڕیفڕاندۆمی گشتی تێکی په‌ڕێنن ومۆروشه‌رعیه‌تی ده‌نگی خه‌پکی عێراقی لێ بده‌ن ، موخالیفه‌کانی ئه‌م ده‌ستوره‌ له‌سوننه‌ی عه‌ره‌ب وپاشماوه‌کانی حیزبی به‌عس له‌ناوخۆی عێراقدا وبه‌پشتیوانی موخالیفه‌کانی جه‌نگی ئه‌مریکاله‌سه‌رتاسه‌ری جیهان وناوچه‌که‌دا ، ده‌توانن گه‌وره‌ترین کاره‌ساتی مرۆیی ونائارامی له‌م وڵاته‌دابخوپقێنن ، ئه‌وکاته‌عێراق ده‌بێته‌مه‌یدانی ململانه‌ی ته‌سفیه‌ی حساباتی نێوان ئه‌مریکاوموخالیفه‌کانی ئه‌وجه‌نگه‌له‌سه‌رحسابی خوێنی خه‌پکی عێراق وسودوبه‌رژه‌وه‌ندی وڵاتانی زلهێزوسه‌رمایه‌داری جیهانی .
ئه‌وده‌ستوره‌ی که‌له‌ژێرچاوه‌دێری ده‌وپه‌تی ئه‌مریکاوبه‌پێی ڕێککه‌وتن وخواست وئاره‌زوی ئه‌حزابی ده‌سه‌ڵاتدارنوسراوه‌ته‌وه‌ ، له‌م ڕیفڕاندۆمدا ئه‌گه‌ر شکست بخوات وخه‌پکی عێراق ڕه‌تی بکاته‌وه‌ وئیراده‌ی جه‌ماوه‌ری سه‌رکه‌وێت به‌سه‌رپیلانه‌کانی بێگانه‌له‌ناوخۆوله‌ده‌ره‌وه‌ی وڵات ، معاده‌ڵاتی سیاسی له‌عێراق وله‌سه‌رتاسه‌ری ناوچه‌که‌داله‌بنه‌ڕه‌ته‌وه‌و به‌دیوێکی تردا وله‌به‌رژه‌وه‌ندی خه‌پکی عێراق وناوچه‌که‌ئاپوگۆڕی به‌سه‌ردادێت ، ئه‌مه‌ش مانای ئه‌وه‌نیه‌که‌ئاژاوه‌ونائارمی یه‌خه‌ی خه‌پکی عێراق به‌رئه‌دات ، ئه‌وداره‌ی که‌دراوه‌ته‌ده‌ست خه‌پکی عێراق هه‌ردوسه‌ری هه‌رپیـسه‌وئه‌م کاربۆیه‌کراوه‌که‌ئه‌م وڵاته‌بێ ئاژاوه‌نه‌بێت ، له‌م قۆناغه‌دا بۆخه‌پکی عێراق به‌هه‌ردولا داهه‌ر وه‌کویه‌ک وایه‌ ، ئه‌گه‌رده‌ستوره‌که‌له‌لایه‌ن خه‌پکه‌وه‌قبوپ بکرێت وهیچ ئاژاوه‌یه‌کی لێ دروست نه‌بێت سه‌رکه‌وتن بۆئه‌مریکایه‌وئه‌گه‌ریش ڕه‌ت کرایه‌وه‌ له‌ئاینده‌داسه‌رکه‌وتن به‌نسیبی خه‌پکی عێراق ده‌بێت ، ڕاسته‌سونه‌ی عه‌ره‌ب وپاشماوه‌کانی حیزبی به‌عسی ڕوخاویش له‌وفرسه‌ته‌ئیستفاده‌ده‌که‌ن ، به‌ڵام شکست پێهێنانی ئه‌وده‌ستوره‌که‌به‌ندبه‌به‌ندی له‌سه‌ربنه‌مای شۆڤێنیستی وجه‌هل وخورافات هه‌پچنراوه‌ ، مه‌یدانێکی گونجاوتربۆچه‌سپاندنی سیستمی دیموکراسی له‌عێراقدا ده‌سته‌به‌رده‌کات .
20-9-2005 هۆڵه‌ندا

Tuesday, September 27, 2005

زیندانیانی سیاسی کورد به‌ ته‌نیا نه‌هێڵین

ڕێکخراوی مافی مرۆڤ له‌ کوردستان
به‌ڵاڤۆکی ژووماره‌ ( 21 )

زیندانیانی سیاسی کورد به‌ ته‌نیا نه‌هێڵین
ویژدانه‌کانی وشیاری جیهان ،


هه‌ر ئێستا له‌ زیندانه‌کانی کوردستان و شاره‌کانی دیکه‌ی ئێران، ژووماره‌یه‌کی زۆر له‌ زیندانیه‌کانی سیاسی کورد ده‌ست به‌ سه‌رن و هه‌نووکه‌ هیچ ناوه‌ند و ئۆڕگانێکی له‌ سه‌ر ڕه‌وشی ئه‌وان لێکۆڵینه‌وه‌ و چاودێری نه‌کردووه‌. عووسمان مسته‌فا پوور، ئیبراهیم خوڕه‌ندی، مه‌حه‌مه‌د وارونه، خالید ئوستاد قادری، عه‌زیز مه‌حه‌مه‌د جانی، حوسین که‌رمی، مه‌حه‌مه‌د ئه‌مین فروته‌ن، ئه‌سعه‌د مازووچی، خالید فه‌ره‌یدوونی، عومه‌ر ته‌قی پوور، مه‌حه‌مه‌د نه‌زه‌ری، سه‌ید تاهیر عبه‌دوڵڵا پوور، ڕه‌سووڵ عه‌بدوڵڵا پوور، سه‌عید سه‌نگه‌ر، حوسێن هه‌مزه وه‌لی شوجاع،حه‌سه‌ن مه‌حمودی، حامید مینازاده، ناسر ساتووری، مێهدی زایه‌ڵه، مه‌جید ڕه‌حمانی، مه‌حموود ڕه‌حمانی، مه‌حه‌مه‌د وه‌یسی، حه‌بیبوڵڵا نادری، مه‌سعوود حوسێن پنا، جه‌ماڵ زاڕعی، ئازاد سادقی، تۆفیق مورادی، ناسر سدقی، سه‌ید حوجه‌ت ئیبراهیمی، جه‌ماڵ حوسێنی، ئه‌نوه‌ر عه‌زیزی، ته‌نیا ژووماره‌یه‌ک له‌م زیندانیه‌ سیاسیانه‌ی کوردن. ئه‌م زیندانیانه‌ که‌ له‌لایه‌ن دادگای ئینقلابی ئیسلامیه‌وه‌ دادگایی کراون، زۆرینه‌یان سزای ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی یان سزای زیادتر له‌ 20 ساڵ زیندانیان بۆ دیاری کراوه‌. هێندێک له‌م زیندانیانه‌ 10 تا 15 ساڵ له‌ ماوه‌ی زیندانه‌که‌یان تێپه‌ڕاندووه. ڕێکخراوی مافی مرۆڤ له‌ کوردستان، وێڕای باس کردن له‌ ڕه‌وشی خراپ و ناله‌باری زیندانیانی سیاسی کورد، له‌ سه‌ر ئه‌م باوه‌ڕه‌یه‌ که‌ ئه‌م که‌سانه‌ له‌ لایه‌ن دادگایه‌ک که‌ له‌ گه‌ڵ بنه‌ماکانی گشتی و ئیستانداڕده‌کانی ناونه‌ته‌وه‌یی یه‌ک ناگرێته‌وه‌، ‌دادگایی کراون و سزایان دراون. ئه‌م زیندانیانه‌ مافی هه‌بوونی پارێزه‌ر و دادگایه‌کی گشتی ئاشکرا و دادوه‌رانه‌یان پێ نه‌دراوه‌ . ڕێکخراوی مافی مرۆڤ له‌ کوردستان، له‌ ته‌واوی کۆڕ و کۆمه‌ڵ و ئۆڕگان و ناوه‌نده‌کانی پارێزه‌ری مافی مرۆڤ له‌ ئێران و جیهان داوا ده‌کات که‌ له‌ به‌رامبه‌ر ڕه‌وشی زیندانیانی سیاسی کورد بێ ده‌نگ نه‌مێنن و بۆ ئازادی ئه‌وان تێبکۆشن.

تاران: سی شه‌ممه 5 مێهرمانگی 1384 / 27 ی سپێتامبری 2005

ڕێکخراوی پشتگیری له‌ مافی مرۆڤی کوردستان

شماره تلفن دبير: 9125014785- 0098 شماره تلفكس: 66368670-021- 0098
تهران: صندوق پستي 188 -13465
info@rmmk.org
http://www.rmmk.org

تلفن موقت: 66372173-021

ڕێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان- ناوی به‌ندییه‌ سیاسیه‌کان

ڕێکخراوی مافی مرۆڤ له‌ کوردستان

کۆمیته‌ی ڕاپۆڕت و په‌یام

ناوی ژووماره‌یه‌ک له‌
زیندانیه‌کانی سیاسی کورد
له‌ زیندانه‌کانی ئورمیه‌ و سنه‌


ناوه‌ندی په‌یام ؛ تاران

ڕێکخراوی مافی مرۆڤ له‌ کوردستان، به‌ بڵاو کردنه‌وه‌ی ناوی زیندانیه‌کانی سیاسی کورد و به‌ داخوازی یارمه‌تی له‌ ناوه‌نده‌کانی جێ متمانه‌ و ڕێکخستنه‌کانی پشتگیری له‌ مافی مرۆڤ، هه‌وڵ ده‌دات سه‌رنجی ویژدانه‌کانی وشیار ، بۆ سه‌ر ڕه‌وشی زیندانیه‌کانی سیاسی کورد ڕابکێشێت. هه‌وڵ دان بۆ ئازادی یان که‌م کردنه‌وه‌ی ڕاده‌ی سزاکانی ئه‌م جۆره‌ زیندانیانه‌ ، وه‌کوو کرده‌وه‌یه‌کی مرۆڤ په‌روه‌رانه‌ خواست و ئاڕمانجی ڕێکخراوه‌که‌مانه.‌ ڕێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان ، له‌ ته‌واوی مرۆڤه‌کانی ئازادی خواز و مرۆڤ په‌روه‌ر له‌ سه‌رتاسه‌ری جیهان ، داوای پشتیوانی و یارمه‌تی ده‌کات. لێره‌ دا ناوی ژووماره‌یه‌ک له‌ زیندانیه‌کانی سیاسی کورد له‌ زیندانه‌کانی ئورمیه‌ و سنه‌ هاتووه‌ . ئه‌گه‌ر چی ئه‌م ژووماره‌یه‌ ته‌نیا به‌شێکن له‌ زیندانیه‌کانی کورد ، به‌ڵام ڕێکخراوی مافی مرۆڤی کوردستان هیواداره‌ که‌ بتوانێت له‌ داهاتوو دا ناوی ته‌واوی زیندانیه‌کانی سیاسی کورد ده‌ست نیشان بکات
1. عووسمان مسته‌فا پوور ، کوڕی حوسێن ، له‌ دایک بووی 1347 ، خه‌ڵکی پیرانشار ، به‌رواری گیران ؛ ‌ 1370.4.24. تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران. ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌ . ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 25 ساڵ

2. ئیبراهیم خوڕه‌ندی، کووڕی عه‌بدولکه‌ریم، له‌دایک بووی 1352، خه‌ڵکی بۆکان، به‌رواری گیران 1369، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌ . ماوه‌ی سزای زیندان 25 ساڵ.

3. مه‌حه‌مه‌د وارونه، کووڕی ڕه‌حمان، له‌ دایک بووی 1349، خه‌ڵکی بۆکان، به‌رواری گیران ؛ 25/8/1375، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 18 ساڵ. که‌م بوونه‌وه‌ و لێبووردن 9 ساڵ.

4. خالید ئوستاد قادری، کووڕی شه‌ریف، له‌ دایک بووی 1347، اهل بۆکان، به‌رواری گیران ؛ 22/4/1375، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 20 ساڵ.

5. عه‌زیز مه‌حه‌مه‌د جانی، کوڕی ڕه‌حمه‌توڵڵا، له‌ دایک بووی 1338، خه‌ڵکی مه‌هاباد، به‌رواری گیران ؛ 7/2/1371 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 20 ساڵ.

6. حوسین که‌رمی، کوڕی هه‌مزه، له‌ دایک بووی 1342، خه‌ڵکی سه‌رده‌شت ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان 20 ساڵ .

7. مه‌حه‌مه‌د ئه‌مین فروته‌ن، کوڕی قادر، له‌ دایک بووی 1337، خه‌ڵکی گوندی کلوری سه‌ر به‌ شاری بۆکان ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 15 ساڵ .

8. ئه‌سعه‌د مازووچی، له‌ دایک بووی 1350، خه‌ڵکی مه‌هاباد، به‌رواری گیران ؛ 1374، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 10 ساڵ.

9. خالید فه‌ره‌یدوونی، کوڕی حه‌سه‌ن، له‌ دایک بووی 1342، خه‌ڵکی مه‌هاباد، به‌رواری گیران ؛ 10/6/1379، ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

10 . عومه‌ر ته‌قی پوور، کوڕی مه‌حه‌مه‌د ڕه‌سووڵ، له‌ دایک بووی 1345، خه‌ڵکی بۆکان ، به‌رواری گیران ؛ 10/6/ 1379 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

11. مه‌حه‌مه‌د نه‌زه‌ری، کوڕی حه‌مدوڵڵا، له‌ دایک بووی 1350، خه‌ڵکی شاهیندێژ، به‌رواری گیران ؛ 18/2/ 1373 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی.
12. سه‌ید تاهیر عبه‌دوڵڵا پوور ، کوڕی سه‌ید ساڵح، له‌ دایک بووی 1350، خه‌ڵکی مه‌هاباد،به‌رواری گیران ؛ 1371 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی.

13. ڕه‌سووڵ عه‌بدوڵڵا پوور، خه‌ڵکی نه‌غه‌ده‌، به‌رواری گیران ؛ نادیاره‌ ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

14. سه‌عید سه‌نگه‌ر، کوڕی مسته‌فا، له‌ دایک بووی 1352، خه‌ڵکی پیرانشار، به‌رواری گیران ؛ 10/6/1379، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ سازمانی موجاهیدینی خه‌ڵقی ئێران. ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی.

15. حوسێن هه‌مزه وه‌لی شوجاع، کوڕی هه‌مزه‌، له‌ دایک بووی 1357، خه‌ڵکی پیرانشار، به‌رواری گیران ؛ 2/5/1380 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ سازمانی موجاهیدینی خه‌ڵقی ئێران ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

16 . حه‌سه‌ن مه‌حمودی، کوڕی ئیبراهیم ، له‌ دایک بووی 1354، خه‌ڵکی پیرانشار، به‌رواری گیران 23/8/1377، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ یه‌کیه‌تی شۆڕشگێڕان ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .


17 . حامید مینازاده ، کوڕی عه‌زیز، له‌ دایک بووی 1349، خه‌ڵکی بۆکان ، به‌رواری گیران ؛ 22/5/1371، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ خه‌بات ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 20 ساڵ .


18. ناسر ساتووری، کوڕی غه‌فوور، له‌ دایک بووی 1348، خه‌ڵکی سه‌قز،به‌رواری گیران ؛ 17/2/1370، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌. ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 20 ساڵ .

19 . مێهدی زایه‌ڵه یا زاویه، کوڕی یه‌دوڵڵا، له‌ دایک بووی 1349، خه‌ڵکی سنه‌، به‌رواری گیران ؛ 1372، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی ئورمیه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

20 . مه‌جید ڕه‌حمانی، خه‌ڵکی تازه ‌ئاوای جوانڕۆ ،به‌رواری گیران ؛ 1379، تاوان ؛ جاسووسی کردن بۆ ده‌وڵه‌تی ئێراق ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 16 ساڵ .

21 . مه‌حموود ڕه‌حمانی ، خه‌ڵکی تازه ‌ئاوای جوانڕۆ ،به‌رواری گیران ؛ 1379، تاوان ؛ جاسووسی کردن بۆ ده‌وڵه‌تی ئێراق ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 17 ساڵ .

22 . مه‌حه‌مه‌د وه‌یسی ، خه‌ڵکی تازه ‌ئاوای جوانڕۆ ،به‌رواری گیران ؛ 1379، تاوان ؛ جاسووسی کردن بۆ ده‌وڵه‌تی ئێراق ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 18 ساڵ .

23 . حه‌بیبوڵڵا نادری، خه‌ڵکی تازه ‌ئاوای جوانڕۆ ،به‌رواری گیران ؛ 1379، تاوان ؛ جاسووسی کردن بۆ ده‌وڵه‌تی ئێراق ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 18 ساڵ .

24 . مه‌سعوود حوسێن پنا، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران ؛ 1381، تاوان هاوکاری له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ . ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

25 . جه‌ماڵ زاڕعی، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران ؛ 1382، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 7 ساڵ .

26 . ئازاد سادقی، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران 1382، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

27 . تۆفیق مورادی، خه‌ڵکی مه‌ریوان، به‌رواری گیران ؛ 1381 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

28 . ناسر سدقی، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران ؛ 1380، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ ئێعدام به‌ پله‌یه‌ک که‌م بوونه‌وه‌ بۆ زیندانی هه‌تا هه‌تایی .

29 . سه‌ید حوجه‌ت ئیبراهیمی ، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران ؛ 1382، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 3 ساڵ و دوور خستنه‌وه‌ی بۆ زیندانی شاری مه‌لایر.

30 . جه‌ماڵ حوسێنی، خه‌ڵکی سنه‌ ، به‌رواری گیران ؛ 1381 ، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ ، ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ ، ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 5 ساڵ .

31 . ئه‌نوه‌ر عه‌زیزی، خه‌ڵکی سه‌قز ، به‌رواری گیران ؛ 1382، تاوان ؛ هاوکاری یان پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ خه‌بات . ناوی زیندان ؛ زیندانی ناوه‌ندی سنه‌ . ماوه‌ی سزای زیندان ؛ 3 ساڵ .

شایانی باسه‌ که‌ مه‌لا جاسم دڵنشین و ئه‌یووب جه‌هانگیری که‌ له‌ به‌رواری 24 / 4 /1370 به تاوانی هاوکاری کردن له‌ گه‌ڵ حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران گیرا بوون و هه‌روه‌ها ساڵح گووده‌رزی و ساسان عه‌لی که‌نعان که به تاوانی هاوکاری کردن له‌ گه‌ڵ کۆمه‌ڵه‌ له‌ ساڵه‌کانی 1379 و 1382 گیرا بوون ، ئێعدام کراون .

تاران: سی شه‌ممه 5 مێهرمانگی 1384 / 27 ی سپێتامبری 2005

ڕێکخراوی پشتگیری له‌ مافی مرۆڤی کوردستان


شماره تلفن دبير: 9125014785- 0098 شماره تلفكس: 66368670-021- 0098
تهران: صندوق پستي 188 -13465
info@rmmk.org
http://www.rmmk.org

تلفن موقت: 66372173-021

Wednesday, September 21, 2005

له‌و ڕازی بونه‌ زور ئه‌ترسم!!

له‌و ڕازی بونه‌ زور ئه‌ترسم!!
هیوا گوڵ محه‌مه‌دی

ئه‌گه‌ر داهێنه‌رانی فیزیک و شیمی و تکنیک و تکنولۆژی و هه‌مو داهێنه‌ره‌کانی دیکه‌ی ئه‌م جیهانه‌ له‌ کاره‌کانیان ڕازی بایه‌ن ، دنێا قه‌ت نه‌ده‌گیشته‌ ئه‌م قۆناغه‌ له‌ پێشکه‌وتن .

ئه‌گه‌ر خه‌ڵکی فه‌رانسه‌ به‌ داگیرکاری ئاڵمانی نازی ڕازی بایه‌ن ، ئه‌گه‌ر خه‌ڵکی ئێتیوپیا به‌ کۆلونیالی ئیتالیا ڕازی بایه‌ن ، ئه‌گه‌ر جوله‌که‌کان له‌و زوڵم و زوره‌ی لێان ئه‌کرا ڕازی بایه‌ن ، ئه‌گه‌ر فه‌لستینیه‌کان خۆیان به‌ به‌شێک له‌ وه‌ڵاتانی عه‌ره‌بی بزانیایه‌ و لاره‌ملی هاوڕه‌گه‌زه‌کانیان قه‌بوڵ کردایه‌ ، ئه‌گه‌ر تورکه‌کان ده‌سه‌ڵاتی ئیسلامێان قه‌بوڵ کردایه‌ و له‌ ده‌سه‌ڵاتی ئوسمانیه‌کان ڕازی بایه‌ن و هه‌زاران ئه‌گه‌ر و ڕازی نه‌بونی دیکه‌ ، قه‌ت ئازاد نه‌ده‌بون.

ئاخر بن ده‌ستی گه‌وره‌ترین نه‌خۆشیه‌ ، بێ ناسنامه‌ێی ، ون بونه‌ ، وه‌ڵات داگیر کراوی بچوک بونه‌وه‌ی تاکه‌کانی کۆمه‌ڵه‌. هیچ نه‌ته‌وه‌یه‌ک له‌م جیهانه‌ دا نه‌ی توانیوه‌ یه‌ک ڕۆژ به‌ بن ده‌ستی و زه‌لیلی بژی، که‌چی کورد ئه‌وا له‌ 400ساڵ زیاتره‌ بن ده‌سته‌ و ڕازیشه‌. کورد ته‌نیا بن ده‌ستی دوژمن و داگیرکه‌ر و په‌لامارده‌ران نه‌بوه‌ به‌ڵکو کورد بن ده‌ست و بکوژ و زه‌لیل که‌ری خۆشیه‌تی.
حیزبی گه‌لان و ڕێبه‌ری گه‌لانی جیهان ، ئه‌بنه‌ ئامراز بۆ یه‌کیه‌تی و پێشخستنی جوڵانه‌وه‌که‌یان و ئاماده‌ نین یه‌ک میلی میتر سازش له‌ سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندی وه‌ڵات و گه‌له‌که‌یان بکه‌ن ، به‌ڵام حیزبه‌کانی ئێمه‌ به‌ گه‌ز و میتر جه‌سته‌ی ئه‌م نه‌ته‌وه‌ کڵوڵه‌ له‌ به‌ر پێی داگیرکه‌را ڕائه‌خه‌ن. ئاخر گه‌لانی جیهان له‌ ڕێبه‌ر و سه‌رکرده‌ و حیزبه‌کانیان قه‌بوڵ ناکه‌ن که‌ له‌ ڕێباز و ئامانجه‌کانیان لا بده‌ن و ئه‌گه‌ر ئه‌و کاره‌ بکه‌ن ورد و خاشیان ئه‌که‌ن ، به‌ڵام ئێمه‌ خۆمان ئه‌بینه‌ ئامرازی حیزب و ڕێبه‌ره‌کانمان و خۆمان پێشکه‌ش ئه‌که‌ین که‌ بمانکه‌نه‌ قوربانی.

ئاخر چوارسه‌د ساڵ بن ده‌ستی هیچی بۆمان نه‌هێشتوه‌ته‌وه‌ ، له‌ هه‌مو که‌س و هه‌مو شتێ ڕازین به‌و شه‌رته‌ تێمان هه‌ڵ نه‌ده‌ن و ڕاومان نه‌نێن...له‌ ساڵی 1991 جاری یه‌که‌م بو له‌ مێژوو دا که‌ کورد توانی شانسی ئه‌وه‌ی هه‌بێ کێشه‌که‌ی له‌ شاخ و دوڵه‌کانی کوردستانه‌وه‌ به‌ بێ ده‌نگی و لاوازی ده‌ربازی ناو مێدیای جیهانی و کۆڕ و کومه‌ڵه‌ ناونه‌ته‌وه‌یه‌کان ببێ ، که‌چی سه‌رۆکی خه‌باتگێڕانی کورد خۆی خسته‌ باوشی موجریمترین مروڤی سه‌رده‌م و ئه‌ملاو ئه‌ولای ماچ کرد... یه‌ک کورد له‌ هیچ کۆێ نوزه‌ی لێوه‌ نه‌هات . هه‌مو لایه‌ک ڕازی بون ، ئه‌یانوت به‌ قوربانتان بم بێده‌نگ بن ، کاته‌که‌مان ناسکه‌... کومه‌ڵی گه‌لان به‌ سه‌رۆکایه‌تی ئیمریکا و ئینگلیز خه‌تێکیان کێشا به‌ ده‌ور گۆشه‌یه‌کی بچوکی کوردستان دا و له‌ په‌لاماری سه‌دام پارستیان ، به‌ڵام حیزبه‌ شۆڕشگێڕه‌کانی ئێمه‌ به‌ربونه‌ گێانی یه‌ک و له‌ جیاتی ئه‌وه‌ی هه‌وڵ بده‌ن کێشه‌ی کورد پێش بکه‌وی، گه‌نج و لاو و کچانی کوردیان کرده‌ قوربانی پاوانخۆازی خۆیان ، ئێمه‌ش خۆمان بوینه‌ ده‌سه‌چیله‌ی ئاوره‌که‌ و ئه‌م به‌ر و ئه‌و به‌رمان گرت و ئه‌مان وت بژی ئه‌ملا و بمرێ ئه‌ولا...

سه‌دام ڕوخا ، له‌ ئێراق دا 72 سه‌عات پاشاگه‌ردانی بو ، که‌س به‌ سه‌ر که‌سه‌وه‌ نه‌بو ، حیزبه‌ کوردیه‌کان له‌ جیاتی ئه‌وه‌ی هه‌وڵی گه‌ڕانه‌وه‌ی که‌رکوک وخانه‌قین بۆ کوردستان بده‌ن و عه‌ره‌به‌ هاورده‌کان وه‌ده‌ر نێنن و پارله‌مانی کورد یه‌ک بخه‌نه‌وه‌ و ئاوڕ له‌ گه‌ل و وه‌ڵاتی خۆیان بده‌نه‌وه‌، خێرا که‌وتنه‌ پێشبڕکی بۆ ئه‌وه‌ی خۆیان بگه‌یه‌نه‌ عه‌شیره‌ عێراقیه‌کان و سوێندیان بۆ بخۆن که‌ عێراقی ئه‌سڵن و پاشان خۆیان کرده‌ ناو مه‌جلیسی عه‌وامی عێراقی دا و بونه‌ به‌شێک له‌ عه‌ره‌ب وعێراق و داهێانێکی نۆیان خۆڵقاند و کوردیان له‌ نه‌ته‌وه‌وه‌ گۆڕی بۆ مه‌زهه‌ب و شێعه‌ و سونه‌ و کوردیان کرده‌ باو ، که‌س ده‌نگی لێوه‌ نه‌هات ، کورد نه‌ڕژانه‌ سه‌ر شه‌قامه‌کان و هاواریان به‌رز نه‌بوه‌وه‌..وتیان تکایه‌ بێده‌نگ بن کاته‌که‌مان ناسکه‌...

ئێراق نه‌ما ، شیرازه‌ی ده‌سه‌ڵات و سیسته‌م و جوگرافیاکه‌ی تێکچو ، به‌ڵام ڕێبه‌رانی ئێمه‌ بونه‌وه‌ سه‌لاحه‌دینی ئه‌یوبی و له‌ به‌غدا بارگه‌ و بنه‌یان لێ خست و کێشه‌ی گه‌لی کورد و داواکانیان له‌بیر کرد و بنیاتی ئیراقیان له‌ سه‌ر ئه‌ساسی بنده‌ستی ئاره‌زومه‌ندانه‌ ، نایه‌وه‌ و ئه‌نفال و شیمیا باران و ویرانکردنیان دایه‌ ده‌ستی فه‌راموشی و باوه‌شیان بۆ کۆنه‌ بعسیه‌کان کرده‌وه‌ و کۆنه‌ جاش و جاسوسه‌کاناین له‌ خۆ کۆ کرده‌وه‌ ، که‌س ده‌نگی لێوه‌ نه‌هات ، خه‌ڵکی له‌ ماڵه‌کانیان دانیشتن و گۆیان هه‌ڵخست بۆ شه‌مامه‌و خاڵخاڵی کاناڵه‌کانی ڕاگه‌یاندنی حیزبه‌کان که‌ له‌ جیاتی باس کردنی که‌رکوک و دڕندایه‌تیه‌کانی عه‌ره‌به‌ هاورده‌کان ، باسی عێراقی بون و برا تورکمان و عه‌ره‌به‌کانایان ئه‌کرد ... ئه‌یان وت مامه‌ و کاکه‌ ئه‌زانن چی ده‌که‌ن ، لێان گه‌ڕێن کاته‌که‌مان ناسکه‌...
ئێستاش که‌ ڕۆژ له‌گه‌ڵ ڕۆژ داهاتومان تاریکتر ده‌بێ و ڕۆژ له‌ دوا ڕۆژ سه‌رانی پارتی و یه‌کیه‌تی زیاتر له‌ گه‌نده‌ڵی دا نوقم ده‌بن ، ئێستا که‌ ڕۆژ له‌ دوا ڕۆژ چاره‌نوسی که‌رکوک و خانه‌قین نادیارتر ده‌بێ و له‌ کاتێک دا که‌ چوارهه‌زار گوندی ڕۆخێندراو و شاری هه‌ڵه‌بجه‌ی شه‌هید و ناوچه‌ شیمیا باران کراوه‌کانی دیکه‌ له‌ بیر ده‌کرین و هیچ حیسیبێکیان بۆ ناکرێ ، له‌ کاتێک دا که‌ هێشتا دوو حکومه‌ت و یه‌ک سه‌رۆکمان هه‌یه‌ ، له‌ کاتێک دا که‌ له‌ سلێمانیه‌وه‌ ئه‌توانی ته‌له‌فون بۆ دنێا بکه‌ی بێجگه‌ له‌ ناوچه‌ی ژێر ده‌سه‌ڵاێتی حکومه‌تی نێچیرڤان و پێچه‌وانه‌که‌ی ، گه‌لی کورد سه‌ریان کردوه‌ته‌ بن باڵی خۆیان وبێده‌نگن و ده‌ڵێن ، کاته‌که‌مان ناسکه‌ ، بێده‌نگ بن ، کورد قه‌ت ڕۆژی وای به‌ خۆیه‌وه‌ نه‌دیوه‌ ، سه‌رۆک کۆماری عێراق کورده‌ و وه‌زیره‌کان کوردن و ده‌ستوره‌که‌ به‌ به‌شداری کورد نوسراوه‌ته‌وه‌...

به‌ڕاستی ئه‌م ڕازی بونه‌ گه‌وره‌ترین به‌ڵایه‌ ، ناخوشترین نه‌خۆشیه‌ . ئه‌م ڕازی بونه‌ مردنه‌ ، بێ ده‌سه‌ڵاتیه‌ ، نه‌زانینه‌ ، بیر نه‌کردنه‌وه‌یه‌ ، خۆ ونکردنه‌، هیچمان وه‌رنه‌گرتوه‌ ، به‌ هیچکام له‌ داواکانمان نه‌گیوین ، هێشتا پله‌ گۆشتی به‌ر ده‌ستی گورگین ، که‌چی ڕازین و هه‌تا ئاوا ڕازی بین ، له‌ بن ده‌ستی به‌و لاوه‌ هیچ وه‌رناگرین...

050921

Sunday, September 18, 2005

کوا واده‌ی کۆچ بوو مه‌رزه‌ی نێو دڵان

مه‌رزیه‌ فه‌ریقی کۆچی دوایی کرد
-----------------------------------------------------------------------------------------
کوا واده‌ی کۆچ بوو مه‌رزه‌ی نێو دڵان

به‌داخ و که‌سه‌رێکی ئێجگار زۆره‌وه‌ له‌ ڕێگای کوردسات تیڤیه‌وه‌ هه‌واڵی وه‌ستانی دڵێکی پڕ له‌ خۆشه‌ویستی و تاسه‌و سۆز، دڵی هونه‌رمه‌ندی هه‌ست ناسک و خۆشه‌ویست و نه‌ته‌وه‌یی، دڵی خاتوو مه‌رزه‌ فه‌ریقیم ژنه‌فت. له‌ ڕاستیدا هه‌واڵێکی تاسێنه‌رو جێ ماته‌م و په‌ژاره‌ بوو‌. ئاخر ئه‌م کۆچه‌ ناوه‌خته‌ بۆ؟ ئاخر مه‌رزه‌ گۆرانی بۆ په‌پووله‌کان و جوانی و کوردستان و کانیاوه‌کان ده‌گوت. تۆ بڵێ مه‌رگ و یاسای سروشت بۆ ئه‌وه‌نده‌ ده‌ڵ ڕه‌ق و بێ سۆزو به‌زه‌یی بن؟. گه‌رچی هێشتا باوه‌ڕ ناکه‌م و دڵنیا نیم، یان باشتره‌ بڵێم ناتوانم باوه‌ڕ به‌و کۆچه‌ بێوه‌خته‌ بکه‌م، به‌ڵام مخابن وادیاره‌ ڕاستیه‌و له‌ گه‌ڵ ڕاستیش ده‌سته‌و یه‌خه‌بوون ناتوانێ ئاکامێکی هه‌بێ. هه‌ربۆیه‌ وێڕای داخ و که‌سه‌رێکی فره‌و له‌وپه‌ڕی په‌ژاره‌و ماته‌مه‌وه‌ له‌ بنه‌ماڵه‌ی هونه‌رمه‌ندی خۆشه‌ویست، له‌ کاک ناسری ڕه‌زازی هاوسه‌رو هاوڕێی ژیانی خاتوو مه‌رزه‌، له‌ ئه‌ویندارانی هونه‌رو جوانی و ده‌نگی پڕ له‌ سۆزو خۆشه‌ویستی مه‌رزه‌، سه‌ره‌خۆشی ده‌که‌م.
مه‌رزه‌ گه‌رچی وه‌ک له‌ش و جه‌سته‌ به‌داخه‌وه‌ وا به‌جێمان ده‌هێڵێ به‌ڵام ناوو ده‌نگ و هونه‌ره‌که‌ی، خزمه‌ته‌کانی... هه‌رگیز نامرن و هه‌رده‌م به‌زیندوویی ده‌مێننه‌وه‌و به‌رهه‌مه‌ پڕ له‌ سۆزه‌کانی له‌ره‌و زایه‌ڵه‌ی ده‌نگه‌ زوڵاڵ و لێواولێو له‌ سۆزو خۆشه‌ویستیه‌که‌ی له‌ گوێماندا هه‌ر به‌زیندوویی ده‌مێننه‌وه‌.

ڕۆحی به‌رزه‌فڕی شاد بێ

Monday, September 12, 2005

Beyannname dij bi alozkirinê
Rewşa gelê Kurd li bakorê Kurdistan

2005-09-11

Naveda Helebçe dij bi cînosayd û enfalkina gelê kurd/chak

Roj bi roj rewsha siyasî û serbazî li bakorê Kurdstan ber bi alozyê ve diçe. Xopêşandan û meşên gelê kurd bi rengek hovane û dûr li hemî pîvanên mirovayetî û yasayî besiv jêre tê dayin. Wezîrê karubarên hundurîn li Turkiyê dibêje emê xopêşandêran wek têrorîstan bihesibînîn. Eveş wê yekê di gehîne ku hukometa AKP dixwaze hêshta tundutîjyê dij bi gelê kurd bikar bîne.
Hukometa Turkî ke xwe bi dimokrasî dadinê, di praktîk de xuya kirye, ew dest ji gelê kurd naparêzin û bi sedan kes di nav zîndananên Tukiyê dene. Di nav wan kesan de zarok û ciwan jî têde ne. Ev kare jî dijî yasayên mafën zarok û ciwan û mirovane.
Em wek nevendek mirov dost û dij bi cînosayd, van kiryarên desellatdarên Turkiya şermezar dikîn û daxwaza azadkirina demûdest ya hemî zindanîyên siyasî û zarok û ciwanan, dikîn û daxwaz dikîn bi awayek serdemane bersiva daxazên xopêşandêran bê dayîn.
Her wesa daxwaz dikîn bersivek erênî ji bo agirbesê li Turkiya û bakorê Kurdistan bê dayîn û gavên aştiyane ji alayê metalên zindî ên dijî şer û kongira gel bi awayek erênî were wergirtin daku Turkiya û Kurdistan li malwêranyê xelas bibin.
Em li navenda Helebce /CHAK duristkirina partek nejad perest binavê (Yêketî hêzên neteweyî li Turkya) ke dijî rawestandina şerr û diyalogê ye di gel Kurd, bi gavek tirsinak û xeternak li qelem didîn, û ev yeke wê Turkîyê berev şerê nejad peristî û cînosyadê bibe.
Li ber vê yekê, dibe mirovdostên nav Turkiya û cihanê de beramber van pêşvechînên pirr tirs û xeternak, bê deng nemînin û daxwaza rawestandina şerr li bakorê Kurdistan û Turkiya bêtkirin û pirsa Kurd bi awayek dîmokratîk bê çareserkirin, dûr li şerr û tundû tîjî.


Navenda Helebçe dij bi enfalkirin û cînosayda gelê kurd/ chak
http://www.chak.info/
Chak_org@yahoo.com

Sunday, September 11, 2005

پیلانی له‌ نێۆ بردنی جوڵانه‌وه‌ی باکور به‌رده‌وامه‌

پیلانی له‌ نێۆ بردنی جوڵانه‌وه‌ی باکور به‌رده‌وامه‌
هیوا گوڵ محه‌مه‌دی


جوڵانه‌وه‌ی باکوری کوردستان به‌ ڕێبه‌رایه‌تی پارتیا کارکه‌رێن کوردستان ئه‌و کاته‌ توشی لاوازی بو که‌ بو به‌ هاوپه‌یمانی یه‌کیه‌تی نیشتمانی و حیزبی سوسیالیست و زه‌حمه‌تکێشان و له‌ خۆڕا بو به‌ به‌شێک له‌ شه‌ڕی خۆکوژی له‌ باشوری وه‌ڵات.
له‌ ساڵی 1992 یه‌که‌م بڕیاری پارله‌مانی کوردستان له‌ سه‌ر داوا و پێداگرتنی مام جه‌لال تاڵه‌بانی لێدانی هێزه‌کانی پ ک ک بو.

له‌و شه‌ڕه‌ ناڕه‌وایه‌ دا هێزه‌کانی یه‌کیه‌تی و پارتی ئه‌وه‌نده‌ به‌ دڵ هاوکاری یه‌کیان ئه‌کرد ، ئه‌گه‌ر هه‌ر به‌ هه‌مان شێوه‌ بڕوایان به‌ یه‌ک بوایه‌ و پشتی یه‌کیان بگرتایه‌ ئه‌وا بێگۆمانم که‌ له‌ ماه‌ی 24 سه‌عات دا ئه‌یانتوانی شاری خۆشی نه‌دیوی که‌رکوک ئازاد بکه‌ن.
هێزه‌کانی پ ک ک له‌ سه‌ر دوو ڕیانی خۆکۆژی مان و نه‌مان دا له‌ نێوان هێزه‌ داگیرکه‌ره‌کانی تورکیا له‌ لایه‌ک و هێزه‌ کورد کۆژه‌کانی یه‌کیه‌تی و پارتی له‌ لایه‌کی تره‌وه‌ گیریان خۆارد بو ، که‌ به‌داخه‌وه‌ به‌ هوی سیاسه‌ت و فه‌رمانده‌ری ئه‌وکاتی عوسمان ئوجه‌لان که‌وتبونه‌ ناو داوه‌که‌ و به‌ ناچار و له‌ سه‌ر بڕیاری عوسمان ئوجه‌لان خۆیان ته‌سلیمی هێزه‌کانی یه‌کیه‌تی و پارتی کرد و ملیان بۆ دانه‌واندن.

مام جه‌لال که‌ به‌ر له‌ شه‌ڕه‌که‌ به‌رنامه‌ی خۆی هه‌بو ، خێرا داوای کرد که‌ پ ک ک هێزه‌کانی بنێرێته‌ بناری قه‌ندیل و ناوچه‌ی زه‌ڵێ ، که‌ ئه‌و کات له‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی یه‌کیه‌تی دا بو. کاتێک یه‌کێک له‌ به‌رپرسانی یه‌کیه‌تی به‌ مام جه‌لال ده‌ڵی که‌ : مامه‌ ئه‌و شاره‌ هه‌ نگه‌ت بۆ له‌ ئێمه‌ ئاڵاندوه‌؟ مام جه‌لال به‌ پێکه‌نیه‌وه‌ ده‌ڵی ئه‌وانه‌ خێر و بێرن بۆ ئێمه‌!!! دیاره‌ مام جه‌لال مه‌به‌ستی ئه‌وه‌ بو که‌ ئه‌توانی کارتی پ ک ک به‌ دژی تورکیه‌ به‌ کار بێنێ و له‌ لایه‌کی تره‌وه‌ هه‌وڵ ئه‌دا که‌ ده‌سه‌ڵاتی خۆی به‌ سه‌ر ئه‌و هێزه‌ دا بسه‌پێنێ ، وه‌ک چۆن له‌ کاتی گرتنی ئاپۆ دا مام جه‌لال داوای له‌ سه‌رکردایه‌تی پ ک ک کردبو که‌ ئه‌و وه‌ک ڕێبه‌ری خۆیان دیاری بکه‌ن و به‌م جوره‌ مامه‌ ببێته‌ ڕێبه‌ری گه‌لی کورد له‌ هه‌ر چوار پارچه‌ دا. به‌ داخه‌وه‌ پ ک ک که‌وته‌ ناو داوه‌که‌ی مام جه‌لال و بو به‌ به‌شێک له‌ شه‌ڕ و کێشمه‌ کێشه‌ بێ ناوروکه‌کانی نێوان یه‌کیه‌تی و پارتی و به‌ بێ ئه‌وه‌ی هیچ پێوه‌ندیه‌کی به‌وانه‌وه‌ هه‌بێ هه‌م بونه‌ قوربانی و هه‌م پشتیان له‌ به‌شێک له‌ دروشمه‌کانی خۆیان کرد که‌ ده‌یانوت به‌رژه‌وه‌ندی گه‌لی کورد له‌ سه‌روی هه‌مو به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانه‌وه‌یه‌.

له‌ ساڵی 1997ه‌وه‌ گه‌له‌کۆمه‌یه‌کی ناونه‌ته‌وه‌ێی به‌ ڕێبه‌رایه‌تی ئیمریکا و له‌ سه‌ر داخوازی تورکیه‌ دژی پ ک ک و به‌ تایبه‌تی سه‌روکی ئه‌و جوڵانه‌ه‌یه‌ به‌ڕێز عه‌بدوڵا ئوجه‌لان ده‌ستی پێ کرد که‌ زور به‌داخه‌وه‌ مام جه‌لال و کاک مه‌سعودیش له‌ ناو ئه‌و به‌ره‌یه‌ دا جێگایان ئه‌گرت و له‌ گرتنی ئاپۆ دا ڕه‌وڵی خۆیان یاری کرد. ئه‌وه‌ی که‌ ئیمریکا و تورکیه‌ و وه‌ڵاتانی ئه‌روپاێی ئاپۆیان به‌ ده‌س به‌سراوی ته‌حویلی تورکیه‌ دایه‌وه‌ ، له‌ به‌ر ئه‌وه‌ نه‌بو که‌ ئاپۆ تاوانبار یان تێروریسته‌ ، به‌ڵکو له‌ به‌ر ئه‌وه‌ بو که‌ گۆڕه‌پانه‌که‌ بۆ مام جه‌لال و کاک مه‌سعود چوڵ که‌ن و بتۆانن به‌ بێ له‌مپه‌ر سیاسه‌ته‌کانی خۆیان له‌ ناوچه‌که‌ دا به‌ بێ له‌ به‌رچاو گرتنی به‌رژه‌وه‌ندیه‌کانی گه‌لی کورد به‌ڕێوه‌ به‌رن و بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش ده‌بو پ ک ک به‌ چه‌ندین شته‌وه‌ سه‌رگه‌رم بکه‌ن. دیاره‌ به‌داخه‌وه‌ سه‌رکردایه‌تی ئه‌و کاتی پ ک ک نه‌یانتوانی به‌ ئه‌رکی خۆیان ڕابن و له‌و سه‌رهه‌ڵدانانه‌ قازانجی پێویست وه‌رگرن و زور خێرا توشی هه‌ڵه‌ بون و جارێکیتر سه‌روک ئاپۆیان وه‌ک ڕێبه‌ری خۆیان دیاری کرد و ئه‌مجاره‌ بونه‌ گه‌مه‌ی میتی تورکی و سیای ئیمریکا و ئاسایشی یه‌کیه‌تی و پارتی.

ده‌بو پ ک ک وه‌ک چۆن هه‌ر دوای ئاپۆ له‌ ڕاگه‌یاندراوێک دا بڵاویان کرده‌وه‌ که‌ ئاپۆ تا ئه‌مڕۆ سه‌رۆکی پ ک ک بوه‌ و له‌مه‌وبه‌دوا ته‌نیا سه‌رۆکی ڕۆحیمانه‌ ، خێرا که‌سێکی دیکه‌یان له‌ جێی ئاپۆ هه‌ڵبژاردایه‌ و درێژه‌یان به‌ خه‌باتی خۆیان بدایه‌ و هاوکات له‌ هه‌مو به‌ها نه‌ته‌وێی و مروڤایه‌تیه‌کانی ئاپۆ خاوه‌نداریه‌تیان بکردایه‌.
هاو کات له‌ گه‌ڵ گرتن و ڕفاندنی ئاپۆ دا ته‌له‌فزیونی مه‌د له‌ لایه‌ن ئینگلتره‌وه‌ به‌ بڕیارێکی دوور له‌ یاسا داخرا و ده‌نگی گه‌لی کورد پچڕا و گه‌وره‌ترین زه‌ربه‌ له‌ په‌یکه‌ری جوڵانه‌وه‌که‌ درا.

بێگومان ئه‌وکه‌س و لایه‌نانه‌ی که‌ پیلانی تێکدانی جوڵانه‌وه‌ی کوردیان داڕشتوه‌ بیریان له‌ هه‌مو لایه‌نه‌کانی کردوه‌ته‌وه‌ و یه‌کێه‌ک له‌و لایه‌نانه‌ پچڕانی پێوه‌ندیه‌کانه‌. دوای گرتنی ئاپۆ پیلانی تێک دانی جوڵانه‌وه‌که‌ و لاواز کردنی پ ک ک به‌رده‌وام بوه‌ و به‌رده‌وامه‌. ئه‌مجاره‌یان ئێران و سوریه‌ش ئاکتیڤن تێدا و ئه‌گه‌ر له‌ لایه‌ک له‌گه‌ڵ یه‌کتر زور کێشه‌یان هه‌یه‌ به‌ڵام له‌ لایه‌کی تره‌وه‌ پ ک ک وه‌ک دوژمنی هاوبه‌شیان ئه‌زانن و ئاماده‌ی هاوکاری کردنن له‌و باره‌وه‌.

سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که‌ پ ک ک توشی قه‌یرانێکی قوڵی ناۆخۆێی و ده‌ره‌کی هات ، توانی خۆی ڕاگرێ و له‌گه‌ڵ شه‌پۆله‌کانا مه‌له‌ بکات ، ئه‌و شه‌پولانه‌ی که‌ ماندویان کردوه‌ به‌ڵام به‌ چۆکیان دا نه‌هێناوه‌. دوای ڕوخانی سه‌دام حسێن و تێکچونی حیزبی به‌عس له‌ عێراق ، پ ک ک وه‌ک خاڵێکی زه‌ق ڕۆژانه‌ باسی لێوه‌ کراوه‌. ده‌سه‌ڵات دارانی تورکیه‌ داوایان ئه‌وه‌یه‌ که‌ مادام ئیمریکا دژی تیرور خه‌بات ئه‌کا و به‌و بیانوه‌وه‌ هاتوه‌ته‌ ناچه‌که‌ ده‌بێ له‌ هێزه‌کانی پ ک ک ش بدات و له‌ نێویان به‌رێ. به‌ڵام ئیمریکا که‌ له‌ کاتی هاتنی هێزه‌کانی بۆ ناوچه‌که‌ له‌ لایه‌ن تورکیه‌وه‌ پشتیوانی لێ نه‌کرا خۆی له‌و داخۆازه‌ی تورکیه‌ بواردوه‌ و نه‌یویستوه‌ ڕاسته‌و خۆ دژی پ ک ک حه‌ره‌که‌تی نیزامی ئه‌نجام بدات ، به‌ڵام هه‌مو کاتی سیاسیه‌تی خۆیان به‌ ڕونی ڕاگه‌یاندوه‌ که‌ ئه‌و جوڵانه‌وه‌یه‌ به‌ جوڵانه‌وه‌یه‌کی تێروریستی ئه‌زانن و له‌ پشتی په‌رده‌وه‌ به‌رده‌وام بونه‌ بۆ ئه‌نجام دانی پلانه‌کانی خۆی.

تورکیه‌ به‌ هه‌مو ئیمکانی خۆیه‌وه‌ هه‌وڵی ئه‌وه‌ ئه‌دات که‌ بێته‌ ناو یه‌کیه‌تی ئه‌روپا و و ه‌ک ئه‌ندام وه‌ربگیردرێ ، به‌ڵام له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی سیسته‌مێکی داگیرکه‌ر و بن پێ که‌رێ مافه‌کانی مروڤه‌ ئه‌روپایه‌کان بیانوی پێ ئه‌گرن و ناهێڵن تێکه‌ڵیان بێت. تورکیه‌ گه‌یشتوه‌ته‌ ئه‌و باوه‌ڕه‌ که‌ ده‌بێ دان به‌ بونی گه‌لی کورد دا بنێ و ئه‌مه‌ش واته‌ ده‌بێ مافه‌ سه‌ره‌تایه‌کانی گه‌لی کورد قه‌بوڵ کات.

به‌ڵام تورکیه‌ نایه‌وه‌ێ کورد خاوه‌ن هێز و ده‌سه‌ڵات و ڕێکخستن و چه‌کدار و ڕێبه‌ری سیایسی بن ، به‌ڵکو ئه‌یه‌وێ له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی که‌ به‌ هاوکاری ئیمریکا و ئه‌وروپا ئه‌یه‌وێ پ ک ک له‌ نێو به‌رێ ، چه‌ند که‌سێکی ئه‌ڵقه‌ له‌ گۆێی خۆی به‌رجه‌سته‌ بکاته‌وه‌ و وه‌ک نۆێنه‌ری گه‌لی کورد پێناسه‌یان بکات و به‌ دانی لانی که‌می ئیمتیاز ئه‌و کێشه‌یه‌ له‌ کۆڵ خۆی بکاته‌وه‌ و دڵی ئه‌روپیه‌کانیش ڕازی بکات که‌ مافه‌کانی مروڤ پارێزراوه‌ و سیاسه‌تمه‌دار و ده‌سه‌ڵاتاداره‌کانی ئه‌روپاش پێان خۆش ده‌بێ و بازرگانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوین ئه‌خه‌نه‌ ده‌ستی خۆیان.

ئاڵمانیا دوای شه‌ڕی دوو هه‌می دنێاگر سیاسه‌تێکی فاشیستانه‌ی به‌رانه‌به‌ر به‌ گه‌لی کورد په‌یڕه‌و کردوه‌. سیاسه‌تی فاشیستانه‌ به‌ چ واتا؟ له‌ لایه‌ک مه‌واد و چه‌کی کیمیاێی ئه‌دایه‌ سه‌دام حسێن بۆ کۆمه‌ڵ کوژی له‌ کوردستان و له‌ لایه‌کی تره‌وه‌ مودڕیترین چه‌کی سه‌رده‌می ئه‌نایه‌ خزمه‌ت تورکیه‌ بۆ سه‌رکوت کردنی کوردان و هاوکات له‌ جه‌رگه‌ی وه‌ڵاته‌که‌ی دا هاوکاری تێروریسته‌کانی ئێرانی ئه‌کرد بۆ تێرور کردنی ڕێبه‌رانی کوردی ڕۆژهه‌ڵات. له‌ کاتێک دا که‌ له‌ ئاڵمانێا دا زاگونه‌کان له‌ سه‌ر بنامای کۆمه‌ڵگای مه‌دنی و یاساێی داڕێژراون که‌چی به‌رانبه‌ر به‌ کورد نه‌ یاسا ڕه‌چاو ئه‌کا و نه‌ هیچ باڵگه‌یه‌کی یاساێی ده‌س نیشان ئه‌کات بۆ سه‌رکوت کردن و ڕاونانی شۆڕشگێڕانی باکوری کوردستان.
له‌ تورکیه‌ دا زمانی کوردی یاساغه‌ . جل و به‌رگی کوردی یاساغه‌ و کورد خاوه‌ن سه‌رتاێیترین مافی مروڤایه‌تی نیه‌. ده‌وڵه‌تی ئاڵما ڕه‌خنه‌ له‌ وه‌ڵاتانی دیکه‌ و به‌ تایبه‌تی تورکیه‌ ده‌گرێ که‌ مافه‌کانی مورڤ بن پێ ده‌کا ، که‌ چی بۆ خۆی نه‌ک هه‌ر ماف به‌ڵکو خودی مرۆڤه‌کانی کورد له‌ بن پێ دا ئه‌تلیسێنێته‌وه‌ و ڕاویان ئه‌نێ و دام و ده‌زگا کولتوری و ڕۆشنبیریه‌کانی دا ئه‌خا و چالاکانی کوردایه‌تی و ڕۆشنبیری کوردی له‌ حه‌پس ئه‌هاوێ و هه‌ر هه‌مان کرده‌وه‌ ئه‌کات که‌ تورکیه‌ ئه‌یکا .

ئێستا ئیتر ڕون و ئاشکرایه‌ که‌ جارێکی تر پیلانی له‌ نێو بردنی پکک سه‌ری هه‌ڵداوه‌ته‌وه‌ و ئه‌یانه‌وێ شۆڕشگێڕانی کوردی باکور له‌ کوردستان و چێاکانی وه‌ڵات و هه‌روه‌ها له‌ شاره‌کانی ئه‌روپا دا ته‌فرو تونا بکه‌ن و کورد جارێکیتر بێده‌نگ و بێ ماف و سه‌رشۆڕی خۆیان بکه‌ن. هاوکات که‌ هێزه‌کانی تورکیه‌ خۆ بۆ لێدانی هێزه‌کانی پ ک ک ئاماده‌ ئه‌که‌ن ، ده‌وڵه‌تی ئاڵمان ڕۆژنامه‌ی ئوزگور پولیتیکای داخست. ڕۆژنامه‌ی ئوزگور پولیتیکا ماوه‌ی زیاتر له‌ 10 ساڵه‌ به‌ شێوه‌یه‌کی هاوچه‌رخ ومودێڕن به‌ زمانی تورکی ده‌ر ئه‌چێ که‌ باسی کێشه‌ی کورد و کوردستان ئه‌کات.

داخستنی ئه‌و ڕۆژنامه‌یه‌ به‌ بڕیاری دادگا نه‌بوه‌ و هیچ جوره‌ ده‌عوایه‌کی قه‌زاێی و یاساێی له‌سه‌ر نیه‌. وه‌زیری ناخۆی ئاڵمانیا بۆ خۆی ئه‌و بڕیاره‌ی داوه‌ و ئه‌مه‌ش دوای ڕۆخانی هیتلێر یه‌کم بڕیاری له‌و جوره‌یه‌. ئه‌گه‌ر به‌ وردی سه‌رنج بده‌ینه‌ ئه‌و کاره‌ی ده‌وڵه‌تی ئاڵمان ده‌بینین بۆ له‌ نێو بردنی جوڵانه‌وه‌ی گه‌لی کورد له‌ باکوری کوردستان یاسای ناونه‌ته‌وه‌ێی و یاسای ناوخۆێی له‌ به‌ر چاو ناگیردرێ و ئه‌وه‌ی پێان خۆش بێ ئه‌نجانمی ئه‌ده‌ن.
ئه‌مجاه‌ره‌ش وه‌ک جاره‌کانیتر گه‌له‌کۆمه‌که‌ به‌رفراوانه‌ و یه‌کیه‌تی و پارتیش له‌ گه‌ڵن و هه‌ر ئێستا هێزه‌کانی پارتی دیموکراتی کوردستانی ئێراق له‌ ژێر فه‌رمانده‌ری دوو ژه‌نڕاڵی تورکی و یه‌کینه‌یه‌کی ئیمریکاێی دا ڕویان له‌ بناری قه‌ندیل شۆێنی نیشته‌ جێ بونی هێزه‌کانی پ ک ک کردوه‌. هێزه‌کانی ئێرانی و سوریش له‌ حاڵی ئاماده‌باشی ته‌واو دان ، هه‌ر هه‌مان کات هێزه‌کانی یه‌کیه‌تی نیشتمانیش ته‌بلیغ کراون که‌ ئاماده‌ بن به‌روه‌ شۆێنی مه‌به‌ست که‌ دیاره‌ ناوچه‌ی ژێر ده‌سه‌ڵاتی هێزه‌کانی پ ک ک یه‌. له‌وه‌ ئه‌چێ له‌م ڕۆژانه‌ دا ده‌نگ و ڕه‌نگی ڕۆژ تێڤێش دابخرێ و به‌م جوره‌ وه‌ک ساڵی 1998 پێوه‌ندیه‌کان لێک دابچڕێنن و کورد توشی ڕۆخانێکی ڕۆحی قوڵ بکه‌ن. هه‌تا ئێستاش ته‌نێا ئوزگور پۆلیتیکا و ڕۆژ تێڤێن که‌ هه‌واڵه‌کانی کوردستان وه‌ک خۆی بڵاو ده‌که‌نه‌وه‌ و ڕاستیه‌کان ئاشکرا ده‌که‌ن ، بویه‌ ئه‌و دوو ده‌زگای چاپ و بڵاو کردنه‌وه‌یه‌ له‌ سه‌روه‌ی پیلانه‌کان دان.

من دڵنێام که‌ به‌ تێ دا چونی هێزه‌کانی پ ک ک له‌ قه‌ندیل و داخستنی دام و ده‌زگاکانی ڕاگه‌یاندنی کوردی گه‌لی کورد له‌ باکوری کوردستان له‌ به‌ین ناچێ. ئه‌مڕوو جوڵانه‌وه‌ی گه‌لی کورد له‌ باکور ته‌نێا جوڵانه‌وه‌ی پ ک ک نیه‌، به‌ڵکو جوڵانه‌وه‌یه‌کی نه‌ته‌وه‌ێیه‌ و له‌ هه‌مو ماڵێک دا هه‌یه‌. ئه‌مڕوو گه‌لی کور له‌ باکوری کوردستان خاوه‌ن ده‌یان کۆڕ و کۆمه‌ڵی مه‌دنی جیاوازه‌ و ڕۆژانه‌ خه‌باتی خۆیان به‌ڕێوه‌ ئه‌به‌ن.
ئه‌وه‌ی له‌م پیلانانه‌ دا جێگای داخه‌ دوژمنایه‌تی ئیمریکا و ئاڵمان و تورکیه‌ و ... نیه‌ به‌ڵکو به‌شداری کردنی چالاکانه‌ی یه‌کیه‌تی و پارتیه‌ بۆ له‌ نێو بردنی پ ک ک . ئه‌گر ئه‌مڕو تورکیه‌ حه‌سابێک بۆ یه‌کیه‌تی وپارتی ده‌کات ، به‌یانی به‌ تێ دا چونی پ ک ک نه‌ ئه‌و حیسابه‌یان بو ده‌کا و نه‌ وه‌ڵامیان ئه‌داته‌وه‌.

ڕێگا چاره‌ی کێشه‌ی کورد له‌ باکوری کوردستان لێدان و له‌ نێو بردنی پ ک ک نیه‌ ، شه‌ڕ ، ته‌نیا شه‌ڕ دروست ئه‌کا و هێمنایه‌تی له‌ ناوچه‌که‌ دا ئه‌شێۆێنێ. به‌ کۆشتی 1000 یان 2000 گریلای پ ک ک تورکیه‌ ناتوانی هێمنایه‌تی له‌ ناوچه‌که‌ دا سه‌قامگیر بکات، به‌ڵکو شه‌ڕه‌که‌ قوڵتر ده‌بێتته‌وه‌.
ئامانج و به‌رنامه‌ی تورکیه‌ و ئاڵمان و ئیمریکا ئه‌ه‌ویه‌ که‌ پ ک ک تنگه‌ تاو بکه‌ن که‌ ده‌ست بداته‌ کاری توند و تیژی.

من پێم وایه‌ گه‌ر پ ک ک بتوانی پشوی له‌ سه‌ر خۆ بێ سه‌رکه‌وتوی گۆڕه‌پانه‌که‌یه‌ و ده‌بێ هه‌وڵ بدات شه‌ڕه‌که‌ بگوازێته‌وه‌ ناو تورکیه‌.

050910

Saturday, September 10, 2005

کوردستان ئه‌و پاروه‌ی که‌ له‌ سه‌ر سفره‌یه‌که‌ که‌ پێنج وڵات ده‌وریان داوه‌

کوردستان ئه‌و پاروه‌ی که‌ له‌ سه‌ر سفره‌یه‌که‌ که‌ پێنج وڵات ده‌وریان داوه‌


ئه‌وه‌ی له‌خواره‌وه‌ ده‌یخوێننه‌وه‌ به‌شێک له‌ هه‌ڤپه‌یڤینێکه‌ که‌ ڕۆژنامه‌ نوس سوهه‌یل ئاسه‌فی له‌ گه‌ڵ برایم یونسی کردویه‌تی. سه‌باره‌ت به‌وه‌ی وڵامه‌کانی یونسی کۆمه‌ڵێک زانیاریان له‌ پێوه‌ندیی له‌گه‌ڵ ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان له‌ سه‌ره‌تای هاتنه‌ سه‌رکاری کۆماری ئیسلامی تێدایه‌، به‌گرنگم زانی که‌ وه‌ریگێڕمه‌ سه‌ر زوانی کوردی. ده‌قی ئه‌م وتووێژه‌ له‌ سایتی (په‌یکی هه‌فته‌دا) وه‌شێنراوه‌. په‌یک نێت بۆخۆشی پێشه‌کیه‌کی بۆ نوسیه‌وه‌ که‌ له‌ به‌شێکیدا ئاوا ده‌نوسێ: " سوهه‌یل ئاسه‌فی ڕۆژنامه‌ نوسی دانیشتوی ئێران که‌ بۆ سایته‌کانی ئینته‌رنێت و بڵاوکراوه‌ جیاجیاکانی ناوه‌وه‌ی وڵات(ئێران)ده‌نوسێ، به‌م دواییه‌ هه‌ڤپه‌یڤینێکی له‌گه‌ڵ برایم یونسی ئه‌نجام داوه‌. هه‌ڤپه‌یڤینێکه‌ سیاسی و له‌گه‌ڵ پارێزگارێک کراوه‌ که‌ 27 ساڵ پێش ئێستا چوه‌ کوردستان و زۆر زووش خۆی له تۆفان و گه‌رده‌لوولی ڕوداوه‌کانی ئه‌و مه‌ڵبه‌نده‌ کێشایه‌‌وه‌ و گه‌ڕایه‌وه‌ تاران. بۆچی چوو؟ بۆ وابوو؟ مه‌هدی بازرگان ڕێشی خستبوه‌ گره‌وه‌وه و بۆخۆشی خه‌ڵکی ئه‌وێیه‌. کورده‌. له‌ 28ی گه‌لاوێژدا له‌هێزی سه‌ربازیدا بووه‌ و له‌گه‌ڵ تووده‌ دا بووه‌. چوه‌ به‌ندیخانه‌وه‌و هه‌شت ساڵ مایه‌وه‌. له‌و هه‌شت ساڵه‌ به‌ملاوه‌، ده‌بێ یونسی له‌ ڕیزی وه‌رگێڕان و توێژه‌راندا دابندرێ نه‌ک سیاسه‌تڤان و پیاوی ده‌وڵه‌ت. به‌م هۆیانه‌ دیسان بڵاوکردنه‌وه‌ی هه‌ڤپه‌یڤینی ئاسه‌فی له‌گه‌ڵ یونسیمان له‌ (پیک هفته) که‌ "هونه‌ری و سیاسی"ه‌! دانا".

ده‌قی هه‌ڤپه‌یڤینه‌که‌:

له‌سه‌ره‌تاوه‌ ئاسه‌فی ده‌پرسێ: به‌ڕێز یونسی، له‌ "زستانی بێ به‌هار"دا له‌ چوارچێوه‌ی چیروکێکدا چۆنیه‌تی به‌ندکرانی پاش 28ی گه‌لاوێژت گێڕاوه‌ته‌وه‌. شۆڕشی 57 سه‌رکه‌وت و له‌ماوه‌یه‌کی که‌مدا نوسه‌ری به‌ناووده‌نگی کورد و ئه‌ندامی پێشوی ڕێکخراوی سه‌ربازی حزبی توده‌، له‌ کابینه‌ی بازرگاندا بوه‌ پارێزگای کوردستان. هه‌ر له‌ ڕۆژه‌کانی سه‌ره‌تاوه‌ چت کرد؟..........
....................خوێنه‌ری خۆشه‌ویست، مارانگه‌‌سته‌ له‌ خشپه‌ی قۆڕیش ده‌سڵمێته‌وه‌ و ده‌پرینگێته‌وه‌. له‌ کاتێکدا که‌ ملم له‌به‌ر ملی وه‌رگێڕانی ئه‌و هه‌ڤپه‌یڤینه‌‌ نابوو کتوپڕ وه‌بیرم هاته‌وه‌ که‌ ئه‌م جۆره‌ وتوێژو هه‌ڤپه‌یڤینانه‌ ڕاوکه‌ری دیکه‌شیان هه‌یه‌و ڕه‌نگه‌ تا نوکه‌ ئه‌م نێچیره‌ له‌ زه‌وی گه‌وزێنرابێت. به‌ واته‌یه‌کی دیکه‌ ڕه‌نگه‌ کاک سلێمان چیڕه‌ وه‌ریگێڕابێت یان خه‌ریکی وه‌رگێڕانی بێت!، هه‌ربۆیه‌ش به‌بێ سێودوو سایتی گزنگی کاک سلێمانم کرده‌وه. به‌ڵێ ئه‌و هێژایه‌ وه‌ریگێڕابوه‌ سه‌ر کوردی و منیش له‌به‌ر خۆمه‌وه‌ گوتم به‌س نه‌بوو زوو که‌وته‌وه‌ بیرم.
پێشتر هه‌ر لێره‌ باسی ئه‌وه‌م کردبوو که‌ پاش وه‌رگێڕان و بڵاوکردنه‌وه‌ی بابه‌ت یان هه‌ڤپه‌یڤینێک دیتومه‌ که‌ هه‌مان بابه‌ت له‌لایه‌ن که‌سێکی دیکه‌وه‌ وه‌رگێڕدراوه‌و بڵاوکراوه‌ته‌وه‌. ئه‌گه‌رچی شێوه‌ی وه‌رگێڕان و چۆنیه‌تی چنینه‌وه‌ی کوردیکراوی بابه‌تێک له‌ که‌سێکه‌وه‌ بۆکه‌سێک ده‌گۆڕێ به‌‌ڵام له‌ بابه‌تی وادا ئه‌وه‌نده‌ی که‌ مه‌به‌ست گه‌یاندنی زانیاری و ڕامانی که‌سه‌کانه‌ بۆ خوێنه‌ری کورد که‌متر له‌وه‌‌ له‌ پێناوی خزمه‌تی زمانی شیرینی کوردیدا بابه‌ته‌که‌ وه‌ر ده‌گێڕدرێت‌. دیاره‌ وه‌رگێڕان خۆی له‌خۆیدا ده‌چێته‌ خانه‌ی خزمه‌تی زمانی شیرینی کوردیه‌وه‌و منیش له‌به‌ستێنی خزمه‌ت به‌ زمانی کوردی و سه‌باره‌ت به‌ شێوه‌ی به‌کوردیکردن و وه‌رگێڕانی گه‌لێک له‌و بابه‌ت‌ وه‌رگێڕدراوانه‌ په‌یڤی خۆم هه‌یه‌و هه‌ندێکیانم به‌ دڵ نین.
بۆ وێنه‌ وه‌رگێڕانه‌کانی کاک سولێمان زۆرجار بێ ئه‌وه‌ی پێویست بێت پڕه‌ له‌ وشه‌ی فارسی یان عاره‌بی فارسێندراو. من له‌وه‌ی دڵنیام که‌ ئه‌و به‌ڕێزه‌ کوردییه‌کی باش ده‌زانێ و شاره‌زاییه‌کی زۆری له‌ سه‌ر زمانی کوردیی هه‌یه، به‌ڵام تێناگه‌م لۆ وایه‌. سه‌یرکه‌ن هه‌ر له‌ وه‌رگێڕانی ئه‌م هه‌ڤپه‌یڤینه‌دا به‌ڕێز چیره چه‌ند وشه‌ی ترینجاندۆته‌ وڵامێکی سێ چوار ڕسته‌یی‌:"ئه‌من پاش تێپه‌ڕکردنی 8 ساڵ زیندان له‌ دوای کوده‌تای 28ی گه‌لاوێژ، ئیدی ده‌گه‌ڵ حیزبی توده‌ی ئێران ڕابیته‌یه‌کم نه‌بوو. ئێوه‌ ده‌زانن که‌ قسه‌ له‌و باره‌یه‌وه‌ زۆره‌.. له‌ «زستانی بێ به‌هار»دا به‌شێک له‌وانه‌م گوتووه‌. دوای ئه‌م ساڵانه‌، ئه‌من ده‌گه‌ڵ حیزب پێوه‌ندیم نه‌بوو. ڕۆژێک که‌ نێوی من له‌ کوردستان وه‌ک پارێزگار مه‌تڕه‌ح بوو و قه‌بوڵم کرد، پێوه‌ندیم هه‌روا ده‌گه‌ڵ هاوبه‌ندییه‌کانی پێشووم به‌رقه‌رار بوو. چوومه‌ ده‌فته‌ری حیزبی توده‌ و "هاوڕێکانم بینی. گوتیان ده‌ته‌وێ ئاغای کیانووری ببینیی؟ گوتم نا، نامه‌وێ مولاقاتی بکه‌م". ‌
هه‌ندێک جار شێوازی وه‌رگێڕانی بابه‌تێک زیاتر سه‌رنجت ڕاده‌کێشی و زۆرتر حه‌زت له‌ خوێندنه‌وه‌ی بابه‌ته‌که‌ ده‌بێت و گه‌لێکجاریش سه‌ره‌ڕای گرنگی بابه‌ته‌که‌ له‌ خوێندنه‌وه‌ی بێزار ده‌بیت و وازی لێدێنی.
ئه‌وه‌نده‌ی من له‌ دوره‌وه‌ ئه‌و به‌ڕێزه‌ بناسم له‌ که‌شکۆڵیدا هێنده‌ وشه‌ی پاراوی ده‌ڤه‌ری موکوریان هه‌یه‌ که‌ بۆ له‌جیاتی دانانی ئه‌و وشانه‌ که‌ڵکیان لێوه‌ربگرێ و ئه‌و وشه‌ نامۆیانه‌ نه‌ترینجێنێته‌ ناو زمانه‌ پاراوه‌ کوردییه‌که‌و‌ه. به‌ڵام بۆ واناکا ؟ تێناگه‌م!

لێره‌ بۆیه‌ ناوی به‌ڕێز چیره‌م هێناوه‌ چونکه‌ پێشتریش له‌گه‌ڵ ئه‌و به‌ڕێزه‌ له‌وه‌رگێڕانی چه‌ند بابه‌تێکدا تێک ئاڵقاوین. دواترینیان وه‌رگێڕانی هه‌ڤپه‌یڤینێکی عفت ماهباز له‌گه‌ڵ خاتوو ڕوئیا تلوعی بوو که‌ هه‌فته‌یه‌ک پاش ئه‌وه‌ی من بڵاوم کردبوه‌وه‌ ئه‌و به‌ڕێزه‌ وه‌ریگێڕابوه‌وه‌و بۆ ڕۆژنامه‌یه‌کی باشوری کوردستانی ناردبوو. هه‌ر ئه‌وکاتیش لێره‌ چه‌ند ڕسته‌یه‌کم له‌و پێوه‌ندییه‌دا نوسی.

وێڕای ماندوو نه‌بوونی و ده‌ست خۆشی له‌ ناوبراو، ده‌توانن لێره‌وه‌ بچن
درێژه‌ی وه‌رگێڕدراوی ئه‌م هه‌ڤپه‌یڤینه‌ له‌ لای گزنگ بخوێننه‌وه‌.
***
تێبینی: به‌ڕێز یونسی له‌ وڵامی پرسیارێکدا که‌ لێکراوه‌ به‌ داخه‌وه‌ هه‌ڵخلیسکاوه‌و زمانی کوردی به‌ به‌شێک له‌ زمانی فارسی داناوه‌. پرسیارو وڵامه‌که‌ به‌م جۆره‌ن:
"فارسی و کوردی تێکه‌ڵاویی واژه‌ییان زۆر پێکه‌وه‌ هه‌یه‌؟
ـ به‌ڵێ، هاوبه‌شییان گه‌لێک زۆره‌. به‌ جۆرێک که‌ به‌ بۆچوونی من، کورده‌کان کاتێک وشه‌یه‌ک یان زاراوه‌یه‌ک که‌م بێنن ده‌بێ بابده‌نه‌وه‌ سه‌ر پارسییه‌که‌. نه‌ک بکه‌ونه‌ شوێن عاره‌بی و تورکی. چونکه‌ هه‌رچییه‌ک بێ زمانی ئێمه‌ش زمانی پارسییه‌. ئێوه‌ ده‌ڵێن شه‌ب، ئێمه‌ ده‌ڵێین شه‌و."
ئه‌مه‌ جێ داخه‌ که‌ که‌سێکی وه‌ک ئیبراهیم وێنسی، له‌گه‌ڵ ئه‌وپه‌ڕی رێزم بۆی، ئا به‌م شێوه‌یه‌ له‌سه‌ر زمانی دایکی بهزرێ. بێگومان زمانی کوردی و فارسی نزیکایه‌تی و خزمایه‌تیان هه‌یه‌و گه‌لێک وشه‌و زاراوه‌‌ی هاوبه‌شیش له‌ نێویاندا هه‌یه‌ و ڕه‌چه‌ڵه‌کی هه‌ر دوو زمانیش هێندی و ئوروپیه‌، به‌ڵام هه‌رگیز زمانی کوردی زمانی پارسی یان فارسی نه‌بووه‌ و نیه‌. له‌ ڕستیشدا ئه‌وه‌ زمانی کوردی نیه‌ که‌ له‌ کاتی ته‌نگانه‌و په‌ککه‌وته‌ییدا پێویستی به‌ زمانی فارسی هه‌یه‌ و ناچاره‌ له‌وی هه‌ڵێنجێ. چونکه‌ زمانی کوردی سه‌ره‌ڕای بێخاوه‌نی و داگیرکراوی و لێدزراویه‌که‌ی، سه‌ره‌ڕای ڕێگه‌گرتن له‌ به‌کارهێنان و گه‌شه‌پێدانی هێشتا زمانێکی ده‌وڵه‌مه‌ندوو پاراوه‌و ئه‌وه‌ زمانی فارسیه‌‌ که‌ له‌ دۆخێکی خرابدایه‌و به‌ شێوه‌یه‌کی وا عاره‌بێنراوه‌که جاری وایه‌ له‌ کۆڕستیه‌کدا زیاتر له‌ نیوه‌ی وشه‌کان عاره‌بی فارسێنراون. که‌واته‌ ئه‌وه‌ زمانی فارسیه‌ که‌ ‌ پێویستی به‌ زامنی دیکه‌و له‌ ناویشیاندا زمانی کوردی هه‌یه‌ ناچاره‌ بۆ خاوێنکردنه‌وه‌ی زمانه‌ عه‌ربێنراوه‌که‌یان بۆی باده‌نه‌وه‌ و هه‌مبانه‌ بۆرینه‌که‌ی هه‌ژار موکوریانی بکه‌نه‌ سه‌رچاوه‌ی لێهه‌ڵێنجان.

Friday, September 09, 2005

ئه‌و ڕوداوانه‌ی زور زوو له‌ بیریان ده‌که‌ین


ئه‌و ڕوداوانه‌ی زور زوو له‌ بیریان ده‌که‌ین
هیوا گوڵ محه‌مه‌دی
نه‌ته‌وه‌یه‌ک که‌ فه‌راموش کار بێت هه‌موو شتێکی به‌سه‌ر دێت. گه‌لی کورد یه‌کێک له‌و نه‌ته‌وانه‌یه‌ که‌ حافیزه‌ی شت ڕاگرتنی هه‌ر نیه‌. قه‌ت نه‌ماتوانیوه‌ به‌ بیری بێنینه‌وه‌ که‌ دوێنێ و پێرێ چیمان به‌سه‌ر هاتوه‌ و ئه‌وه‌ی که‌ ئێستا ده‌کرێ چ وێکچونێکی هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی ڕابردوو. نه‌ته‌وه‌یه‌ک که‌ هه‌ره‌س هێنانی گه‌وره‌ترین شۆڕشی خۆی له‌ لایه‌ن ته‌نیا یه‌ک تاکه‌ که‌سه‌وه‌ ساڵی 1975 له‌ بیر به‌رێ و ئه‌مڕوو بکه‌رانی ئه‌و تاوانه‌، سه‌روه‌ری گه‌ل و ئه‌نجام ده‌ری شکه‌سته‌که‌ پیرۆز بێت ، ئه‌و نه‌ته‌وه‌ سه‌قه‌ت و نه‌خۆشه‌...

نه‌ته‌وه‌یه‌ک که‌ ده‌یان ساڵ شه‌ڕی ناوخۆێی و کۆژرانی هه‌زاران که‌س و خزمه‌ت کردنی داگیرکه‌ران به‌ ئاسانی له‌ بیر به‌رێته‌وه‌، ئه‌و نه‌ته‌وه‌ هه‌ر ده‌بێ خاوان سه‌رۆک و ڕێبه‌ری وه‌ک ئه‌مانه‌ی باشور بێت.... کاتێک که‌ باشوی کوردستان له‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی سه‌دام حسێن هاته‌ ده‌ر ، به‌رپرسانی حیزبه‌ کوردیه‌کان هه‌موو دام و ده‌زگاکانی ئه‌و مه‌ڵبه‌نده‌یان ئاو دیو کرد و پاشان به‌ر بونه‌ گێانی یه‌ک و فه‌ساد و له‌ش فروشیان په‌ره‌ پێ دا ، به‌رپرسه‌کانی یه‌کیه‌تی و پارتی بونه‌ خاوه‌ن هه‌موو شتێک و ئه‌وه‌ی به‌لایانه‌وه‌ گرینگ نیه‌ گه‌ل و خه‌ڵکی هه‌ژاره‌. سه‌رۆکی حیزبه‌کان بۆ خۆیان سه‌رچاوه‌ی ئه‌و فه‌ساد و پاشاگه‌ردانی و نابه‌رابه‌ریه‌ن که‌ له‌ باشور دا هه‌یه‌. کاتێک مه‌سعود بارزانی ته‌حسین شاوه‌یسی کرده‌ برا گه‌وره‌ی خۆی و هه‌موو کۆنه‌ به‌عسیه‌کانی کرده‌ به‌رپرسی دام و ده‌زگاکانی پارتی ، کۆمه‌ڵگای کوردی حاڵی له‌وه‌ باشتر نابێ. کاتێک خه‌ڵکی شاری که‌لار و ده‌ور و به‌ر سکاڵایان له‌ به‌رپرسێکی یه‌کیه‌تی نیشتمانی به‌ ناوی عه‌دنان حه‌مه‌ی مینه‌ ، برده‌ لای سه‌رکردایه‌تی یه‌کیه‌تی ، نه‌وشیروان مه‌سته‌فا له‌ کۆبونه‌وه‌یه‌کی گشتی دا لێی توڕه‌ بو که‌ ده‌بێ واز له‌ گه‌ندڵی بێنێ .

به‌ڵام عه‌دنان چو بۆ لای مام جه‌لال و پێی وت که‌ ئه‌و ئه‌یه‌وێ ڕیزه‌کانی یه‌کیه‌تی جێ بهێڵێ له‌ به‌ر ئه‌وه‌ نه‌وشیروان لێی توڕه‌ بوه‌ ، مام جه‌لال دوو لاندکروزری نۆێی ئه‌داتێ به‌ دیاری و ئه‌ینێرێته‌وه‌ بۆ که‌لار و عه‌دنانیش له‌ سه‌ر ماشینه‌کان ئه‌نوسێ دیاری مام جه‌لال . بێگۆمان ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ هه‌ڵۆێستی مام جه‌لال بێ ، محافێز و به‌رپرسه‌کانی دیکه‌ ده‌بێ چۆن بن؟ خه‌ڵکی که‌لار دژی گه‌نده‌ڵی دام و ده‌زگاکانی ئه‌و شاره‌ ڕێپێۆانیان ئه‌نجام دا ، که‌وتنه‌ به‌ر گوله‌ی پولیس و چه‌کداره‌کانی حکومه‌تی کوردی. ئاخر له‌ کاتێک دا که‌ مام جه‌لال ، دیاری به‌ سه‌رۆکی باندی گه‌ندڵیه‌کان بدات ، وه‌ڵامی داخۆازی گه‌ل هه‌ر ده‌بێ گولله‌ بێ.
کاتێک که‌ یه‌کیه‌تی و پارتی جه‌سته‌ی کوردیان له‌ خۆێن دا ئه‌گه‌وزان ، خه‌ڵکی شاری سڵێمانی ویستیان ڕاپه‌ڕن ، به‌ڵام که‌وتنه‌ به‌ر گوله‌ی هێزه‌کانی یه‌کیه‌تی نیشتمانی کوردستان و هه‌مو لایه‌ک له‌ بیریان چوه‌وه‌ و دڵنیاشم که‌ ئه‌م کاره‌ساته‌ی که‌لاریش له‌ بیر ئه‌چێته‌وه‌ ، ئاخر یه‌کیه‌تی و پارتی باش ئه‌زانن که‌ گه‌لی کورد چه‌نده‌ فه‌راموش کارن، بویه‌ هه‌رچیان پێ خۆش بێ ئه‌یکه‌ن.
من نازانم ته‌قه‌ کردن له‌ خه‌ڵکی خۆپیشانده‌ر چ جیاوازیه‌کی هه‌یه‌ ، ئه‌گه‌ر سه‌دام حسێن بیکا ، یان حکومه‌ته‌کانی هه‌ولێر و سلێمانی؟؟ حه‌مه‌ی حاجی مه‌حمو سه‌رۆکی حیزبی سوسیالیستی کوردستان له‌ وت و وێژێکی له‌گه‌ڵ هه‌فته‌نامه‌ی مێدیا دا ، ده‌ڵی : من له‌وه‌ی که‌ له‌ شه‌ڕی ناوخۆێی دا به‌شدار بووم په‌شیمان نیم.

ئه‌م قسانه‌ ئه‌گه‌ر له‌ وه‌ڵاتێکی دیکه‌ دا و سه‌رۆکی حیزبی وه‌ڵاتێکی خۆا پێ داو بیکردایه‌ ، نه‌ک هه‌ر جه‌زا ئه‌درا به‌ڵکو به‌ تاوانی بێحورمه‌تی کردن به‌ ئیراده‌ی گه‌ل حه‌پس ئه‌کرا و مه‌جبور ئه‌کرا که‌ کڕنوش بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی به‌رێ و داگاکانیش به‌ تاوانی خه‌یانه‌ت به‌ گه‌ل گه‌وره‌ترین سزایان به‌ سه‌ر دا ئه‌سه‌پان.

حه‌مه‌ی حاجی مه‌حمود که‌ یه‌کیک له‌ پایه‌ ئه‌سلێه‌کانی شه‌ڕی ناۆخۆێی بوه‌ و له‌م ڕێگایه‌وه‌ بوه‌ته‌ خاوه‌ن سه‌روه‌ت و سامانێکی خه‌یاڵی ، ئێستاش سه‌ری به‌ ئێران و چه‌ند لایه‌نێکی دیکه‌وه‌ گرێ دراوه‌ و له‌ کاتی شه‌ڕی ئێران و ئێراق دا نێزیکترین که‌س به‌ دام و ده‌زگا جاسوسیه‌کانی ئێرانیه‌وه‌ بوو و به‌ ته‌نه‌که‌ پاره‌ی وه‌ر ئه‌گرت و هه‌ر که‌ شه‌ڕی یه‌کیه‌تی و پارتی ده‌ستی پێ کرد و پ ک ک و لایه‌نه‌کانی دیکیه‌ی تێوه‌ گلا، کاکه‌ حه‌مه‌ له‌ ئێران و له‌ پکک و له‌ یه‌کیه‌تی پاره‌ی وه‌ر ئه‌گرت و کوره‌ی شه‌ڕه‌کانی گه‌رم ئه‌کرد.
له‌ کاتێک دا که‌ گه‌لی کورد له‌ باشوری کوردستان له‌ ناو ئاگری خۆ کۆژی دا ئه‌سوتا کاکه‌ حه‌مه‌ له‌ باشترین هوتێله‌کانی ئێران و ئه‌ڵمانیا دا ئه‌ژیا و خه‌ریکی کڕینی ماڵ و دوکان بو له‌و وه‌ڵاتانه‌ دا. که‌وا بو بوچی په‌شیمان بێت؟به‌ر له‌وه‌ی مه‌هاباد قه‌ره‌داغی ببێته‌ مشاویری ( ڕاۆێژکار) نێچرڤان بارزانی سه‌رۆکی حکومه‌تی هه‌ولێر له‌ به‌شی ژنان دا ، پیاوان ته‌نیا حه‌قیان هه‌بو چوار ژن بێنن ، به‌ڵام ئێستا ئه‌توانن له‌ پێنجیشی تێ په‌ڕ که‌ن.

کاتێک له‌ ماهاباد خانی فێمینیست ئه‌پرسن چۆنه‌ که‌ وه‌زیری پێشمه‌رگه‌ پێنج ژنی هه‌یه‌؟ هیچ خۆی تێک نادا و ده‌ڵێ: سه‌رۆک داوای لێ کردوه‌ که‌ واز له‌ وه‌زاره‌ت بێنێ. ئاخر مه‌هاباد قه‌ره‌داغی له‌ ته‌له‌فزیونه‌کانی مه‌د و مێدیاوه‌ به‌ ده‌یان جار دروشمی بژی سه‌رۆکی ئه‌دا و ئه‌و سه‌رۆکه‌ی ئێستای پێ خه‌یانه‌تکار بو و خه‌ڵکیش هیچیان له‌ بیر نه‌ماوه‌...سه‌رۆک هه‌ر سه‌رۆکه‌ چ له‌م لا بێ چ له‌و لا؟؟
کاک مه‌سعود بارزانی و بنه‌ماڵه‌که‌ی دوای ئه‌وه‌ی شۆڕشی کوردیان تێک دا له‌ که‌رج گیرسانه‌وه‌ و پاڵیان لێ دایه‌وه‌ . کاتێ شای ئێران ڕوخا و خۆمه‌ینی هاته‌ سه‌ر کار ماڵی بارزانی بونه‌ به‌شێک له‌ هێزی سه‌رکوت گه‌ری سپاسی پاسدارانی ئێرانی و گه‌لی کوردیان له‌ ڕۆژهه‌ڵات داپڵۆسی ، به‌ڵام ئێستا که‌س ئه‌وه‌ی له‌ بیر نه‌ماوه‌ و بنه‌ماڵه‌ی بارزانیش ڕزگارکه‌ری کورد و کوردستانن... کاک مه‌سعود بارزانی ده‌ڵێ: ده‌ستوری عێراق به‌ مانای مافی دیاری کردنی چاره‌ی خۆنوسینه‌ و مام جه‌لالیش ده‌ڵێ: ته‌نیا سه‌رهه‌نگ قه‌زافی مافی چاره‌ی خۆنوسینی بۆ کورد ده‌وێ؟ که‌سیش ئه‌م جیاوازیانه‌ی له‌ بیر نیه‌ و ناپرسێ ئه‌ری ده‌ستوریک که‌ ته‌نیا یه‌ک جار ناوی کوردستانی تێدا نه‌بێ ، چۆن ده‌بێ به‌ واتای مافی چاره‌ی خۆنوسینی لێ تێ بگه‌ین؟؟ مام جه‌لال و کاک مه‌سعود هه‌موو هێز و تۆانای خۆیان وه‌گه‌ڕخست که‌ عه‌ره‌بی شیعه‌ و سونه‌ ڕێک بخه‌ن و ناکۆکیان له‌ نیوان دا نه‌هێڵن. به‌ڵام مامه‌ و کاکه‌ هیچ خۆیان به‌وه‌وه‌ خه‌ریک ناکه‌ن که‌ تاکه‌ی له‌ سلێمانی وهه‌ولێر دوو ده‌سه‌ڵاتی مشه‌خۆر هه‌بێ و تاکه‌ی ئاواره‌کانی که‌رکوکی له‌ چاره‌ڕه‌شی دا بژین؟
مام جه‌لال وه‌ک سه‌رۆک کۆماری عێراق چوه‌ سه‌ردانی مه‌ڵبه‌ندی بارزان و سه‌ردانی گۆڕی نه‌مرانی کرد . ئه‌و کاره‌ی مامه‌ زور باش و به‌ جێیه‌ به‌ڵام بۆچی وه‌ک سه‌رۆک کۆماری عێراق سه‌ردانی هه‌ڵه‌بجه‌ی شه‌هید و که‌رکوک و خانه‌قین ناکات ؟ کاک مه‌سعود بارزانی نایه‌وێ له‌ سه‌ری ڕه‌ش به‌م لاوه‌ بێت و به‌ میوانی سه‌ردانی هاوینه‌ هه‌واره‌کانی مام جه‌لالیش ده‌کات ؟ ئه‌گه‌ر کاک مه‌سعود سه‌رۆکی هه‌ریمه‌ و به‌ قسه‌ی کۆڵه‌نانیه‌کانی نێو پارتی سه‌رۆکی کوردستانه‌ ، چۆنه‌ نایه‌وێ سه‌ردانێکی سلێمانی و هه‌ڵه‌بجه‌ و پێنجۆێن بکات؟
پارله‌مای کوردستان شه‌ش مانگ له‌ کاتی هه‌ڵبژاردنی تێپه‌ڕی تا کۆ بوه‌وه‌ ، که‌چی هه‌ر ته‌نیا دوو کۆبونه‌وه‌ی کرد ئه‌ویش له‌سه‌ر ده‌ستوری سه‌رۆکی هه‌رێم و پاشان دوو مانگ پشوی وه‌رگرت!!! ئاخر پارله‌مانێک ته‌نیا بۆ ئه‌وه‌ به‌که‌ڵک بێت که‌ بانگ بکرێ که‌ ده‌س به‌رز کاته‌وه‌ ، هه‌ر بۆ ئه‌وه‌ باشه‌ دایمه‌ له‌ پشۆ دان دا بێت؟؟؟ ساڵی 1917 و 1958 و له‌ چه‌ند قۆناغی جیاوازی دیکه‌ دا کورد کۆڵه‌که‌ی دامه‌زراندنه‌وه‌ی عێراق بوبون ، به‌ڵام کاتێک ده‌سه‌ڵاتی ناوه‌ندی به‌ هێز بوه‌ته‌وه‌ کورد ڕاو نراوه‌ و ته‌نیا جیاوازی ئێستا و ئه‌و زه‌مانانه‌ی ڕابردوو له‌وه‌ دایه‌ که‌ عه‌ره‌ب قه‌ت ئه‌وه‌نده‌ لاواز و لێک دابڕاوو و کورد قه‌ت ئه‌وه‌نده‌ به‌ هێز و خاوه‌ن شانس نه‌بوه‌ .

به‌ڵام وا خه‌ریکه‌ ئاواته‌کانمان ئه‌بێته‌ قوربانی کورسی سه‌رۆکایه‌تی مام جه‌لال و کاک مه‌سعود و بن ده‌سه‌تی ئاره‌زومه‌ندانه‌ وه‌ک ته‌وق ئه‌که‌نه‌ ئه‌ستۆمان و ئه‌مجاره‌یان کورد خۆی، خۆی له‌ نێو ئه‌با و پێویستی به‌ هێزی عه‌ره‌بی و بێگانه‌ نیه‌. بێگومان زور شتی دیکه‌ هه‌ن که‌ له‌ بیرمان کردون و نامانه‌وێ که‌س وه‌بیرمان بێنێته‌وه‌ و بۆمان باس بکات ؟ ئه‌مڕۆ باس کردنی ڕاستیه‌کان خه‌یانه‌ته‌ و خه‌یانه‌تکاره‌کان سه‌روه‌ر و خاوه‌ن مه‌نسه‌بن و داهاتوشمان تاریک تاریک وه‌ک هه‌ڵۆێستی تورک به‌رانبه‌ر به‌ کورده‌.

له‌م چاره‌نوسه‌ دا که‌ گریبانی گرتوین هه‌مومان خه‌تاکار و تاوانبارین ، هیچ نه‌ته‌وه‌یه‌ک بن ده‌ست نابێ ئه‌گه‌ر خۆی قه‌بوڵی نه‌کات. نه‌ته‌وه‌یه‌ک که‌ ڕاسته‌وخۆ له‌ دیاری کردنی چاره‌نوسی خۆی دا به‌شدار نه‌بی، قه‌ت ڕزگار نابێ؟
050908

Wednesday, September 07, 2005

مامه‌ ده‌سته‌ گوڵێکی نوێی به‌ ئاوێدادا!


گه‌لۆ، سه‌ره‌ک کۆماری ئێراق چ خزمایه‌تیه‌کی له‌گه‌ڵ تورکان هه‌یه‌؟ به‌ڕێز تاڵه‌بانی هه‌ر جارێک له‌گه‌ڵ ڕۆژنامه‌یه‌کی تورکی یان به‌ر پرسێکی تورک ده‌دوێ ده‌سته‌ گوڵێکی به‌ ئاودا ده‌دا. ئه‌مجاره‌ش هیچ که‌ ماڵو سامانی خۆی له‌ تورکیه‌ ئاشکرا ده‌کات و ده‌خوازێ ته‌خشان په‌خشان به‌ پاره‌که‌یه‌وه‌ بکات و به‌ خانوو کڕینه‌وه‌ خه‌ریکه‌، وه‌‌ک جاره‌کانی دیکه‌ وێڕای تورکان ئه‌ویش بزاڤی باکوری کوردستان به‌ تێرۆریست داده‌نێ و ده‌شفه‌رموێ که‌ شه‌ڕ له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی تورک خه‌یانه‌ته‌ به‌کورد.
پێده‌چی مامه‌ سه‌ری له‌ شه‌ڕێکی نوێ له‌گه‌ڵ کۆنگره‌ی گه‌ل بخورێ و ئه‌مجاره‌ به‌ناوی ده‌وڵه‌تی ئێراق ئه‌م گۆڵمه‌زه‌ بنێته‌وه‌. وه‌ک له‌ هه‌واڵه‌کانیشدا ده‌رده‌که‌وێ ده‌وڵه‌تی تورکیا و ئه‌مریکا و وڵاتانی ئوروپا و له‌ پێشیانه‌وه‌ ئه‌ڵمان به‌ به‌ڕێوه‌بردنی پیلانێکی نوێوه‌وه‌ خه‌ریکن. هێرشی پۆلیسی ئاڵمان بۆ سه‌ر ده‌زگای میزۆپۆتامیا و ڕۆژنامه‌ی ئۆزگور پۆلۆتیکا له‌ لایه‌ک و لێدوانی سه‌رانی تورک له‌مه‌ڕ هه‌وڵه‌کانیان بۆ داخستنی ڕۆژ تی ڤی و.... ئاماژه‌ی‌ گه‌له‌ کۆمه‌گێکی نوێیه‌ بۆ سه‌ر داموده‌زگاکانی کورد له‌ باکوری کوردستان.
سه‌ره‌ڕای شه‌ڕ ڕاگرتن له‌ لایه‌ن کۆنگره‌ی گه‌له‌وه‌ هێرشی ئه‌رته‌شی تورک بۆسه‌ر هێزه‌کانی کۆنگره‌ی ناوبراو به‌رده‌وامه‌و ئه‌مچه‌ند ڕۆژه‌ش ڕه‌گه‌زپه‌ره‌ستانی تورک هێرشیان کرده‌سه‌ر جه‌ماوه‌ری خۆپیشانده‌ری کورد له‌ شاره‌کانی باکوری کوردستان و تورکیه‌و ئه‌مه‌ش زنجیره‌ ناڕه‌زایه‌تی و خۆپیشاندانێکی زۆری له‌ شاره‌کانی باکوری کوردستانی لێکه‌وتۆته‌وه‌و تا نوکه‌ سه‌ره‌ڕای بریندار بوونی سه‌دان کورد ، ژماره‌یه‌کی زۆر پۆلیسی تورک بریندار بوون.
تۆبڵێی مام جه‌لالی سه‌رۆک کۆماری کوردی ده‌وڵه‌تی ئێراقی فیدراڵ! له‌ جیاتی ئه‌و فه‌رمایشته‌ تاڵانه‌ی باشتر نیه‌ بفه‌روێ که‌ چاره‌سه‌ری کێشه‌ی کورد به‌ حاشاکردن و لێدان و کوشتن ناکرێ و مادام هێنده‌ تورک دۆسته‌ له‌به‌ر خاتری تورکه‌کانیش بێ پێان بێژێ که‌ به‌رده‌وامی ئه‌و سیاسه‌ته‌ فاشیستیه‌یان سه‌ره‌نجام سه‌ری ده‌وڵه‌ته‌که‌یان ده‌خوات.
گه‌لێک که‌ ئازادی بوێ له‌ پێناویشیدا ئاماده‌یه‌ بمرێ. ئه‌و چه‌ند ڕۆژه‌ گه‌لی باکوری کوردستان جارێکی دیکه‌ ئه‌و په‌یامه‌یان به‌ گوێی دۆسته‌کانی مامه‌ی کورددادایه‌وه‌ که‌ نه‌زۆرداری و نه‌ حاشاکردن و نه‌ پیلانی نێو ده‌وڵه‌تی ناتوانێ له‌ خه‌باتیان بۆ ئازادی ڕایان وه‌ستێنێ. ده‌با مامه‌ش هه‌روه‌ک سه‌باره‌ت به‌ سه‌رهه‌ڵدانی ڕۆژهه‌ڵات مته‌قی لێوه‌ نه‌هات و له‌گه‌ڵ سه‌رۆکی هه‌رێمی کوردستان خۆیان لێنه‌بانکرد و بێده‌نگیان هه‌ڵبژارد له‌ ئاست مه‌ینه‌تیه‌کانی کوردان له‌ باکوریش بێده‌نگ بێت و ئه‌گه‌ر چاک ناێژێ با خراپیش نه‌فه‌رموێ. مێژوو گه‌ر جوانیه‌کان ده‌نوسێته‌وه‌ و بۆ نه‌وه‌ی داهاتویان تۆ مار ده‌کات، قرێژی و ناپاکیه‌کانیش وه‌ک خۆی له‌پاڵیاندا ده‌نوسێته‌وه‌ و شه‌رمی له‌ که‌س نیه‌.

Monday, September 05, 2005

بارزانی و تاڵه‌بانی


په‌یڤه‌کانی تاڵه‌بانی و بارزانی پاش کۆبوونه‌وه‌ی هاوبه‌شی بیرۆی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان و یه‌کیه‌تی نیشتمانی کوردستان له‌ هاوینه‌ هه‌واری دوکان.

Sunday, September 04, 2005

بارودۆخی ڕوئیا تلوعی له‌ زوانی مێرده‌که‌یه‌وه‌!


ڕوئیا تلوعی تێکۆشه‌ری بواری مافی مرۆڤ و خه‌باتکاری بواری ژنان له‌ سه‌رهه‌ڵدانه‌کانی ئه‌مدواییه‌ی ڕۆژهه‌‌ڵاتی کوردستان له‌ لایه‌ن هێزه‌ داپڵۆسێنه‌ره‌کانی کۆماری ئیسلامیه‌وه‌ وێڕای ژماره‌یه‌کی دیکه‌ چالاکڤان و ڕۆژنامه‌ نوسو و لاوانی شاره‌کانی کوردستان له‌ به‌ندیخانه‌ی داگیرکه‌ران توندکراون تا نوکه‌ش زۆربه‌یان له‌ دۆخێكی ناله‌باردان و ده‌گوترێ هه‌ندێک له‌و چالاکڤانانه‌، بۆ وێنه‌ ئیجلال قه‌وامی و مادێح ئه‌حمه‌دی له‌ به‌ندیخانه‌ مانیان گرتوه‌و به‌ گوێره‌ی ڕاگه‌یاندنه‌کانی ڕێکخراوی به‌رگری له‌ مافی مرۆڤی کوردستان هێشتاش له‌ مانگرتن به‌رده‌وامن.
تاوانی ئه‌و که‌سانه‌ ته‌نێ به‌شداری له‌ چالاکی هێمانه‌یه‌‌ بۆ ناڕه‌زایه‌تی له‌ هه‌مبه‌ر ئه‌و تاوانانه‌ی له‌ دژی خه‌ڵکی کوردستان به‌ڕێوه‌ده‌چن.
ڕادیۆی دوێچه‌وێله‌ی ئه‌ڵمان وتوێژێکی له‌گه‌ڵ مێردی خاتوو تلوعی ئه‌نجامداوه‌و سه‌باره‌ت به‌ دۆخی تلوعی له‌ به‌ندیخانه‌دا پرسیاری لێکردوه‌. هه‌ڤپه‌یڤینه‌که‌ به‌فارسیه‌ و گه‌ر ده‌خوازی ده‌توانی لێره‌ بیخوێنیه‌وه‌.

Saturday, September 03, 2005


له‌ یادی کاره‌ساتی قاڕنێدا :
نوێنه‌ری کۆماری ئیسلامی ئێران شه‌رمه‌زار کرا

ڕۆژی هه‌ینی 2ی سه‌پته‌مبه‌ر هاوکاته‌ له‌گه‌ڵ یادی 26 ساڵه‌ی کاره‌ساتی جه‌رگبڕی قاڕنێ . له‌ کاتێکدا نماینده‌ی باڵوێزخانه‌ی ئێران له‌ دانیشتنی دادگاییکردنی فرانس ڤان ئه‌نرات له‌ دادگای لاهای به‌شداری کرد ، له‌ کاتی ده‌رچوونه‌ ده‌ره‌وه‌یدا ، که‌وته‌ به‌ر ناڕه‌زایه‌تی خۆپیشانده‌ران به‌رامبه‌ر به‌ تاوانی شه‌هیدکردنی شوانه‌ی سه‌ید قادر و کاره‌ساتی قاڕنێ ، به‌ ئاماده‌ بوونی ده‌زگای هه‌واڵنێری ڕۆیته‌ر ، که‌ فلیمی ناڕه‌زایه‌تییه‌که‌ی گرت که‌ چۆن نوێنه‌رانی کۆماری ئیسلامی له‌ ترسی خۆپیشانده‌ران هه‌ڵهاتن .

هاوکات دوای ته‌واو بوونی دادگا له‌ کاتێکدا ژماره‌یه‌کی زۆر له‌ هاووڵاتیان وێنه‌ی شه‌هید شوانه‌و شه‌هیدانی دیکه‌ی کوردستانی خۆرهه‌ڵاتیان به‌رز کردبوه‌وه‌ ، نوێنه‌رانی کۆماری ئیسلامی نه‌یان وێرا ده‌رچنه‌ ده‌ره‌وه‌ ، وه‌ک پیشه‌ی کۆنیان خۆیان له‌ناو دادگا مه‌ڵاس دا. تا دوو کاتژمێر دوای ته‌واو بوونی دادگاکه‌ نه‌یان وێرا ده‌رچنه‌ ده‌ره‌وه‌.

به‌م شێوه‌یه‌ هه‌وڵی کۆماری ئیسلامی بۆ ئه‌وه‌ی بۆردومانکردنی شاری سه‌رده‌شت به‌ قازانجی خۆی ته‌واو کات پوچه‌ڵکرایه‌وه‌ .له‌ کاتێکدا کۆماری ئیسلامی ئێران له‌ کوردستانی خۆرهه‌ڵات کۆمه‌ڵکوژی ده‌کات ، له‌م لاوه‌ ده‌یه‌وێت خۆی به‌ نوێنه‌ری خه‌ڵکی شاری سه‌رده‌شت نیشان بدات ، که‌ هێشتا کفنی قوربانییانی ڕاپه‌ڕینی شاری سه‌رده‌شت زه‌رد نه‌بووه‌ .

هاوکات به‌ڕێزان مسه‌فا به‌همه‌نی و محه‌مه‌د هه‌رکی و کاک سالار سێ چالاکڤانی سیاسی خۆرهه‌ڵات ، هه‌لومه‌جی ئێستای خۆرهه‌ڵاتی کوردستان و کاره‌ساتی قاڕنێیان بۆ ته‌له‌فزیۆنی ڕۆیته‌ر باسکرد له‌ چاوپێکه‌وتنه‌کانییاندا .

ناوه‌ندی هه‌ڵه‌بجه‌ دژ به‌ ئه‌نفالکردن و جینۆسایدی گه‌لی کورد-چاک
2-9-2005
www.chak.info
chak_org@yahoo.com

به‌عسیه‌کانی عێراق شۆڕشگێڕن

به‌عسیه‌کانی عێراق شۆڕشگێڕن
به‌ڵام کورد به‌ تومه‌تی به‌عسی بون سزا ئه‌درێ
نوسینی: هیوا گوڵ محه‌مه‌دی

له‌ ساڵی 1991 ڕێبه‌رایه‌تی کورد لێبوردنی گشتی بۆ هه‌مو ئه‌و که‌سانه‌ ده‌رکرد که‌ هاوکاری دام و ده‌زگاکانی سه‌دامیان کردبو. زور که‌س له‌و جاش و مسته‌شارانه‌ی که‌ تا بنا گۆێ به‌عسی بون ، له‌ لایه‌ن یه‌کیه‌تی و پارتیه‌وه‌ پێشبڕکێان له‌سه‌ر ده‌کردن و ئه‌مڕۆ خاوه‌ن ده‌سه‌ڵات و ماڵ و مه‌حامین و له‌ شه‌ڕی ناوخۆێی دا وه‌ک به‌عسیه‌کان کوردیان ئه‌کوشت.

له‌ ساڵی 1996 کاتێک هێزه‌کانی پارتی دیموکراتی کوردستان به‌رگه‌ی هێرشه‌ هاوبه‌شه‌کانی یه‌کیه‌تی نیشتمانی ، پ ک ک و سوسیالیست و زه‌حمه‌تکێشان و ... نه‌ده‌گرت و له‌ حاڵی تێکشکانێکی جه‌رگبڕ دا بون ، کاک مه‌سعود بارزانی نامه‌یه‌کی برایانه‌ی نارده‌ خزمه‌ت سه‌دام حسێن و داوای یارمه‌تی لێ کرد که‌ شاری هه‌ولێر داگیر بکاته‌وه‌ و هێزه‌کانی یه‌کیه‌تی و هاوپه‌یمانه‌کانی تێک بشکێنێ.
نه‌ ئه‌و کاته‌ و نه‌ ئێستا ئه‌و کاره‌ی کاک مه‌سعود و پارته‌که‌ی نه‌که‌وته‌ به‌ر ڕه‌خنه‌ی جیدی ڕۆشنبیران و لایه‌نه‌ جیا ، جیا کانی کوردی ، به‌ڵکو به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ چه‌پڵه‌یان بۆ لێ دا و شه‌رابیان له‌ سایه‌ی دا نۆشی و به‌رگی شه‌رمه‌زاریان پۆشی.
سه‌ران و سه‌رکرده‌کانی یه‌کیه‌تی و پارتی هه‌تا بنا گۆێ خه‌یانه‌تن و مه‌له‌فه‌کانایان بۆنی خۆێنی کورد کۆژی لێ دێت و ده‌بێ له‌ دادگاکانی کوردستان دا محاکمه‌ بکرێن ، ئه‌گه‌ر چی ئێستا ئه‌وان بۆ خۆیان دادگاکانیش ، دادگاێی ئه‌که‌ن.
مام جه‌لال و کاک مه‌سعود به‌ هه‌ۆڵ و کۆششێکی زور عه‌ره‌به‌کانیان لێک نێزیک کرده‌وه‌ و قه‌ناعه‌تیان پێ هێنان که‌ له‌ سه‌ر ده‌ستور ڕێک بکه‌ون ، ئه‌و ده‌ستوره‌ی که‌ دواڕۆژی کورد و کوردستان ڕه‌ش ئه‌کات ، ته‌نێا به‌و شه‌رته‌ی ئه‌وان ده‌سه‌ڵاته‌کانیان بپارێزرێ.به‌ڵام یه‌ک چرکه‌ کاتی خۆیان ته‌رخان ناکه‌ن بۆ یه‌کگرتنه‌وه‌ی هه‌ولێر و سلێمانی.

هێشتا حکومه‌تی جه‌عفه‌ری له‌ ژێر گورزی کونه‌ به‌عسیه‌کان دایه‌ و شه‌و و ڕۆژی لێ تێک چوه‌ و هه‌م جه‌عفه‌ری و هه‌م ئیمریکا ، ئاماده‌ن جێگایه‌ک بده‌نه‌ به‌عسیه‌کان و له‌ ده‌سه‌ڵات دا به‌رشداریان بکه‌ن و بۆ ئه‌م کاره‌ش پشتگیری ته‌واوی مام جه‌لال و کاک مه‌سعودیان هه‌یه‌ ، حکومه‌تی عێراق ئه‌یه‌وی به‌ بیاوی به‌عسی بونه‌وه‌ ده‌سه‌ڵاتی حکومه‌ته‌کانی کوردستان که‌م کاته‌وه‌ و ده‌خاله‌ت له‌ باشوری کوردستان دا بکات.
له‌ حه‌وتوی ڕابردوو دا وه‌زاره‌تی ناوخۆێی عێراق دوو لیستی داوه‌ته‌ یه‌کیه‌تی و پارتی که‌ ئه‌و که‌سانه‌ ناویان له‌و لیستانه‌ دا هاته‌وه‌ و له‌ دام و ده‌زگاکانی باشوری کوردستان دا کار ده‌که‌ن ، له‌ کاره‌کانیان وه‌ده‌ر بنرێن و بیانوشیان بۆ ئه‌و کاره‌ ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌و که‌سانه‌ کۆنه‌ به‌عسی بوون.

سه‌یر له‌وه‌ دا نیه‌ که‌ کۆنه‌ به‌عسی له‌ ناو دام ده‌زگاکانی حکومه‌تی کوردستان دا هه‌بێ ، سه‌یر له‌وه‌ دایه‌ که‌ ئه‌وانه‌ی به‌عسی ڕاسته‌قینه‌ بوون و مه‌له‌فیان هه‌یه‌ گه‌وره‌ترین دسه‌ڵاتیان هه‌یه‌ و هه‌ر ئێستا کۆنه‌ به‌عسیه‌کان مشاوره‌ سه‌ره‌کیه‌کانی سه‌روک کۆماری عێراق و سه‌ره‌ک ورزیرانی ئه‌و وه‌ڵاته‌ن ، به‌ڵام که‌سانێکی دیکه‌ به‌ بیانوی به‌عسی بونه‌وه‌ ده‌ر بکرێن. ئه‌گه‌ر جه‌عفه‌ری و حکومه‌ته‌که‌ی مه‌رامی گڵاویان نیه‌ و نایانه‌وێ سه‌روه‌ری ده‌سه‌ڵاتی کوردی پێشێل بکه‌ن ، بۆچی له‌ لای خۆیانه‌وه‌ ده‌س به‌ خاوێن کردنه‌وه‌ ناکه‌ن.
به‌داخه‌وه‌ سه‌رانی کورد و سه‌رکرده‌ی حیزبه‌کانیان ئه‌وه‌نده‌ پاشوه‌یان پیسه‌ و مه‌لفیان له‌ لای ئه‌م و ئه‌و هه‌یه‌ ناتوانن ناوچه‌ی ژێر ده‌سه‌ڵاتی خۆشیان بپارێزن و مل بۆ هه‌مو داوایه‌کی نابه‌جێ دا ئه‌نه‌وێنن. ئه‌گه‌ر قه‌راره‌ کۆنه‌ به‌عسی سزا بدرێن یان ده‌س نیشان بکرێن ، ئه‌وا ده‌بێ حکومه‌تی کوردستان و وه‌زاره‌ته‌کانی پێوه‌ندیدار به‌و کارانه‌وه‌ بکه‌ونه‌ کار و جێگای شه‌رمه‌زایه‌ که‌ له‌ به‌غداوه‌ ده‌ستوریان پێ بدرێ و بێ ئه‌ملا و ئه‌ولا جێ به‌ جێی بکه‌ن.

ئه‌مکاره‌ی جه‌عفه‌ری و عێراقیه‌کان سه‌ره‌تای ده‌س پێ کردنی شه‌ڕه‌ دژی گه‌لی کورد به‌ ناوی به‌عسی بون و شتی له‌و بابه‌ته‌وه‌ و به‌یانی ئه‌توانن به‌ تاوانی یارمه‌تی دانی له‌شکری بێگانه‌ ، وه‌ک هاوکاری کردنی سپای تورک و ئێرانی ، داوای محامکه‌ کردنی که‌سانی دیکه‌ بکه‌ن و هه‌روه‌ها هیچ دوور نیه‌ که‌ وه‌زاره‌تی ناخۆ و دادی عێراقی ده‌عوا له‌ سه‌ر نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆکی حکومه‌تی پارتیش قه‌ید بکه‌ن و به‌مجوره‌ داوای هه‌ڵوه‌شانه‌وی حکومه‌تی کوردستان بکه‌ن و بیانوشیان هاوکاری کردن و بازرگانی کردنی هاو به‌شی نێچیر و عوده‌ی سه‌دام بێت.

له‌ لایه‌کی تره‌وه‌ ده‌سه‌ڵاتی یه‌کیه‌تی و پارتی به‌ بیانوی داواکاری حکومه‌تی عێراقیه‌وه‌ بۆ تاوانبار کردنی مخالفانی خۆیان هه‌وڵ ئه‌ده‌ن که‌ که‌سانی ڕه‌خنه‌گر و خاوه‌ن که‌سایه‌تی وه‌ده‌ر نێن و بێده‌نگیان که‌ن. له‌ کاتێک دا که‌ تا ئه‌و کاته‌ی هێز و گۆڕم تێ دا بێ له‌ سه‌ر خه‌یانه‌تی ناوخۆێی ئه‌نوسم و که‌سانی خۆ کۆژ ڕێسوا ئه‌که‌م ، ئاماده‌م بچمه‌ سه‌نگه‌ری پاراستنی هه‌ر کوردێکه‌وه‌ به‌ هه‌ر بیانو و له‌ ژێر هه‌ر دروشمێک دا بێت ، که‌ بکه‌وێته‌ به‌ر په‌لاماری حکومه‌تی عێراقی و داوام ئه‌وه‌یه‌ که‌ حکومه‌ته‌کانی هه‌ولێر و سلێمانی مل بۆ داوای عه‌ره‌به‌کان دا نه‌نه‌وێنن و هه‌وڵ بده‌ن ده‌سه‌ڵات و یاسای کوردستان سه‌روه‌ر بێت.

ئه‌گه‌ر قه‌رار بێ که‌سێک به‌ تاوانی هاوکاری سه‌دام و به‌عس ده‌رکرێ و سزا بدرێ ئه‌وا بێگۆمان له‌ پێش هه‌مو که‌سێک دا ده‌بێ مه‌سعود بارزانی ، نێچیرڤا بارزانی ، سامی عه‌بدولڕه‌حمان ، فرانسوا حه‌ریری ، جه‌لال تاڵه‌بانی ، سه‌عدی پیره‌ و ... ئه‌وانه‌ بن که‌ له‌ سه‌رکردایه‌تی سیاسی حیزبه‌کان دان ، نه‌ک ماموستای زانکو و قوتابخانه‌ و که‌سانی نه‌خۆێنده‌راو و بێ ده‌سڵات.

050901