کۆماری کوردستان کۆماری ئازادی و دیموکراسی
کۆماری کوردستان کۆماری ئازادی و دیموکراسی
هیوا گوڵ محهمهدی
یهکێک له دهرسه ههره گرینگهکانی ڕاگهیاندنی کۆماری کوردستان له لایهن پێشهوا قازی محهمهدهوه بڕوا به خۆ بونه .
له کاتێک دا که کوردستان له بارێکی ئاستهم و نالهباری ئابوری و کۆمهڵگای مروڤایهتی قوربانی شهڕی دنیاگر بون ، پێشهوا قازی محهمهد و یارانی ئاڵای کوردستانیان ههڵکرد و بانگی دهسهڵاتی کوردیان دا و ههوڵی وهدهس خستنی ناسنامهی کوردی و ئازادی کوردستان وهک بڕوایهکی پۆڵاین بو به ئامانجیان. ئهوکاته که پێشهوا قازی محهمهد له چوارچرای مههاباد دامهزراندنی کۆماری کوردستانی ڕاگهیاند ، تهنیا بهشێکی بچوکی ڕۆژههڵاتی وهڵاتی به دهستهوه بو. بێگومان لهبهر هاتنی هێزی هاوپهیمانان له چهند قۆڵهوه ڕۆژههڵاتی کوردستان بوبوه دوو بهش ، بهشێکی کهوتبوه بهر دهست هێزهکانی ئینگلیز که تا سنوری دیواندهره ئههات و بهشهکهی دیکهشی له لایهن هێزهکانی ڕوسهوه کونتروڵ ئهکرا و ئهو بهشهش تا نێزیک شاری سهقز بو.
له ڕاستی دا دهبێ بڵێن ئهو ناوچهیهی کۆماری تێدا دامهزرا تهنیا مههاباد و بۆکان و بانه بو. کهوا بو ئهگهر بڕوا به خۆ بونی پێشهوا و هاڤاڵهکانی نهبایه کهس نهیدهوێرا بڕیارێکی ئاوا جیدی بدات و خۆ له قهیرانێکی ئاوا بههاۆێ.
بهڵام پێشهوا قازی محهمهد ئهیزانی که لهو ههل و مهرجه دا چهسپاندنی مافی گهلی کورد له لای هێزهکانی بێگانه و بنیاتنانی ههستی نهتهوهێی له لای کوردان دهبنه بناغهی بون و بهردوامیشی دهبێته هوی پهرهپێدان و فراوانترکردنی ناوچهکانی کوردستان و مهڵبهندی حوکمڕانی حکومهتی کوردستان. پێشهوا قازی و هاوبیرهکانی لهو کاته دا هیچ پێویستیان به پله و پایه نهبو ، تهنانهت له سهروهت و سامانی خۆشیان خسته خزمهت جهڵانهوه و کۆمارکهیهوه.
ئهوهی وای لێ کردن که ئهو کۆماره له ناوچهیهکی بچوک و ئاستهم دا دامهزرێنن دڵسۆزی نهتهوه و وهفاداریان به نیشتمان بو. پێشهوا قازی محهمهد مروڤێکی ئاینی سهرف نهبو ، بهڵکو کوردێکی خاوهن ههستی نهتهوهێی و مروڤێکی ڕوشنبیر و خاوهن تهگبیر و دڵفراوان بو.
ئاواتی وهدی هێنانی ئازادی کوردستان و دهسهڵاتی کوردی له پێشکهوتنی کۆمهڵگا و به تایبهتی بهشداری ژنان و لاوان و خۆ پهروهرده کردن وخۆیندن دا ئهبینیت و ههربویه له ماوهی یازده مانگ دهسهڵاتی دا ئهوهندنهی خزمهت بهو بهشانه کرد که پاش شهست ساڵ هێشتا نهوهکانی دوای خۆی نهیانتوانیهوه بیکهن یان بهو ئهندازه و بهو جوهری ئهو سهردهمهیان نهکردوه.
له لای پێشهوا یهک بهرژهوهندی بۆ پاراستن ههبو ئهویش بهرژهوهندی گهل ، بهڵام له لای پارتهکانی ئێستا و تهنانهت حیزبهکهی پێشهواشهوه بهرژهوهندی خۆیان یهکهم و کۆتاێیه. پێشهوا ههوڵێکی زوری دا که ناکۆکی نێوان عهشیرهکان نههێڵێ و به دڵێکی فراوانهوه کوردی بهشهکانی دیکهی کوردستانی له باوهش دهگرت و تا دواکاتهکانی ژیانی به خاوهن ماڵی ئهناساندن و له دهسڵاتدا بهشداری ئهکردن ، بهڵام بهداخهوه ئێستا دوای ئهوه بهشێک له کوردستان ئازاده و میوانه خاوهن ماڵهکانی ئهو کاته دهسهڵاتیان ههیه بیرهێنانهوهی ئهو کۆماره به پیز و بهرهکهت و پڕ له سهروهری و شانازیه یاساغ و بڤهیه.
کۆماری کوردستان تهنیا دهسهڵاتێکی ئاساێی نهبو ، بهڵکو سیستهمێکی سیاسی کۆمهڵاتی دیموکراتیک و پێشکهوتونخۆاز بو. له ماوهی ئهو یازده مانگه دا مافی ئازهری ، فارس ، جولهکه ، ئاسوری و کهمه نهتهوهکانی دیکهی ژێر حوکمڕانی کۆمار پارێزرا و ئهو ئیمکاناتهی که به کوردهکان بدرایه ئهوانیش لێی بهرخوردار بون. زور لایهنی دیکهی کۆمار ههیه که مروڤ ئهتوانی باسیان بکات و جێگای شانازین که من لێره دا نامهوی له سهریان بڕۆم ، ئهوهی بۆ من گرینگه و ئێستا وهک شهست ساڵ بهر له ئێستا لهو کۆماره ساوا و جوانهمهرگه ئهڕوانم دهبینم گهورهترین دوژمنی کۆمار نه شای ئێران ، نه ئینگلیز و نه هیچ هێزێکی دیکهی دهرهکی بو ، بهڵکو کورد خۆی و بهس...
ئهو سهرک عهشیره کۆنهپهرهست و سهرشۆڕانهی که خهیانهتیان به کۆمار کرد ، نهوهکانی دواێی خۆیان له ناسنامهی نهتهوهێی ، ئازادی ، سهروهری و پهروهرده و پێشکهوتن بێ بهش کرد. ئهگهر لهو کاته دا پێشهوا قازی محهمهد و یارانی له مههاباد ئاڵای کوردستانیان ههڵکرد و به ڕۆاڵهت ڕوسیهش به ڕهسمی ناسین ، کرماشان ، سنه ، کامیاران ، جوانڕو و شارهکانی دیکهی ڕۆژههڵات سهریان ههڵدایه و پشتیوانیان لێ بکردایه بێگومان نه پێشهوا و نه کۆمار له بهین نهدهچون و چارهنوسی ئێمهش ئهمڕۆ به جورێکی دیکه دهبو.
بهداخهوه شهست ساڵ دوای ئهو تهجروبه شیرن و تاڵه هێشتا هیچ دهرسێکیمان وهر نهگرتوه و هیچ لهو ههڵه و کهموکۆڕیانه فێر نهبوین. هێشتا ههر به ههمان ئهقڵ و بیر کردنهوه و تێگهیشتنی شهست ساڵ بهر له ئێستا ههڵس و کهوت و ههڵۆێست ئهگرین ، ئهگهر ئهو کاته سهرۆک عهشیرهتهکان بۆ بهرژهوهندی تاک و بنهماڵهی خۆیان یهکیان نهدهگرت و ئاویان به ئاشی دوژمن و داگیرکهر دا ئهکرد ئهمڕۆ به شێوهی ڕکخستن و به ناوی حیزب و به بهرنامهی سیاسی و جیاوازهوه ههمان پێوهن له پێی گهل دهکهین و نه له دنیا تێ دهگهین ، نه ههل و دهرفهتهکان ئهناسین و نه ههڵۆێستی به جێ و هاوچهرخ دهگرین.
دهبا به گێانێکی کوردانه و به له خۆبردووێی پێشهوا و قازیهکانی هاوڕێ و هاوبیرهکانیان له کێشهکهمان بڕوانین و لهگهڵ یهک دڵسۆز و لهبهرانبهر دوژمن دا سهربهرز بین. دهبا پێشهوا و ههڤاڵهکانی بکهینه سهرمهشقی بیری نهتهوهێی و نیشتمان خۆشهویستی و ڕێگاکهیامن درێژه پێ بدهین و ئامانج و ئاواتهکانیان وهدی بێنین.
060122
هیوا گوڵ محهمهدی
یهکێک له دهرسه ههره گرینگهکانی ڕاگهیاندنی کۆماری کوردستان له لایهن پێشهوا قازی محهمهدهوه بڕوا به خۆ بونه .
له کاتێک دا که کوردستان له بارێکی ئاستهم و نالهباری ئابوری و کۆمهڵگای مروڤایهتی قوربانی شهڕی دنیاگر بون ، پێشهوا قازی محهمهد و یارانی ئاڵای کوردستانیان ههڵکرد و بانگی دهسهڵاتی کوردیان دا و ههوڵی وهدهس خستنی ناسنامهی کوردی و ئازادی کوردستان وهک بڕوایهکی پۆڵاین بو به ئامانجیان. ئهوکاته که پێشهوا قازی محهمهد له چوارچرای مههاباد دامهزراندنی کۆماری کوردستانی ڕاگهیاند ، تهنیا بهشێکی بچوکی ڕۆژههڵاتی وهڵاتی به دهستهوه بو. بێگومان لهبهر هاتنی هێزی هاوپهیمانان له چهند قۆڵهوه ڕۆژههڵاتی کوردستان بوبوه دوو بهش ، بهشێکی کهوتبوه بهر دهست هێزهکانی ئینگلیز که تا سنوری دیواندهره ئههات و بهشهکهی دیکهشی له لایهن هێزهکانی ڕوسهوه کونتروڵ ئهکرا و ئهو بهشهش تا نێزیک شاری سهقز بو.
له ڕاستی دا دهبێ بڵێن ئهو ناوچهیهی کۆماری تێدا دامهزرا تهنیا مههاباد و بۆکان و بانه بو. کهوا بو ئهگهر بڕوا به خۆ بونی پێشهوا و هاڤاڵهکانی نهبایه کهس نهیدهوێرا بڕیارێکی ئاوا جیدی بدات و خۆ له قهیرانێکی ئاوا بههاۆێ.
بهڵام پێشهوا قازی محهمهد ئهیزانی که لهو ههل و مهرجه دا چهسپاندنی مافی گهلی کورد له لای هێزهکانی بێگانه و بنیاتنانی ههستی نهتهوهێی له لای کوردان دهبنه بناغهی بون و بهردوامیشی دهبێته هوی پهرهپێدان و فراوانترکردنی ناوچهکانی کوردستان و مهڵبهندی حوکمڕانی حکومهتی کوردستان. پێشهوا قازی و هاوبیرهکانی لهو کاته دا هیچ پێویستیان به پله و پایه نهبو ، تهنانهت له سهروهت و سامانی خۆشیان خسته خزمهت جهڵانهوه و کۆمارکهیهوه.
ئهوهی وای لێ کردن که ئهو کۆماره له ناوچهیهکی بچوک و ئاستهم دا دامهزرێنن دڵسۆزی نهتهوه و وهفاداریان به نیشتمان بو. پێشهوا قازی محهمهد مروڤێکی ئاینی سهرف نهبو ، بهڵکو کوردێکی خاوهن ههستی نهتهوهێی و مروڤێکی ڕوشنبیر و خاوهن تهگبیر و دڵفراوان بو.
ئاواتی وهدی هێنانی ئازادی کوردستان و دهسهڵاتی کوردی له پێشکهوتنی کۆمهڵگا و به تایبهتی بهشداری ژنان و لاوان و خۆ پهروهرده کردن وخۆیندن دا ئهبینیت و ههربویه له ماوهی یازده مانگ دهسهڵاتی دا ئهوهندنهی خزمهت بهو بهشانه کرد که پاش شهست ساڵ هێشتا نهوهکانی دوای خۆی نهیانتوانیهوه بیکهن یان بهو ئهندازه و بهو جوهری ئهو سهردهمهیان نهکردوه.
له لای پێشهوا یهک بهرژهوهندی بۆ پاراستن ههبو ئهویش بهرژهوهندی گهل ، بهڵام له لای پارتهکانی ئێستا و تهنانهت حیزبهکهی پێشهواشهوه بهرژهوهندی خۆیان یهکهم و کۆتاێیه. پێشهوا ههوڵێکی زوری دا که ناکۆکی نێوان عهشیرهکان نههێڵێ و به دڵێکی فراوانهوه کوردی بهشهکانی دیکهی کوردستانی له باوهش دهگرت و تا دواکاتهکانی ژیانی به خاوهن ماڵی ئهناساندن و له دهسڵاتدا بهشداری ئهکردن ، بهڵام بهداخهوه ئێستا دوای ئهوه بهشێک له کوردستان ئازاده و میوانه خاوهن ماڵهکانی ئهو کاته دهسهڵاتیان ههیه بیرهێنانهوهی ئهو کۆماره به پیز و بهرهکهت و پڕ له سهروهری و شانازیه یاساغ و بڤهیه.
کۆماری کوردستان تهنیا دهسهڵاتێکی ئاساێی نهبو ، بهڵکو سیستهمێکی سیاسی کۆمهڵاتی دیموکراتیک و پێشکهوتونخۆاز بو. له ماوهی ئهو یازده مانگه دا مافی ئازهری ، فارس ، جولهکه ، ئاسوری و کهمه نهتهوهکانی دیکهی ژێر حوکمڕانی کۆمار پارێزرا و ئهو ئیمکاناتهی که به کوردهکان بدرایه ئهوانیش لێی بهرخوردار بون. زور لایهنی دیکهی کۆمار ههیه که مروڤ ئهتوانی باسیان بکات و جێگای شانازین که من لێره دا نامهوی له سهریان بڕۆم ، ئهوهی بۆ من گرینگه و ئێستا وهک شهست ساڵ بهر له ئێستا لهو کۆماره ساوا و جوانهمهرگه ئهڕوانم دهبینم گهورهترین دوژمنی کۆمار نه شای ئێران ، نه ئینگلیز و نه هیچ هێزێکی دیکهی دهرهکی بو ، بهڵکو کورد خۆی و بهس...
ئهو سهرک عهشیره کۆنهپهرهست و سهرشۆڕانهی که خهیانهتیان به کۆمار کرد ، نهوهکانی دواێی خۆیان له ناسنامهی نهتهوهێی ، ئازادی ، سهروهری و پهروهرده و پێشکهوتن بێ بهش کرد. ئهگهر لهو کاته دا پێشهوا قازی محهمهد و یارانی له مههاباد ئاڵای کوردستانیان ههڵکرد و به ڕۆاڵهت ڕوسیهش به ڕهسمی ناسین ، کرماشان ، سنه ، کامیاران ، جوانڕو و شارهکانی دیکهی ڕۆژههڵات سهریان ههڵدایه و پشتیوانیان لێ بکردایه بێگومان نه پێشهوا و نه کۆمار له بهین نهدهچون و چارهنوسی ئێمهش ئهمڕۆ به جورێکی دیکه دهبو.
بهداخهوه شهست ساڵ دوای ئهو تهجروبه شیرن و تاڵه هێشتا هیچ دهرسێکیمان وهر نهگرتوه و هیچ لهو ههڵه و کهموکۆڕیانه فێر نهبوین. هێشتا ههر به ههمان ئهقڵ و بیر کردنهوه و تێگهیشتنی شهست ساڵ بهر له ئێستا ههڵس و کهوت و ههڵۆێست ئهگرین ، ئهگهر ئهو کاته سهرۆک عهشیرهتهکان بۆ بهرژهوهندی تاک و بنهماڵهی خۆیان یهکیان نهدهگرت و ئاویان به ئاشی دوژمن و داگیرکهر دا ئهکرد ئهمڕۆ به شێوهی ڕکخستن و به ناوی حیزب و به بهرنامهی سیاسی و جیاوازهوه ههمان پێوهن له پێی گهل دهکهین و نه له دنیا تێ دهگهین ، نه ههل و دهرفهتهکان ئهناسین و نه ههڵۆێستی به جێ و هاوچهرخ دهگرین.
دهبا به گێانێکی کوردانه و به له خۆبردووێی پێشهوا و قازیهکانی هاوڕێ و هاوبیرهکانیان له کێشهکهمان بڕوانین و لهگهڵ یهک دڵسۆز و لهبهرانبهر دوژمن دا سهربهرز بین. دهبا پێشهوا و ههڤاڵهکانی بکهینه سهرمهشقی بیری نهتهوهێی و نیشتمان خۆشهویستی و ڕێگاکهیامن درێژه پێ بدهین و ئامانج و ئاواتهکانیان وهدی بێنین.
060122
***********************************************************
دکتررؤیا طلوعی
(عضو کانون زنان کرد مدافع صلح و حقوق بشر)
بدنبال حوادث خونین و پر تنش تابستان هشتاد و چهار در مناطق کرد نشین ایران،که از شکنجه و قتل شوانه قادری جوان مهابادی آغاز شده وبه اعتراضات مسالمت آمیز مدنی شهروندان کرد در سراسر مناطق کرد نشین انجامید،پاسخ حاکمیت باز هم سرکوب و کشتار و دستگیری و شکنجه و محاکمه مردم کرد بود. قتل جوانان کرد بدست نیروهای مسلح نظام همچنان ادامه یافت و نام شیرکو امینی و چند جوان دیگر به لیست سیاه کشتار اضافه شد.لیستی که سالهای سال است با خون و نام جوانان کرد طویلتر و طویلتر میشود.هنگامی که از تداوم ستم وزندانی شدن و کشتار جوانانمان سخن میگوییم* و در عصر جهانی شدن صدای مظلومیت ملتمان را به گوش جهانیان میرسانیم با کمال وقاحت به جرم نشر اکاذیب علیه نظام محاکمه میگردیم در حالیکه عمل ما فقط نشر حقایق در مورد مردم کرد بودهاست.
براستی ریشه اعتراضات تابستان امسال و سایر اعتراضات کردها چیست و آیا با محاکمه ، سرکوب ، کشتار ، شکنجه و به سکوت واداشتن ما میتوان این ریشه را از بن کند؟
(عضو کانون زنان کرد مدافع صلح و حقوق بشر)
بدنبال حوادث خونین و پر تنش تابستان هشتاد و چهار در مناطق کرد نشین ایران،که از شکنجه و قتل شوانه قادری جوان مهابادی آغاز شده وبه اعتراضات مسالمت آمیز مدنی شهروندان کرد در سراسر مناطق کرد نشین انجامید،پاسخ حاکمیت باز هم سرکوب و کشتار و دستگیری و شکنجه و محاکمه مردم کرد بود. قتل جوانان کرد بدست نیروهای مسلح نظام همچنان ادامه یافت و نام شیرکو امینی و چند جوان دیگر به لیست سیاه کشتار اضافه شد.لیستی که سالهای سال است با خون و نام جوانان کرد طویلتر و طویلتر میشود.هنگامی که از تداوم ستم وزندانی شدن و کشتار جوانانمان سخن میگوییم* و در عصر جهانی شدن صدای مظلومیت ملتمان را به گوش جهانیان میرسانیم با کمال وقاحت به جرم نشر اکاذیب علیه نظام محاکمه میگردیم در حالیکه عمل ما فقط نشر حقایق در مورد مردم کرد بودهاست.
براستی ریشه اعتراضات تابستان امسال و سایر اعتراضات کردها چیست و آیا با محاکمه ، سرکوب ، کشتار ، شکنجه و به سکوت واداشتن ما میتوان این ریشه را از بن کند؟