تێرونینێک له شێوازی پیرۆزکردنی نه‌ورۆز و ئه‌رکه هه‌نوکه‌ییه‌کان
تێروانینێک له شێوازی پیرۆزکردنی نه‌ورۆز و ئه‌رکه هه‌نوکه‌ییه‌کان
ئه‌مساڵیش جه‌ژنی نه‌ورۆز هاته‌وه، ڕوژێکی نوێ و ساڵێکی نوێ و سانی وه‌رزان وه‌رزی به‌هار، وه‌رزی ژیانه‌وه‌ی سروشت و مرۆڤ، وه‌رزی نوێبوونه‌وه، جارێکی دیکه به خۆشی و به‌هاته‌وه.
له‌مێژ ساڵه نه‌ورۆز وه‌ک بۆنه‌یه‌کی نه‌ته‌وه‌یی کوردان وه‌ک جه‌ژنی ژیانه‌وه‌ی سروشت، وه‌ک سه‌ره‌تای گه‌ڕانه‌وه‌ی هیوای ژیان بۆ مه‌ڕدارو ئاژه‌ڵدارانی کوردستان، مینا نوێبوونه‌وه‌یا ساڵا نووا کوردی ژلاێین کوردانه‌وه دێته پیرۆز کردن. به‌درێژایی مێژوو هیچ کۆسپێک نه‌یتوانیوه ڕێ له پیرۆزکردنی ئه‌م جه‌ژنه نه‌ته‌وه‌ییه بگرێ و ڕۆڵه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان له زاری باوباپیران و پێشینیانه‌وه وه‌چه دوای وه‌چه گه‌وره‌یی و پیرۆزی ئه‌م جه‌ژنه‌و په‌یام و گرنگی ڕۆژی نه‌ورۆزی کورده‌واریان گواستۆته‌وه و نه‌یان هێشتوه بفه‌وتێ و نه‌مێنێ. له پاڵ ئه‌وه‌شدا له کۆنه‌وه دوژمنان و نه‌یارانی ئه‌م نه‌ته‌وه هه‌وڵی ئه‌وه‌یان داوه به فێڵ و ده‌هۆو دروستکردنی مێژوی ناڕاست خاوه‌نداریه‌تی ئه‌م جه‌ژنه له کورد بستێننه‌وه و بیکه‌نه هی خۆیان. گه‌رچی له هێندێک بورادا ئه‌وان توانیبێتیان سه‌رکه‌ون به‌ڵام نه‌یانتوانیوه به‌رزی و پیروزی و خۆشه‌ویستی ئه‌م ڕۆژه له ناو دڵو ده‌روونی تاکی کورددا ده‌ربهێنن و له هزرماندا بیسڕنه‌وه. له‌سه‌ده‌ی ڕابردوودا ئه‌م هه‌وڵه نه‌زۆک و دوژمانه‌یه له لایه‌ن داگیرکه‌رانی کوردستانهوه گوڕێکی دیکه‌ی پێدراو شێوازێکی دیکه‌یان گرته‌به‌ر بۆ ئه‌وه‌ی کورد له پیرۆزکردنی ئه‌م جه‌ژنه دور بخه‌نه‌وه. ئه‌وان که خاکه‌که‌یان داگیر کردبووین، ده‌یان ویست که‌لتوور و زمان و شانازییه‌کانیشمان داگیر بکه‌ن و تاڵانی بکه‌ن و له ئێمه‌شی به‌ربه‌ست بکه‌ن. ڕێگربوون له په‌یڤین به‌زمانی کوردی، ڕێگربوون له پیرۆزکردنی نه‌ورۆز و ڕێگربوون له هه‌ر شتێک که پێوه‌ندی به‌کورده‌و بوو. به شێوه‌یه‌ک که سه‌ده‌ی ڕابردو، سه‌ده‌ی جینۆسایدو قڕکردنی کورد له‌هیچ هه‌وڵێک ته‌نه‌خیان نه‌کردو نه‌پرینگانه‌وه. ئه‌وان له‌م هه‌وڵه‌شیاندا شکستیان هێناو ناکام مانه‌وه. له ڕاستیدا پیره‌مێرد، هۆنه‌ری مه‌زنی کورد به هۆنینه‌وه‌ی سرودی ئه‌مڕۆژی ساڵی تازه‌یه نه‌ورۆزه هاته‌وه- جه‌ژنێکی کۆنی کورده به‌خۆشی و به‌هاته‌وه، گوڕو تینێکی زیاتری دایه‌وه به به‌ره‌نگار بوونه‌وه له ئاست هه‌وڵی نه‌یاراندا و له‌وڕۆژه‌وه ئه‌و سروده بۆته وێردی زمانی پیرو لاوو زارۆکی کورد.
داگیرکه‌ران و دوژمنانی شایی و خۆشی له کوردستان که تا ئه‌وکات نه‌یانتوانیبوو ڕێ له شاییه‌کانی نه‌ورۆز بگرن ده‌هۆو هه‌وڵێکی ترسه‌نۆکانه‌و ڕێبازێکی نامرۆڤانه‌یانه‌ی دیکه‌یان گرته‌به‌ر. ئه‌ویش ئه‌وه بوو که گشت تاوانه نامرۆڤایه‌تیانه‌کانیان له ده‌وروبه‌ری ڕۆژی نه‌وروزو نوێبوونه‌وه‌ی ساڵدا ئه‌نجام بده‌ن و به‌مه‌ش ڕۆژانی نه‌وروزو سه‌ره‌تای ساڵی نوێی کورده‌واری و به‌هاری ڕازاوه‌ی کوردستان بکه‌نه ڕۆژی ماته‌مین و گریان و دۆژدامان‌و واڵاییه‌کی پڕ له بێهیوایی بئافرێنن. ده‌یان تاوانی نامرۆڤانه‌و ترسه‌نۆکانه‌یان دژی ئه‌م نه‌ته‌وه جێبه‌جێکرد بۆ ئه‌وه‌ی سه‌ره‌نجام به‌چۆکماندا بێنن. به‌ڵام ئه‌وان له‌وه‌ی بێ ئاگابوون و هێشتا تێنه‌گیشتبوون که ئه‌م گه‌له نه‌به‌ردو دلێره شایی و خۆشیه‌کانیشی وه‌ک چه‌کێک له‌دژی داگیرکردن به‌کار ده‌هێنێ و به‌مه‌ش ڕاوه‌ستاوی و خۆڕاگری خۆی به ڕووی نه‌یاراندا ده‌داته‌وه. له‌وه‌ش زیاتر جه‌ژنی نه‌ورۆز له‌سه‌ده‌ی ڕابردوودا بوو به ڕۆژی سه‌رهه‌ڵدان و گوتنی نا به داگیرکردن و تواندنه‌وه. ڕۆژانی نه‌ورۆز ئه‌و ڕۆژانه بوون و تائێستاش له پارچه داگیرکراوه‌کانی کوردستان هه‌رهه‌ن که دیمه‌نێکی پڕ له خرۆشی جه‌ماوه‌ری و نوێبوونه‌وه‌ی گیانی سه‌ر هه‌ڵدانی به‌شاییه‌کانی نه‌ورۆز به‌خشیوه‌و ئه‌مه‌ش زیاتر داگیرکه‌ران و نه‌یارانی بێهیواو بێ ئاکام کردوه.
پاش ڕاپه‌ڕینی باشوری کوردستان، و به‌تایبه‌ت له چوار پێنج ساڵی ڕابردووداو دوای کۆتایی هاتنی شه‌ڕی دزێوی خۆکوژی، نه‌ورۆز ڕه‌نگو بۆنێکی دیکه‌ی پێدراوه‌و ساڵ دوای ساڵیش دیمه‌نه‌کانی به‌ڕێوه چونی ئه‌م جه‌ژنه جوانتر و ڕازاوه‌تر ده‌بن. به‌ڵام ئه‌م نه‌ورۆزه‌ی ئه‌مساڵ جیاوازیه‌کی فره دیاری له‌گه‌ڵ نه‌ورۆزه‌کانی دیکه هه‌یه. ئه‌ویش له به‌ر ئه‌وه‌ی خاکی باشوری کوردستان به‌ته‌واوی ئازادو ڕزگاره‌و هه‌رچه‌ند هێشتا هه‌مووی شارو باژێرۆکه‌کان نه‌کوتونه سنوری به‌ڕێوه‌به‌ری ده‌سه‌ڵاتی کوردستانهوه، به‌ڵام نه‌مانی دیکتاتۆڕیه‌ت و سه‌رکه‌وتنه‌کانی کوردستان له هه‌ڵبژاردن و که‌شوهه‌وای تاڕاده‌یه‌کی زۆر ئارام و جێی هیوا، جیاوازیه‌کانی ئه‌مساڵی به‌ڕونی خویا کردوه. له پارچه داگیرکراوه‌کانی کوردستانیش کاریگه‌ری سه‌رکه‌وتنه‌کانی باشوریان له‌سه‌ره‌و له‌گه‌ڵ ده‌ربڕینی خۆشی و شایی له‌م ڕۆژه‌دا خۆشی و خرۆشێکی دیار به دیمه‌نه‌کانی به‌ڕێوه بردنی نه‌ورۆزه‌وه ده‌بینرێ و سهرهڕای زۆرداری و داپڵۆسین و ڕێگرتنه‌کان جه‌ماوه‌ر به گه‌وره‌و بچوک و ژن و مێره‌وه، هه‌ر له قامیشلۆو کۆبانه‌وه تاده‌گاته دێرسیم و ئامه‌دو له‌وێشه‌وه بۆ ورمێ و سنه‌و کرماشان گشت شارو گوندێکی کوردستان نه‌ورۆز به شێوازی جۆربه‌جۆر هاتۆته پیرۆز کردن.
له ده‌ره‌وه‌ی کوردستانیش و له هه‌ر شوێنێک کوردێکی لێبووبێت جه‌ژنی نه‌ورۆز پیرۆز کراوه. لێ سهرهڕای خرۆش و کوڵی ڕۆژانه‌ی ئه‌م جه‌ژنه مه‌زن و نه‌ته‌وه‌ییه، گه‌لێک دیارده‌ی ناشیرین و نابه‌جێ که له ڕۆژگاری ئه‌مڕۆدا ئیتر نابێ جێیان بێته‌وه، تاڕاده‌یه‌ک بوونه هۆی لێڵکردنی واڵایی و دۆخی نه‌ورۆزی کورده‌واری. له‌وه‌ش زێده‌تر ئه‌و گۆڕانکاریانه‌ی ئه‌مڕۆ که کوردستانی گرتۆته‌وه‌و و ئه‌و دۆخه‌ی که بۆ ڕۆڵه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان له باشور چێبوه ئه‌رکی نوێ ده‌خاته سه‌ر شانی هه‌موو ڕوناکبیران‌و نوسه‌ران و ڕاگه‌یه‌نه کوردییه‌کان و هه‌روه‌ها داموده‌زگا سیاسی و ڕۆشنبیریه‌کان به‌تایبه‌ت له باشوری کوردستان.
لێره‌دا، سه‌ره‌تا له‌مه‌ڕ دیارده نامۆو ناشیرینه‌كان چه‌ند نموونه‌یه‌ک باس ده‌که‌م و پاشان به کورتیش بێت له ئه‌رکه هه‌نووکه‌ییه‌کان که ده‌که‌وێته ئه‌ستۆمان ده‌‌دوێم. نه‌ورۆز به ئاگره‌وه جوانه‌وه و یه‌کێک له پێناسه‌کانی کوردیبونی ئه‌و ڕۆژه بۆ کورد ئاگره‌که‌یه‌تی. بێگومان ئه‌وه‌ی له‌بیرمانه هه‌موو ساڵێک له نه‌ورۆزدا له‌سه‌ر به‌رزترین لوتکه‌ی چیاکانی کوردستان و له ناو گوندو گه‌ڕه‌که‌کانی شاره‌کاندا، ئاگر کراوه‌ته‌وه و ڕێگرو کۆسپه‌کانیش نه‌یان توانیوه ڕێ له‌م کاره بگرن. ته‌نانه‌ت له‌بیرمانه که که‌مالیسته‌کان نه‌ورۆزو هه‌موو شتێکی کورده‌واریان به‌ربه‌ست کردبوو، به‌ڵام زه‌کیه ئه‌لکان، کیژه کوردی باکوری کوردستان به ئاگر به‌ردانه جه‌سته‌ی خۆی دڕی به تاریکیدا و له‌رزی خسته دڵی داگیرکه‌ران و ته‌زاندنی و له هه‌مانکاتدا له ناودڵ و ده‌روونی هه‌موو کورداندا ئاگری سه‌رهه‌ڵدانی داگیرساندوه. له دۆخێکی ناچاری و بۆ به‌رپه‌رچدانه‌وه و به ئامانجی به‌رنگاربوونه‌وه له قۆناخی به‌ره‌نگاریدا ئاگر کردنه‌وه به‌هه‌ر ئامرازێک ڕێیتێده‌چێ و پاساوی هه‌یه‌و تا ڕاده‌یه‌ک ئاساییه. به‌ڵام ئه‌مڕۆ به‌تایبه‌ت له باشوری کوردستان، که ئازادی و ئارامی و ته‌بایی تا ڕاده‌یه‌کی زۆر باڵی به‌سه‌ر ئه‌و به‌شه‌دا کێشاوه، کردنه‌وه‌ی ئاگر به تایهری ماشین، که دوکه‌ڵێکی ڕه‌ش و ڕه‌زا گرانی لێبه‌رزده‌بێته‌وه و بۆن و به‌رامێه‌کی ناخۆش و دژ به سڵامه‌تی زینده‌وه‌رو ژینگه‌ی لێ چێ ده‌بێ، نه‌ک هه‌ر پاساوی نیه‌و ڕێی تێناچێ، به‌ڵکو زیانهێنهرو ناشیرینیشه. له‌وه‌ش خراپتر له‌یه‌کێک له کلیپه‌کانی گۆرانی نه‌ورۆز تایهری ماشین له یه‌کێک له کاناڵه‌کان، بێده‌ربه‌ستانه نیشان ده‌درێ که بۆ ئاگری نه‌ورۆز کۆیان ده‌که‌نه‌وه. سه‌باره‌ت به‌م دیارده نامۆو ڕه‌زاگرانه وه‌ک ئه‌رکێکی ئه‌مڕۆیی پێویسته دامۆده‌زگا پێوه‌ندییداره‌کان و به‌تایبه‌ت وه‌زاره‌تی ڕۆشنبیری ڕێنمایی و ڕێنوینی بۆ جوانتر به‌ڕێوه‌بردنی ئه‌و جه‌ژنه‌و وه‌بیرهێنانه‌وه‌ی که‌لتورو نه‌ریته جوانه‌کانی نه‌ورۆز وه‌ئه‌ستۆ بگرێ وه‌بیر بهێنێته‌وه‌و ڕێ له‌و دیارده نامۆیه بگرێ. بێگومان گه‌ر به‌شێوه‌یه‌کی جوان ئه‌و ئاگره هه‌ڵبکرێ و له‌و شتانه که‌ڵک وه‌ربگیرێ که که‌مترین زیان به ژینگه ده‌گه‌یه‌نێ، هه‌م خزمه‌تێکه به‌ژینگه‌که‌مان و هه‌میش نه‌ورۆز جوانتر ده‌کات.
دیارده‌یه‌کی ناشیرینی دیکه‌ش، خواردنه‌وه‌ی ئه‌لکولیه له شوێنی ئاهه‌نگی نه‌وروز، به‌تایبه‌ت له ده‌ره‌و‌ی وڵات و به له‌به‌ر چاوگرتنی ئه‌وه‌ی که له‌منداڵی یه‌ک مانگه‌وه هه‌تا گه‌وره‌ساڵان، به‌شداری ئه‌م ئاهه‌نگانه‌ن. هه‌موو ساڵێک له ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات که خۆمان به تاراوگه‌ی ناو ده‌به‌ین و ڕۆژی نه‌ورۆزیش که یه‌کێک له‌و بۆنه نیشتمانیانه‌یه که هه‌موومان ده‌باته هۆڵێکه‌وه و پێکه‌وه کۆمانده‌کاته‌وه بۆ ئه‌وه‌ێ نه‌ورۆز پیرۆز بکه‌ین و به ڕوی یکدا پێبکه‌نین و گه‌ر ناکۆکی و نا ته‌باییه‌کیش هه‌بوو بێت له بیری بکه‌ین و جه‌ژنه پیرۆزه له یه‌کدی بکه‌ین، که‌چی به داخه‌وه ئه‌و دیارده‌یه زۆرجار بۆته هۆی نانه‌وه‌ی بشێوی و دڵ ڕه‌نجان و ته‌نانه‌ت بێڕێزی به که‌سانی دیکه. هه‌ندێک جار هه‌ندێکمان له جیاتی ئه‌وه‌ی توڕه‌یی و دڵگرانیه‌کانمان له‌یه‌كدی له بیر به‌رینه‌وه و به گیانی نه‌ورۆزیه‌وه بێینه ناو ئاهه‌نگی نه‌ورۆزه‌وه، هه‌رچی توڕه‌ییه‌کانمانه کۆیانده‌که‌ینه‌وه و ده‌یهێنینه ناو هۆڵی ئاهه‌نگی نه‌ورۆز و خۆاردنه‌وه‌ی که‌مێک ئه‌لکول ده‌که‌ینه بیانوی هه‌ڵڕشتنی توڕه‌ییه‌کانمان و ئه‌وه‌ی نه‌شیاوه‌ی گوتن و ده‌ربڕینه به زارماندا ده‌ریده‌که‌ین. به‌مجۆره له لایه‌ک ئاهه‌نگه‌که تێکده‌ده‌ین و له‌و لایدیکه‌شه‌وه جگه له‌وه‌ی دیمه‌نی خۆمان وه‌ک کورد له‌به‌ر چاوی میوانه ناکورده‌کان ناشیرین ده‌که‌ین به‌م کاره ده‌بینه هۆی دڵگرانی و بێزاری به‌شداران و ترسان و بێزاری منداڵه‌کانمان. زۆر به‌جێ و پێویسته که له‌و پێوه‌ندییه‌دا به‌خۆداچونه‌وه‌یه‌ک بکه‌ین و بیرێک له چاره‌سه‌ری بکه‌ینه‌وه. بۆ وێنه ده‌کرێ بڕیارێکی موکور بده‌ین که ئاهه‌نگه‌کانی نه‌ورۆز به بێ ئه‌لکهول به‌ڕێوه بچێ و ئه‌مه‌ش بکه‌ین به هێڵی سور. من له‌وه‌ی دڵنیام که زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی خواردنه‌وه‌ی ئه‌لکهوولی ده‌خۆنه‌وه خۆیان کۆنترۆڵ ده‌که‌ن و سنورو ڕاده‌ی خۆیان ده‌زانن، به‌ڵام گه‌لێک که‌س هه‌نه که هه‌روه‌ک ئاماژه‌م پێدا خواردنه‌وه‌ی که‌مێک ده‌که‌نه بیانوی هه‌ڵڕشتنی بوغزو توڕه‌یی و .... . بۆ تێکدانی ئاهه‌نگێک یان بێڕێزی و دڵگرانکردنی به‌شدارانیش ئاهه‌نگێکیش، که‌سێک به‌سه!
دیارده‌یه‌کی دیکه که‌می زانیاری له‌سه‌ر نه‌ورۆزو و نه‌ریته‌کانیه‌تی بۆیه‌ش له ڕۆژگاری ئه‌مڕۆدا شاره‌زایانی ئه‌و بواره‌و ده‌زگا په‌یوه‌ندییداره‌کان ئه‌رکی گرانیان له ئه‌ستۆیه. له کۆنه‌وه گه‌لێک نه‌ریت و که‌لتوری جوان له کورده‌واریدا هه‌بوون و له ڕۆژه‌کانی پێش و دوای نه‌ورۆزدا له هه‌ر ناوچه‌و ده‌ڤه‌رێک به‌که‌مێک جیاوازیه‌وه به‌ڕێوه چوون. به‌ڵام به‌هۆی دۆخی تایبه‌تی کوردستانهوه خه‌ریکن له‌بیر ده‌چنه‌وه. له نه‌ورۆزی ئه‌مساڵدا جگه له ئاورکردنه‌وه‌و شایی و سه‌یران که‌ناڵه کوردییه‌کان(کوردستان و کوردسات) شتێکی دیکه‌یان نیشان نه‌دا. که ئه‌وه‌ش شتێکی نه‌شیاوه‌و به زیانی که‌لتورو ناسنامه‌ی نه‌ورۆزی کورده‌واریه‌و گه‌ره‌که نه‌هێڵین له بیربچنه‌وه. ڕه‌نگه باشترین ڕێگا سه‌ره‌تا هه‌ر نوسینه‌وه‌ی ئه‌و نه‌ریتوو که‌لتورانه و بڵاوکردنه‌وه‌یان بێت و تێئاخنینیان له وانه‌کانی خوێندن بێت. له‌وه‌ش زیاتر کۆکردنه‌وه‌ی هه‌موو وته‌و ئه‌فسانه‌و ڕاستیه‌کان و نه‌ریت تایبه‌تیه‌کانی نه‌ورۆز له په‌ڕتوکێکدا به ناوی نه‌ورۆز نامه(دیاره ناو هه‌رشتێک بێت گرنگ ئه‌وه‌یه نێوه‌ڕۆکه‌که‌ی ئه‌و مه‌به‌سته بگه‌یه‌نێ) ڕه‌نگه بتوانێ خزمه‌تێکی هێژاو مه‌زن به‌و پێویستیه بکات. له‌م پێوه‌ندییه‌دا زانیاریه مێژووییه‌کان و پێشینه‌ی په‌یدا بوونی نه‌ورۆزو پێوه‌ندیی ئه‌مڕۆژه به‌کورده‌وه گرنگی تایبه‌تی هه‌یه. له‌و به‌ستێنه‌دا گه‌لێک زانیاری بڵاوکراونه‌وه که زۆربه‌یان ناکورد نوسیویانن و خۆمان کردوماننه‌وه کوردی و گه‌لێکیشیان له ڕاستیه‌وه دورون. که‌واته گرنگه که شاره‌زایانی بواری مێژوو لاپه‌ڕه‌کانی مێژوو هه‌ڵده‌نه‌وه‌و زانیاریه‌کان شه‌ن و که‌و بکه‌ن و سه‌ره‌نجام ڕاستیه‌کانی پێوه‌ندی کوردو نه‌ورۆز ده‌ربخه‌ن.
نه‌ورۆز ڕۆژی یه‌که‌می ساڵی نوێی کوردیی و سه‌ره‌تای وه‌رزی به‌هاری ژیانه‌وه‌یه. ڕۆژ ژمێر یه‌کێک له پێداویستیه‌کانی ساڵی نوێ و نه‌ورۆزه. له جیهاندا به شێوه‌ی گشتی له ساڵی زایینی(له دایک بوونی مه‌سیح) پێڕۆ ده‌کرێ. له پاڵ ئه‌ویشدا له‌گه‌لێک ده‌ڤه‌ر و شوێنی جیهان ساڵ و ڕۆژژمێری دیکه پێڕۆ ده‌کرێن. بۆ وێنه عاره‌ب و موسوڵمانانی جیهان ساڵی کۆچی مانگی بۆ ڕۆژ ژماردن به‌کار ده‌هێنن. ئێرانیه‌کان ساڵی هه‌تاویان په‌سه‌ند کردوه هه‌رچه‌ند ئه‌ز نازانم ئه‌وان له‌سه‌ر چ بنچینه‌یه‌ک ئه‌و ساڵه‌یان کردۆته ڕێبازی ڕۆژ ژماردن و لانی که‌م لای من ڕوون نیه پێش ئه‌و ساڵه ده‌وڵه‌تی پارسه‌کان که له دوهه‌زارو پێنجسه‌د ساڵه‌وه ده‌سه‌ڵاتیان له‌ده‌ست دابوه چیان کردۆته پێوه‌ری ساڵ و مانگ و ڕۆژ بۆ خۆیان. ئه‌وه‌ی گرنگه و حه‌وجێ به تێڕامان و وردبوونه‌وه‌یه، کورد بۆخۆی ساڵی نوێی هه‌یه‌و ده‌ستپێکه‌که‌شی هه‌ر ڕۆژی نه‌ورۆزه. بێگومان ساڵی کوردی زیاتر سه‌لمێنه‌ری کوردیی بوونی نه‌ورۆزه. کورد به‌و پێیه‌ی که خاوه‌نی کۆنترین شارستانیه‌ته له ڕۆژهه‌ڵاتی ناڤیندا و تا نوکه‌ش سهرهڕای ئه‌وه‌ی ده‌وڵه‌ت و کیانی نه‌ته‌وه‌یی خۆی نه‌بووه به‌ڵام به‌هۆی خۆڕاگری و به پشتیوانی چیاو دۆڵه‌کانی کوردستان، کورد مه‌رگ و له‌ناوچونی ڕه‌تکردۆته‌وه‌و خۆی ڕاگرتوه. ئه‌و خۆڕاگری و مانه‌وه‌یه‌ش ته‌نیا له ڕوی فیزیکیه‌وه نه‌بوو به‌ڵکوو له‌بواری خاک و زمان و که‌لتوریشه‌وه بوه. ڕاسته خاکه‌که‌مان داگیرکراوه به‌ڵام داگیرکه‌ر نه‌یتوانیوه ده‌رمانپه‌ڕێنێ و له خاکه‌که‌مان بپچڕێنێ. ئێستا که ئه‌و ویسته‌ی داگیرکه‌ر بۆته خه‌ون و به پێچه‌وانه هیوای ژیانه‌وه و بیناکردنه‌وه‌و گه‌شه پێدانی زمان و که‌لتورو ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیمان بۆته پێداویستی و ئه‌رکی ئه‌مڕۆیی، ده‌بێ کوردستانیان هه‌نگاو به‌ره‌و به‌گشتی کردنی ڕۆژ ژمێری کوردی له هه‌موو کوردستان هه‌ڵێننه‌وه.
ڕاگه‌یاندنی کوردی له سه‌رده‌مێکی به‌ته‌واوی نوێی ژیانه‌وه‌دایه و پێیناوه‌ته قۆناخێکی نوێی بنیاتنانه‌وه و گه‌شه‌کردنی خۆی و ڕۆژانه وه‌ک هه‌موو ڕاگه‌یاندن و مێدیای جیهان پێویستی به به‌کار هێنانی ڕۆژ ژمێر هه‌یه. گۆمانیشمان له‌وه نیه که ڕاگه‌یاندن ده‌بێ له خزمه‌ت نه‌ته‌وه‌دا بێت و به‌تایبه‌ت له بواریی مێژوویی و ناسنامه‌یی دا ده‌بێ سه‌لمێنه‌رو ناسێنه‌ری مێژووه‌که‌ی بێت له گشت بوارو به‌ستێنه‌کانیه‌وه‌و له بواری نوێخوازی و بنیاتنانه‌وه‌شدا ده‌بێ داهێنانی هه‌بێت و پێشبکه‌وێت. بۆ ئه‌مه‌ش پێویستیمان به مێژوو و ناسنامه‌ی ڕاستینه‌ی نه‌ته‌وه‌یی هه‌یه و کوردیش وه‌ک نه‌ته‌وه خاوه‌نی ناسنامه‌و شوناسی خۆیه‌تی له هه‌موو بوارو ڕویه‌که‌وه. نامه‌وێ زیاتر له‌م بواره‌دا ڕۆبچم و مه‌به‌ستی من ئه‌وه‌یه که ئه‌مڕۆکه له‌و که‌شو هه‌وای سه‌ره‌تای گه‌شه‌و بنیاتنانه‌وه‌دا یه‌کێک له ئه‌رکه‌کان ڕزگارکردنی ڕاگه‌یاندنی کوردی له پاشاگه‌ردانی ڕۆژژمێره و ناو لێنانی مانگه‌کانه. مادام ئێمه وه‌ک نه‌ته‌وه خاوه‌نی ڕۆژژمێری خۆمانین و ڕۆژ ژمێره‌که‌ش تا ڕاداه‌یه‌کی باش له‌سه‌ر بنه‌مایه‌کی لۆجیکی دامه‌زراوه و ڕێتچوه، بۆ ده‌بێ خۆی لێ لاده‌ین و به‌کاری نه‌هێنین. من دڵنیام دره‌نگ یان زوو ده‌بێ ئه‌و چاک سازییه بخه‌ینه ڕۆژه‌ڤی کاری ڕۆژانه‌مانه‌وه چونکه ئه‌وه پێویستیه. ڕه‌نگه ئه‌و پرسیاره بێته گۆڕێ که له جیهاندا ڕۆژ ژمێری زاینی بره‌وی هه‌یه. به‌ڵام به لای منه‌وه ئه‌وه شتێکی ئاساییه‌و له کوردستان و بۆ کورد پێویسته ڕۆژ ژمێری کوردی به‌ناوی مانگه کوردییه‌کانی و ڕۆژژمێری زاینیش هه‌ر به‌ناوی مانگه‌کانی خۆیه‌وه نه‌ک عاره‌بیه‌کانی له پاڵ یه‌کدا به‌کار بهێنرێن. گه‌لێک ڕۆژنامه‌و ده‌زگای ڕاگه‌یاندنی کوردی هه‌ن که ساڵ و مانگه‌کانی کوردی به‌کار ده‌هێنن و له پاڵیشیدا ساڵی زاینی به‌کار ده‌هێنن به‌ڵام له جیاتی ناوه‌کانی خۆیان ناوه عاره‌بیه‌کان به‌کار ده‌هێنن که ئه‌وه‌ش پاشماوه‌ی که‌لتوری داگیرکردنه. یانیش ڕۆژنامه و مانگنامه‌ی کوردی هه‌یه که مانگه‌کانی کوردییه‌و زمانه‌که‌شی کوردییه‌و ناوه‌که‌شی کوردستانه! که‌چی ساڵی هه‌تاوی له‌سه‌ره. وه‌کو ئه‌وه‌ی وایه چاوه‌ڕوانی ئه‌وه بین که له پێشدا ده‌بێ له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی ناوه‌ندیی پێک بێین ئه‌وجا له‌گه‌ڵیان ببڕیینه‌وه!!. که‌واته یه‌کێک له پێویستیه‌کانی نه‌ورۆز بڵاوکردنه‌وه‌ی ڕۆژ ژمێری کوردی و کار پێکردنیه‌تی له په‌یڤین و نوسین و بنکه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری و هه‌ر به‌پێ ئه‌و ڕۆژژمێره‌ش موچه‌ی مانگانه بدرێ و ناوی ڕۆژه مێژووییه‌کانیش بۆ وێنه له 21ی ئاداره‌وه بکرێته ناوه ڕاسته‌قینه‌که‌ی خۆی که یه‌کی خاکه‌لێوه(ڕۆژی نه‌ورۆز)یه‌و با بۆ هه‌تا هه‌تایه له شوبات و موبات و کانون مانوون ڕزگارمان بێت که تا ئێستاش تێان ناگه‌م و ناشمه‌وێ تێیان بگه‌م! دڵنیام زۆر کوردی دیکه‌ش تێیناگه‌ن.
ئه‌مساڵیش جه‌ژنی نه‌ورۆز هاته‌وه، ڕوژێکی نوێ و ساڵێکی نوێ و سانی وه‌رزان وه‌رزی به‌هار، وه‌رزی ژیانه‌وه‌ی سروشت و مرۆڤ، وه‌رزی نوێبوونه‌وه، جارێکی دیکه به خۆشی و به‌هاته‌وه.
له‌مێژ ساڵه نه‌ورۆز وه‌ک بۆنه‌یه‌کی نه‌ته‌وه‌یی کوردان وه‌ک جه‌ژنی ژیانه‌وه‌ی سروشت، وه‌ک سه‌ره‌تای گه‌ڕانه‌وه‌ی هیوای ژیان بۆ مه‌ڕدارو ئاژه‌ڵدارانی کوردستان، مینا نوێبوونه‌وه‌یا ساڵا نووا کوردی ژلاێین کوردانه‌وه دێته پیرۆز کردن. به‌درێژایی مێژوو هیچ کۆسپێک نه‌یتوانیوه ڕێ له پیرۆزکردنی ئه‌م جه‌ژنه نه‌ته‌وه‌ییه بگرێ و ڕۆڵه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان له زاری باوباپیران و پێشینیانه‌وه وه‌چه دوای وه‌چه گه‌وره‌یی و پیرۆزی ئه‌م جه‌ژنه‌و په‌یام و گرنگی ڕۆژی نه‌ورۆزی کورده‌واریان گواستۆته‌وه و نه‌یان هێشتوه بفه‌وتێ و نه‌مێنێ. له پاڵ ئه‌وه‌شدا له کۆنه‌وه دوژمنان و نه‌یارانی ئه‌م نه‌ته‌وه هه‌وڵی ئه‌وه‌یان داوه به فێڵ و ده‌هۆو دروستکردنی مێژوی ناڕاست خاوه‌نداریه‌تی ئه‌م جه‌ژنه له کورد بستێننه‌وه و بیکه‌نه هی خۆیان. گه‌رچی له هێندێک بورادا ئه‌وان توانیبێتیان سه‌رکه‌ون به‌ڵام نه‌یانتوانیوه به‌رزی و پیروزی و خۆشه‌ویستی ئه‌م ڕۆژه له ناو دڵو ده‌روونی تاکی کورددا ده‌ربهێنن و له هزرماندا بیسڕنه‌وه. له‌سه‌ده‌ی ڕابردوودا ئه‌م هه‌وڵه نه‌زۆک و دوژمانه‌یه له لایه‌ن داگیرکه‌رانی کوردستانهوه گوڕێکی دیکه‌ی پێدراو شێوازێکی دیکه‌یان گرته‌به‌ر بۆ ئه‌وه‌ی کورد له پیرۆزکردنی ئه‌م جه‌ژنه دور بخه‌نه‌وه. ئه‌وان که خاکه‌که‌یان داگیر کردبووین، ده‌یان ویست که‌لتوور و زمان و شانازییه‌کانیشمان داگیر بکه‌ن و تاڵانی بکه‌ن و له ئێمه‌شی به‌ربه‌ست بکه‌ن. ڕێگربوون له په‌یڤین به‌زمانی کوردی، ڕێگربوون له پیرۆزکردنی نه‌ورۆز و ڕێگربوون له هه‌ر شتێک که پێوه‌ندی به‌کورده‌و بوو. به شێوه‌یه‌ک که سه‌ده‌ی ڕابردو، سه‌ده‌ی جینۆسایدو قڕکردنی کورد له‌هیچ هه‌وڵێک ته‌نه‌خیان نه‌کردو نه‌پرینگانه‌وه. ئه‌وان له‌م هه‌وڵه‌شیاندا شکستیان هێناو ناکام مانه‌وه. له ڕاستیدا پیره‌مێرد، هۆنه‌ری مه‌زنی کورد به هۆنینه‌وه‌ی سرودی ئه‌مڕۆژی ساڵی تازه‌یه نه‌ورۆزه هاته‌وه- جه‌ژنێکی کۆنی کورده به‌خۆشی و به‌هاته‌وه، گوڕو تینێکی زیاتری دایه‌وه به به‌ره‌نگار بوونه‌وه له ئاست هه‌وڵی نه‌یاراندا و له‌وڕۆژه‌وه ئه‌و سروده بۆته وێردی زمانی پیرو لاوو زارۆکی کورد.
داگیرکه‌ران و دوژمنانی شایی و خۆشی له کوردستان که تا ئه‌وکات نه‌یانتوانیبوو ڕێ له شاییه‌کانی نه‌ورۆز بگرن ده‌هۆو هه‌وڵێکی ترسه‌نۆکانه‌و ڕێبازێکی نامرۆڤانه‌یانه‌ی دیکه‌یان گرته‌به‌ر. ئه‌ویش ئه‌وه بوو که گشت تاوانه نامرۆڤایه‌تیانه‌کانیان له ده‌وروبه‌ری ڕۆژی نه‌وروزو نوێبوونه‌وه‌ی ساڵدا ئه‌نجام بده‌ن و به‌مه‌ش ڕۆژانی نه‌وروزو سه‌ره‌تای ساڵی نوێی کورده‌واری و به‌هاری ڕازاوه‌ی کوردستان بکه‌نه ڕۆژی ماته‌مین و گریان و دۆژدامان‌و واڵاییه‌کی پڕ له بێهیوایی بئافرێنن. ده‌یان تاوانی نامرۆڤانه‌و ترسه‌نۆکانه‌یان دژی ئه‌م نه‌ته‌وه جێبه‌جێکرد بۆ ئه‌وه‌ی سه‌ره‌نجام به‌چۆکماندا بێنن. به‌ڵام ئه‌وان له‌وه‌ی بێ ئاگابوون و هێشتا تێنه‌گیشتبوون که ئه‌م گه‌له نه‌به‌ردو دلێره شایی و خۆشیه‌کانیشی وه‌ک چه‌کێک له‌دژی داگیرکردن به‌کار ده‌هێنێ و به‌مه‌ش ڕاوه‌ستاوی و خۆڕاگری خۆی به ڕووی نه‌یاراندا ده‌داته‌وه. له‌وه‌ش زیاتر جه‌ژنی نه‌ورۆز له‌سه‌ده‌ی ڕابردوودا بوو به ڕۆژی سه‌رهه‌ڵدان و گوتنی نا به داگیرکردن و تواندنه‌وه. ڕۆژانی نه‌ورۆز ئه‌و ڕۆژانه بوون و تائێستاش له پارچه داگیرکراوه‌کانی کوردستان هه‌رهه‌ن که دیمه‌نێکی پڕ له خرۆشی جه‌ماوه‌ری و نوێبوونه‌وه‌ی گیانی سه‌ر هه‌ڵدانی به‌شاییه‌کانی نه‌ورۆز به‌خشیوه‌و ئه‌مه‌ش زیاتر داگیرکه‌ران و نه‌یارانی بێهیواو بێ ئاکام کردوه.
پاش ڕاپه‌ڕینی باشوری کوردستان، و به‌تایبه‌ت له چوار پێنج ساڵی ڕابردووداو دوای کۆتایی هاتنی شه‌ڕی دزێوی خۆکوژی، نه‌ورۆز ڕه‌نگو بۆنێکی دیکه‌ی پێدراوه‌و ساڵ دوای ساڵیش دیمه‌نه‌کانی به‌ڕێوه چونی ئه‌م جه‌ژنه جوانتر و ڕازاوه‌تر ده‌بن. به‌ڵام ئه‌م نه‌ورۆزه‌ی ئه‌مساڵ جیاوازیه‌کی فره دیاری له‌گه‌ڵ نه‌ورۆزه‌کانی دیکه هه‌یه. ئه‌ویش له به‌ر ئه‌وه‌ی خاکی باشوری کوردستان به‌ته‌واوی ئازادو ڕزگاره‌و هه‌رچه‌ند هێشتا هه‌مووی شارو باژێرۆکه‌کان نه‌کوتونه سنوری به‌ڕێوه‌به‌ری ده‌سه‌ڵاتی کوردستانهوه، به‌ڵام نه‌مانی دیکتاتۆڕیه‌ت و سه‌رکه‌وتنه‌کانی کوردستان له هه‌ڵبژاردن و که‌شوهه‌وای تاڕاده‌یه‌کی زۆر ئارام و جێی هیوا، جیاوازیه‌کانی ئه‌مساڵی به‌ڕونی خویا کردوه. له پارچه داگیرکراوه‌کانی کوردستانیش کاریگه‌ری سه‌رکه‌وتنه‌کانی باشوریان له‌سه‌ره‌و له‌گه‌ڵ ده‌ربڕینی خۆشی و شایی له‌م ڕۆژه‌دا خۆشی و خرۆشێکی دیار به دیمه‌نه‌کانی به‌ڕێوه بردنی نه‌ورۆزه‌وه ده‌بینرێ و سهرهڕای زۆرداری و داپڵۆسین و ڕێگرتنه‌کان جه‌ماوه‌ر به گه‌وره‌و بچوک و ژن و مێره‌وه، هه‌ر له قامیشلۆو کۆبانه‌وه تاده‌گاته دێرسیم و ئامه‌دو له‌وێشه‌وه بۆ ورمێ و سنه‌و کرماشان گشت شارو گوندێکی کوردستان نه‌ورۆز به شێوازی جۆربه‌جۆر هاتۆته پیرۆز کردن.
له ده‌ره‌وه‌ی کوردستانیش و له هه‌ر شوێنێک کوردێکی لێبووبێت جه‌ژنی نه‌ورۆز پیرۆز کراوه. لێ سهرهڕای خرۆش و کوڵی ڕۆژانه‌ی ئه‌م جه‌ژنه مه‌زن و نه‌ته‌وه‌ییه، گه‌لێک دیارده‌ی ناشیرین و نابه‌جێ که له ڕۆژگاری ئه‌مڕۆدا ئیتر نابێ جێیان بێته‌وه، تاڕاده‌یه‌ک بوونه هۆی لێڵکردنی واڵایی و دۆخی نه‌ورۆزی کورده‌واری. له‌وه‌ش زێده‌تر ئه‌و گۆڕانکاریانه‌ی ئه‌مڕۆ که کوردستانی گرتۆته‌وه‌و و ئه‌و دۆخه‌ی که بۆ ڕۆڵه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان له باشور چێبوه ئه‌رکی نوێ ده‌خاته سه‌ر شانی هه‌موو ڕوناکبیران‌و نوسه‌ران و ڕاگه‌یه‌نه کوردییه‌کان و هه‌روه‌ها داموده‌زگا سیاسی و ڕۆشنبیریه‌کان به‌تایبه‌ت له باشوری کوردستان.
لێره‌دا، سه‌ره‌تا له‌مه‌ڕ دیارده نامۆو ناشیرینه‌كان چه‌ند نموونه‌یه‌ک باس ده‌که‌م و پاشان به کورتیش بێت له ئه‌رکه هه‌نووکه‌ییه‌کان که ده‌که‌وێته ئه‌ستۆمان ده‌‌دوێم. نه‌ورۆز به ئاگره‌وه جوانه‌وه و یه‌کێک له پێناسه‌کانی کوردیبونی ئه‌و ڕۆژه بۆ کورد ئاگره‌که‌یه‌تی. بێگومان ئه‌وه‌ی له‌بیرمانه هه‌موو ساڵێک له نه‌ورۆزدا له‌سه‌ر به‌رزترین لوتکه‌ی چیاکانی کوردستان و له ناو گوندو گه‌ڕه‌که‌کانی شاره‌کاندا، ئاگر کراوه‌ته‌وه و ڕێگرو کۆسپه‌کانیش نه‌یان توانیوه ڕێ له‌م کاره بگرن. ته‌نانه‌ت له‌بیرمانه که که‌مالیسته‌کان نه‌ورۆزو هه‌موو شتێکی کورده‌واریان به‌ربه‌ست کردبوو، به‌ڵام زه‌کیه ئه‌لکان، کیژه کوردی باکوری کوردستان به ئاگر به‌ردانه جه‌سته‌ی خۆی دڕی به تاریکیدا و له‌رزی خسته دڵی داگیرکه‌ران و ته‌زاندنی و له هه‌مانکاتدا له ناودڵ و ده‌روونی هه‌موو کورداندا ئاگری سه‌رهه‌ڵدانی داگیرساندوه. له دۆخێکی ناچاری و بۆ به‌رپه‌رچدانه‌وه و به ئامانجی به‌رنگاربوونه‌وه له قۆناخی به‌ره‌نگاریدا ئاگر کردنه‌وه به‌هه‌ر ئامرازێک ڕێیتێده‌چێ و پاساوی هه‌یه‌و تا ڕاده‌یه‌ک ئاساییه. به‌ڵام ئه‌مڕۆ به‌تایبه‌ت له باشوری کوردستان، که ئازادی و ئارامی و ته‌بایی تا ڕاده‌یه‌کی زۆر باڵی به‌سه‌ر ئه‌و به‌شه‌دا کێشاوه، کردنه‌وه‌ی ئاگر به تایهری ماشین، که دوکه‌ڵێکی ڕه‌ش و ڕه‌زا گرانی لێبه‌رزده‌بێته‌وه و بۆن و به‌رامێه‌کی ناخۆش و دژ به سڵامه‌تی زینده‌وه‌رو ژینگه‌ی لێ چێ ده‌بێ، نه‌ک هه‌ر پاساوی نیه‌و ڕێی تێناچێ، به‌ڵکو زیانهێنهرو ناشیرینیشه. له‌وه‌ش خراپتر له‌یه‌کێک له کلیپه‌کانی گۆرانی نه‌ورۆز تایهری ماشین له یه‌کێک له کاناڵه‌کان، بێده‌ربه‌ستانه نیشان ده‌درێ که بۆ ئاگری نه‌ورۆز کۆیان ده‌که‌نه‌وه. سه‌باره‌ت به‌م دیارده نامۆو ڕه‌زاگرانه وه‌ک ئه‌رکێکی ئه‌مڕۆیی پێویسته دامۆده‌زگا پێوه‌ندییداره‌کان و به‌تایبه‌ت وه‌زاره‌تی ڕۆشنبیری ڕێنمایی و ڕێنوینی بۆ جوانتر به‌ڕێوه‌بردنی ئه‌و جه‌ژنه‌و وه‌بیرهێنانه‌وه‌ی که‌لتورو نه‌ریته جوانه‌کانی نه‌ورۆز وه‌ئه‌ستۆ بگرێ وه‌بیر بهێنێته‌وه‌و ڕێ له‌و دیارده نامۆیه بگرێ. بێگومان گه‌ر به‌شێوه‌یه‌کی جوان ئه‌و ئاگره هه‌ڵبکرێ و له‌و شتانه که‌ڵک وه‌ربگیرێ که که‌مترین زیان به ژینگه ده‌گه‌یه‌نێ، هه‌م خزمه‌تێکه به‌ژینگه‌که‌مان و هه‌میش نه‌ورۆز جوانتر ده‌کات.
دیارده‌یه‌کی ناشیرینی دیکه‌ش، خواردنه‌وه‌ی ئه‌لکولیه له شوێنی ئاهه‌نگی نه‌وروز، به‌تایبه‌ت له ده‌ره‌و‌ی وڵات و به له‌به‌ر چاوگرتنی ئه‌وه‌ی که له‌منداڵی یه‌ک مانگه‌وه هه‌تا گه‌وره‌ساڵان، به‌شداری ئه‌م ئاهه‌نگانه‌ن. هه‌موو ساڵێک له ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات که خۆمان به تاراوگه‌ی ناو ده‌به‌ین و ڕۆژی نه‌ورۆزیش که یه‌کێک له‌و بۆنه نیشتمانیانه‌یه که هه‌موومان ده‌باته هۆڵێکه‌وه و پێکه‌وه کۆمانده‌کاته‌وه بۆ ئه‌وه‌ێ نه‌ورۆز پیرۆز بکه‌ین و به ڕوی یکدا پێبکه‌نین و گه‌ر ناکۆکی و نا ته‌باییه‌کیش هه‌بوو بێت له بیری بکه‌ین و جه‌ژنه پیرۆزه له یه‌کدی بکه‌ین، که‌چی به داخه‌وه ئه‌و دیارده‌یه زۆرجار بۆته هۆی نانه‌وه‌ی بشێوی و دڵ ڕه‌نجان و ته‌نانه‌ت بێڕێزی به که‌سانی دیکه. هه‌ندێک جار هه‌ندێکمان له جیاتی ئه‌وه‌ی توڕه‌یی و دڵگرانیه‌کانمان له‌یه‌كدی له بیر به‌رینه‌وه و به گیانی نه‌ورۆزیه‌وه بێینه ناو ئاهه‌نگی نه‌ورۆزه‌وه، هه‌رچی توڕه‌ییه‌کانمانه کۆیانده‌که‌ینه‌وه و ده‌یهێنینه ناو هۆڵی ئاهه‌نگی نه‌ورۆز و خۆاردنه‌وه‌ی که‌مێک ئه‌لکول ده‌که‌ینه بیانوی هه‌ڵڕشتنی توڕه‌ییه‌کانمان و ئه‌وه‌ی نه‌شیاوه‌ی گوتن و ده‌ربڕینه به زارماندا ده‌ریده‌که‌ین. به‌مجۆره له لایه‌ک ئاهه‌نگه‌که تێکده‌ده‌ین و له‌و لایدیکه‌شه‌وه جگه له‌وه‌ی دیمه‌نی خۆمان وه‌ک کورد له‌به‌ر چاوی میوانه ناکورده‌کان ناشیرین ده‌که‌ین به‌م کاره ده‌بینه هۆی دڵگرانی و بێزاری به‌شداران و ترسان و بێزاری منداڵه‌کانمان. زۆر به‌جێ و پێویسته که له‌و پێوه‌ندییه‌دا به‌خۆداچونه‌وه‌یه‌ک بکه‌ین و بیرێک له چاره‌سه‌ری بکه‌ینه‌وه. بۆ وێنه ده‌کرێ بڕیارێکی موکور بده‌ین که ئاهه‌نگه‌کانی نه‌ورۆز به بێ ئه‌لکهول به‌ڕێوه بچێ و ئه‌مه‌ش بکه‌ین به هێڵی سور. من له‌وه‌ی دڵنیام که زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی خواردنه‌وه‌ی ئه‌لکهوولی ده‌خۆنه‌وه خۆیان کۆنترۆڵ ده‌که‌ن و سنورو ڕاده‌ی خۆیان ده‌زانن، به‌ڵام گه‌لێک که‌س هه‌نه که هه‌روه‌ک ئاماژه‌م پێدا خواردنه‌وه‌ی که‌مێک ده‌که‌نه بیانوی هه‌ڵڕشتنی بوغزو توڕه‌یی و .... . بۆ تێکدانی ئاهه‌نگێک یان بێڕێزی و دڵگرانکردنی به‌شدارانیش ئاهه‌نگێکیش، که‌سێک به‌سه!
دیارده‌یه‌کی دیکه که‌می زانیاری له‌سه‌ر نه‌ورۆزو و نه‌ریته‌کانیه‌تی بۆیه‌ش له ڕۆژگاری ئه‌مڕۆدا شاره‌زایانی ئه‌و بواره‌و ده‌زگا په‌یوه‌ندییداره‌کان ئه‌رکی گرانیان له ئه‌ستۆیه. له کۆنه‌وه گه‌لێک نه‌ریت و که‌لتوری جوان له کورده‌واریدا هه‌بوون و له ڕۆژه‌کانی پێش و دوای نه‌ورۆزدا له هه‌ر ناوچه‌و ده‌ڤه‌رێک به‌که‌مێک جیاوازیه‌وه به‌ڕێوه چوون. به‌ڵام به‌هۆی دۆخی تایبه‌تی کوردستانهوه خه‌ریکن له‌بیر ده‌چنه‌وه. له نه‌ورۆزی ئه‌مساڵدا جگه له ئاورکردنه‌وه‌و شایی و سه‌یران که‌ناڵه کوردییه‌کان(کوردستان و کوردسات) شتێکی دیکه‌یان نیشان نه‌دا. که ئه‌وه‌ش شتێکی نه‌شیاوه‌و به زیانی که‌لتورو ناسنامه‌ی نه‌ورۆزی کورده‌واریه‌و گه‌ره‌که نه‌هێڵین له بیربچنه‌وه. ڕه‌نگه باشترین ڕێگا سه‌ره‌تا هه‌ر نوسینه‌وه‌ی ئه‌و نه‌ریتوو که‌لتورانه و بڵاوکردنه‌وه‌یان بێت و تێئاخنینیان له وانه‌کانی خوێندن بێت. له‌وه‌ش زیاتر کۆکردنه‌وه‌ی هه‌موو وته‌و ئه‌فسانه‌و ڕاستیه‌کان و نه‌ریت تایبه‌تیه‌کانی نه‌ورۆز له په‌ڕتوکێکدا به ناوی نه‌ورۆز نامه(دیاره ناو هه‌رشتێک بێت گرنگ ئه‌وه‌یه نێوه‌ڕۆکه‌که‌ی ئه‌و مه‌به‌سته بگه‌یه‌نێ) ڕه‌نگه بتوانێ خزمه‌تێکی هێژاو مه‌زن به‌و پێویستیه بکات. له‌م پێوه‌ندییه‌دا زانیاریه مێژووییه‌کان و پێشینه‌ی په‌یدا بوونی نه‌ورۆزو پێوه‌ندیی ئه‌مڕۆژه به‌کورده‌وه گرنگی تایبه‌تی هه‌یه. له‌و به‌ستێنه‌دا گه‌لێک زانیاری بڵاوکراونه‌وه که زۆربه‌یان ناکورد نوسیویانن و خۆمان کردوماننه‌وه کوردی و گه‌لێکیشیان له ڕاستیه‌وه دورون. که‌واته گرنگه که شاره‌زایانی بواری مێژوو لاپه‌ڕه‌کانی مێژوو هه‌ڵده‌نه‌وه‌و زانیاریه‌کان شه‌ن و که‌و بکه‌ن و سه‌ره‌نجام ڕاستیه‌کانی پێوه‌ندی کوردو نه‌ورۆز ده‌ربخه‌ن.
نه‌ورۆز ڕۆژی یه‌که‌می ساڵی نوێی کوردیی و سه‌ره‌تای وه‌رزی به‌هاری ژیانه‌وه‌یه. ڕۆژ ژمێر یه‌کێک له پێداویستیه‌کانی ساڵی نوێ و نه‌ورۆزه. له جیهاندا به شێوه‌ی گشتی له ساڵی زایینی(له دایک بوونی مه‌سیح) پێڕۆ ده‌کرێ. له پاڵ ئه‌ویشدا له‌گه‌لێک ده‌ڤه‌ر و شوێنی جیهان ساڵ و ڕۆژژمێری دیکه پێڕۆ ده‌کرێن. بۆ وێنه عاره‌ب و موسوڵمانانی جیهان ساڵی کۆچی مانگی بۆ ڕۆژ ژماردن به‌کار ده‌هێنن. ئێرانیه‌کان ساڵی هه‌تاویان په‌سه‌ند کردوه هه‌رچه‌ند ئه‌ز نازانم ئه‌وان له‌سه‌ر چ بنچینه‌یه‌ک ئه‌و ساڵه‌یان کردۆته ڕێبازی ڕۆژ ژماردن و لانی که‌م لای من ڕوون نیه پێش ئه‌و ساڵه ده‌وڵه‌تی پارسه‌کان که له دوهه‌زارو پێنجسه‌د ساڵه‌وه ده‌سه‌ڵاتیان له‌ده‌ست دابوه چیان کردۆته پێوه‌ری ساڵ و مانگ و ڕۆژ بۆ خۆیان. ئه‌وه‌ی گرنگه و حه‌وجێ به تێڕامان و وردبوونه‌وه‌یه، کورد بۆخۆی ساڵی نوێی هه‌یه‌و ده‌ستپێکه‌که‌شی هه‌ر ڕۆژی نه‌ورۆزه. بێگومان ساڵی کوردی زیاتر سه‌لمێنه‌ری کوردیی بوونی نه‌ورۆزه. کورد به‌و پێیه‌ی که خاوه‌نی کۆنترین شارستانیه‌ته له ڕۆژهه‌ڵاتی ناڤیندا و تا نوکه‌ش سهرهڕای ئه‌وه‌ی ده‌وڵه‌ت و کیانی نه‌ته‌وه‌یی خۆی نه‌بووه به‌ڵام به‌هۆی خۆڕاگری و به پشتیوانی چیاو دۆڵه‌کانی کوردستان، کورد مه‌رگ و له‌ناوچونی ڕه‌تکردۆته‌وه‌و خۆی ڕاگرتوه. ئه‌و خۆڕاگری و مانه‌وه‌یه‌ش ته‌نیا له ڕوی فیزیکیه‌وه نه‌بوو به‌ڵکوو له‌بواری خاک و زمان و که‌لتوریشه‌وه بوه. ڕاسته خاکه‌که‌مان داگیرکراوه به‌ڵام داگیرکه‌ر نه‌یتوانیوه ده‌رمانپه‌ڕێنێ و له خاکه‌که‌مان بپچڕێنێ. ئێستا که ئه‌و ویسته‌ی داگیرکه‌ر بۆته خه‌ون و به پێچه‌وانه هیوای ژیانه‌وه و بیناکردنه‌وه‌و گه‌شه پێدانی زمان و که‌لتورو ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیمان بۆته پێداویستی و ئه‌رکی ئه‌مڕۆیی، ده‌بێ کوردستانیان هه‌نگاو به‌ره‌و به‌گشتی کردنی ڕۆژ ژمێری کوردی له هه‌موو کوردستان هه‌ڵێننه‌وه.
ڕاگه‌یاندنی کوردی له سه‌رده‌مێکی به‌ته‌واوی نوێی ژیانه‌وه‌دایه و پێیناوه‌ته قۆناخێکی نوێی بنیاتنانه‌وه و گه‌شه‌کردنی خۆی و ڕۆژانه وه‌ک هه‌موو ڕاگه‌یاندن و مێدیای جیهان پێویستی به به‌کار هێنانی ڕۆژ ژمێر هه‌یه. گۆمانیشمان له‌وه نیه که ڕاگه‌یاندن ده‌بێ له خزمه‌ت نه‌ته‌وه‌دا بێت و به‌تایبه‌ت له بواریی مێژوویی و ناسنامه‌یی دا ده‌بێ سه‌لمێنه‌رو ناسێنه‌ری مێژووه‌که‌ی بێت له گشت بوارو به‌ستێنه‌کانیه‌وه‌و له بواری نوێخوازی و بنیاتنانه‌وه‌شدا ده‌بێ داهێنانی هه‌بێت و پێشبکه‌وێت. بۆ ئه‌مه‌ش پێویستیمان به مێژوو و ناسنامه‌ی ڕاستینه‌ی نه‌ته‌وه‌یی هه‌یه و کوردیش وه‌ک نه‌ته‌وه خاوه‌نی ناسنامه‌و شوناسی خۆیه‌تی له هه‌موو بوارو ڕویه‌که‌وه. نامه‌وێ زیاتر له‌م بواره‌دا ڕۆبچم و مه‌به‌ستی من ئه‌وه‌یه که ئه‌مڕۆکه له‌و که‌شو هه‌وای سه‌ره‌تای گه‌شه‌و بنیاتنانه‌وه‌دا یه‌کێک له ئه‌رکه‌کان ڕزگارکردنی ڕاگه‌یاندنی کوردی له پاشاگه‌ردانی ڕۆژژمێره و ناو لێنانی مانگه‌کانه. مادام ئێمه وه‌ک نه‌ته‌وه خاوه‌نی ڕۆژژمێری خۆمانین و ڕۆژ ژمێره‌که‌ش تا ڕاداه‌یه‌کی باش له‌سه‌ر بنه‌مایه‌کی لۆجیکی دامه‌زراوه و ڕێتچوه، بۆ ده‌بێ خۆی لێ لاده‌ین و به‌کاری نه‌هێنین. من دڵنیام دره‌نگ یان زوو ده‌بێ ئه‌و چاک سازییه بخه‌ینه ڕۆژه‌ڤی کاری ڕۆژانه‌مانه‌وه چونکه ئه‌وه پێویستیه. ڕه‌نگه ئه‌و پرسیاره بێته گۆڕێ که له جیهاندا ڕۆژ ژمێری زاینی بره‌وی هه‌یه. به‌ڵام به لای منه‌وه ئه‌وه شتێکی ئاساییه‌و له کوردستان و بۆ کورد پێویسته ڕۆژ ژمێری کوردی به‌ناوی مانگه کوردییه‌کانی و ڕۆژژمێری زاینیش هه‌ر به‌ناوی مانگه‌کانی خۆیه‌وه نه‌ک عاره‌بیه‌کانی له پاڵ یه‌کدا به‌کار بهێنرێن. گه‌لێک ڕۆژنامه‌و ده‌زگای ڕاگه‌یاندنی کوردی هه‌ن که ساڵ و مانگه‌کانی کوردی به‌کار ده‌هێنن و له پاڵیشیدا ساڵی زاینی به‌کار ده‌هێنن به‌ڵام له جیاتی ناوه‌کانی خۆیان ناوه عاره‌بیه‌کان به‌کار ده‌هێنن که ئه‌وه‌ش پاشماوه‌ی که‌لتوری داگیرکردنه. یانیش ڕۆژنامه و مانگنامه‌ی کوردی هه‌یه که مانگه‌کانی کوردییه‌و زمانه‌که‌شی کوردییه‌و ناوه‌که‌شی کوردستانه! که‌چی ساڵی هه‌تاوی له‌سه‌ره. وه‌کو ئه‌وه‌ی وایه چاوه‌ڕوانی ئه‌وه بین که له پێشدا ده‌بێ له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی ناوه‌ندیی پێک بێین ئه‌وجا له‌گه‌ڵیان ببڕیینه‌وه!!. که‌واته یه‌کێک له پێویستیه‌کانی نه‌ورۆز بڵاوکردنه‌وه‌ی ڕۆژ ژمێری کوردی و کار پێکردنیه‌تی له په‌یڤین و نوسین و بنکه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری و هه‌ر به‌پێ ئه‌و ڕۆژژمێره‌ش موچه‌ی مانگانه بدرێ و ناوی ڕۆژه مێژووییه‌کانیش بۆ وێنه له 21ی ئاداره‌وه بکرێته ناوه ڕاسته‌قینه‌که‌ی خۆی که یه‌کی خاکه‌لێوه(ڕۆژی نه‌ورۆز)یه‌و با بۆ هه‌تا هه‌تایه له شوبات و موبات و کانون مانوون ڕزگارمان بێت که تا ئێستاش تێان ناگه‌م و ناشمه‌وێ تێیان بگه‌م! دڵنیام زۆر کوردی دیکه‌ش تێیناگه‌ن.
له کۆتایی دا پێش ئه‌وه‌ی به نه‌ته‌وه په‌ره‌ستیی پاشڤه‌رۆ تاوانبار بکرێم ده‌بێ بێژم مه‌به‌ست له‌م چاکسازیانه هه‌رگیز ئه‌وه نیه که بره‌و به ناسیۆنالیزمی پاشڤه‌رۆ بده‌ین به‌ڵکو ئه‌مه ناسنامه‌و شوناسی کوردین و پێویسته زیندوبکرێنه‌وه‌و کاریان پێبکرێ. هه‌روه‌ها ده‌بێ بڵێم په‌یامی ئه‌م وته‌یه له‌گه‌ڵ وه‌بیر هێنانه‌وه‌ی نه‌ورۆزو دوباره پیرۆز کردنه‌وه‌ی له هه‌موو ئێوه خوێنه‌رانی هێژا، ئه‌وه‌یه که با هه‌موومان پێکه‌وه له‌گشت بواره‌کاندا به‌خۆداچونه‌وه بکه‌ین و له‌مێژووی ڕابردوومان ڕابمێنین بۆ ئه‌وه‌ی داهاتویه‌کی به‌خته‌وه‌رو شیاوی خۆمان دابین بکه‌ین. پێداچونه‌وه و بونیادنانه‌وه چ له واری روناکبیری و زانیاری له‌سه‌ر نه‌ورۆز و که‌لتوری ئه‌مڕۆژه له کورده‌واریدا و چ له بواری سرینه‌وه‌ی دیارده دزێوو زیانهێنه‌ره‌کاندا له پێداویستیه‌کانی ئه‌ڤروکه‌یین.
نه‌ورۆز ڕۆژێکی نه‌ته‌وه‌یی و ده‌ستپێکی ساڵێکی نوێی کورده‌واریه که له‌سه‌ره‌تای وه‌رزی به‌هارو ژیانه‌وه‌یه‌کی نوێدا هه‌ڵکه‌وتوه، ڕۆژی ژیانه‌وه‌و نوێبونه‌وه‌و لێبورده‌ییه، ڕۆژی شایی و گۆڤه‌ندو دیلانه‌و ڕۆژێکه که هه‌مووان پێکه‌وه ده‌به‌ستێته‌وه. به‌و هیوایه هه‌موومان هه‌ست به به‌رپرسیاریه‌تی بکه‌ین و گیانی لێبورده‌یی و به‌رپرسیاریه‌تی و ڕێزگرتن په‌ره پێبده‌ین و به‌مه‌ش له‌گه‌ڵ خۆشترکردنی ئاهه‌نگه‌کانی نه‌ورۆز و به‌جێ هێنانی که‌لتوره باشه‌کانی ئه‌مڕۆژه پێوه‌ندییه‌کانمان تۆکمه‌تر بکه‌ین و دیمه‌نێکی جوانیش به ئاهه‌نگه‌کانمان ببه‌خشین.
نه‌ورۆزتان پیرۆز بێت.
05/01/2705
posted by Xalid Azizi | 17:22
0 Comments:
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home